Ouderen steeds vaker slachtoffer van online oplichting
In de moderne samenleving worden we geconfronteerd met een toenemend aantal oplichtingspraktijken. Helaas zijn het vooral de kwetsbaarste groepen die het doelwit worden van deze misdaden.
Ouderen vormen een steeds grotere doelgroep voor oplichters, die vaak uit zijn op hun spaargeld en persoonlijke informatie. Zo zijn tientallen ouderen afgelopen maand 350.000 euro kwijt nadat ze werden opgelicht via datingsites.
Niet alleen ouderen zijn de dupe van online criminaliteit. Het CBS meldt dat er in 2021 maar liefst 2,5 miljoen mensen te maken kregen met internetcriminaliteit. Daarnaast is volgens de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) Nederland de koploper in Europa als het neerkomt op datalekken. Per jaar worden er zo’n 20.000 meldingen gemaakt van datalekken. Volgens ExpressVPN zijn cybercriminelen het meest geïnteresseerd in medische gegevens. Met een volledig medisch dossier kan een crimineel namelijk tussen de 50 tot 500 USD verdienen.
Het gevaar van online oplichting bij ouderen
Ouderen zijn vaak minder bekend met de nieuwste technologieën en digitale veiligheidsmaatregelen, waardoor ze een makkelijk doelwit vormen voor oplichters die gebruikmaken van online platforms en digitale communicatiekanalen. Daarnaast kunnen factoren zoals eenzaamheid en vertrouwen in autoriteit bijdragen aan de kwetsbaarheid van ouderen. Oplichters maken hier misbruik van door zich voor te doen als betrouwbare personen, zoals bankmedewerkers, verzekeringsagenten of zelfs kleinkinderen in nood. Ze spelen in op de emoties van ouderen en overtuigen hen om geld over te maken of persoonlijke gegevens te verstrekken. Wanneer ze dan toch slachtoffer zijn, zijn ze vaak minder geneigd om hier een melding van te maken, mede omdat ze zich hiervoor schamen.
Soorten oplichtingspraktijken
Oplichters passen verschillende methoden toe om ouderen te misleiden. Enkele veelvoorkomende vormen van oplichting zijn:
- Phishing: Oplichters sturen e-mails of berichten die afkomstig lijken te zijn van legitieme organisaties, zoals banken of overheidsinstanties. Ze proberen ouderen te verleiden om vertrouwelijke informatie te verstrekken, zoals wachtwoorden of creditcardgegevens.
- Hulpfraude: Ook wel bekend als WhatsApp-fraude. Hierbij doen oplichters zich voor als bekenden, zoals familieleden, vrienden of collega’s, en vragen om geld of persoonlijke gegevens. Ze maken gebruik van sociale manipulatie en creëren een gevoel van urgentie om mensen te misleiden en hen te laten handelen zonder goed na te denken.
- Ouderenmisbruik: Dit omvat fysiek, emotioneel of financieel misbruik van ouderen door familieleden, zorgverleners of anderen die toegang hebben tot hun financiën.
Wat kun je ertegen doen?
Ten eerste is het belangrijk om de bewustwording te vergroten. Voorlichtingscampagnes gericht op ouderen en hun families kunnen helpen om bewustzijn te creëren over de verschillende vormen van oplichting en hoe ze te herkennen. Zoals de ‘Senioren en Veiligheid’ campagne, een initiatief door de overheid waarbij bijeenkomsten worden georganiseerd op verschillende plaatsen in Nederland. Daarnaast is technische scholing natuurlijk ook belangrijk. Door ouderen te voorzien van basiskennis over het gebruik van internet en digitale veiligheid, kunnen ze beter in staat zijn om potentiële oplichtingspraktijken te herkennen en te vermijden.