Commentaar: Shell-besluit doet pijn
Er waren voortekenen. En toch kwam het als een verrassing, de aankondiging van Shell dat de hoofddirectie Den Haag verlaat en de onderneming officieel Brits wordt.
Het trotse predicaat ‘Royal Dutch’ verdwijnt. Ze draaien zich om in hun graf, de founding fathers van wat vanaf 1907 de Bataafsche Petroleum Maatschappij heette, de oorspronkelijke Nederlandse poot van het concern Shell.
ALLES BIJ ELKAAR opgeteld is de keuze van Shell niet onbegrijpelijk. Het kabinet Rutte III heeft met de dividendbelasting, die zou verdwijnen, niet ‘geleverd’. Bleek politiek niet haalbaar. Daarnaast was er het oplaaiende anti-Shell-sentiment: een ingetrokken subsidie, veel gedemonstreer voor de deur én een rechtszaak. Dan is het niet heel raar dat een bedrijf, dat toch al worstelt met zijn dubbele identiteit, op een gegeven moment kiest voor het land waar het zich het meest welkom voelt. Nog los van de voordelen van een eenduidige bedrijfsstructuur.
EN TOCH KNAAGT er heel wat. Om te beginnen de bijzonder onelegante wijze waarop is kond gedaan van het negatieve salomonsoordeel. Het kabinet kreeg op zondag een kattenbelletje, het gemeentebestuur van Den Haag werd volledig in het ongewisse gelaten. Dat doet pijn. De stad is in de eeuw dat de BPM/Shell hier nu zetelt altijd gastvrij geweest. De meest exorbitante eisen op het gebied van de huisvesting zijn ingewilligd, zoals de bouw van een gigantisch kantoor in het Oostduinpark (dat al snel weer overbodig bleek). Betrekkelijk recent nog werd weer alle medewerking toegezegd aan nieuwe bouwplannen voor een ‘campus’ waar de duurzame ambities van de oliegigant vorm moeten krijgen.
Schade door vertrek Shell
DEN HAAG LIJDT ook reputatie- en economische schade. Naast de VN-afdelingen en de tribunalen droeg ook Shell bij aan de internationale uitstraling van de stad. Dat het hoofdkantoor voortaan een filiaal is, is niet zonder betekenis. En het mag dan qua aantallen mensen erg meevallen, het vertrek van de top heeft natuurlijk wel gevolgen voor hotels, cateraars, taxichauffeurs, makelaars en vele andere ondernemers.
DE TEERLING IS GEWORPEN, want de goedkeuring van de aandeelhouders lijkt een formaliteit. De poging van het vleugellamme kabinet om een ommekeer te bewerkstelligen door te bekijken of de dividendbelasting alsnog kon worden afgeschaft, was even potsierlijk als vernederend. Er is een nieuwe realiteit. Voor regering en stadsbestuur is het nu zaak te streven naar behoud van een zo groot mogelijk deel van de Shell-taart voor Nederland en Den Haag. Houd het bedrijf aan zijn toezeggingen over de werkgelegenheid. En laat het zijn ‘on hold’ gezette campusplannen maar waarmaken. Misschien worden Shell en Den Haag dan ooit weer vrienden.
HERMAN ROSENBERG
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
