Massaal protest tegen geweld in Gazastrook, gemeente overweegt term ‘genocide’
Tienduizenden demonstranten liepen zondag door de stad om het kabinet op te roepen stelling te nemen tegen het geweld in Gaza. Denk en GroenLinks roepen het stadsbestuur op om te spreken van ‘genocide’.
De stad kleurde afgelopen weekend rood. Tienduizenden mensen waren in rode kleding afgereisd naar de landelijke Gaza-demonstratie in Den Haag. Ruim 37.000 deelnemers hadden zich van tevoren aangemeld, maar de opkomst was veel groter. De organisatie schat dat er meer dan 100.000 demonstranten waren en spreekt van de grootste protestactie van de afgelopen twintig jaar. Met overvolle treinen en trams tot gevolg; autoverkeer werd omgeleid. De betoging verliep rustig.
De demonstranten, onder wie veel ouderen en kinderen, liepen van het Malieveld naar het Vredespaleis, waar het Internationaal Gerechtshof (ICJ) zetelt. Daar loopt een genocidezaak tegen Israël. Het ICJ oordeelde vorig jaar in een tussenvonnis dat Israël er alles aan moet doen om de burgerbevolking van Gaza te beschermen en humanitaire hulp toe te laten tot Gaza. Israël heeft dat oordeel naast zich neergelegd.
Zien dat een land opstaat voor gerechtigheid – dat geeft hoop
De protestmars vormde een symbolische rode lijn die het kabinet wat de deelnemers betreft moet trekken voor de Israëlische regering. Ze willen dat Nederland actie onderneemt om voortdurende schendingen van het oorlogsrecht in Gaza te stoppen.
Stadsbestuur
Onder de demonstraten waren ook de Haagse wethouders Robert van Asten (D66), Mariëlle Vavier (GroenLinks), Arjen Kapteijns (GroenLinks), Robert Barker (Partij voor de Dieren) en Nur Icar (Denk) . ‘Zien dat een land opstaat voor gerechtigheid – dat geeft hoop,’ liet laatstgenoemde weten op Instagram. Vorige week riepen Denk en GroenLinks het stadsbestuur op om de situatie in Gaza als ‘genocide’ te kwalificeren. Ook willen ze het college ertoe bewegen samen met andere steden op te trekken om ‘stelling te nemen tegen mensenrechtenschendingen’ (in Gaza, red.) en ‘solidariteit uit te spreken met het Palestijnse volk’.
Als je je profileert als stad van vrede en recht, moet je je hierover uitspreken
Fractievoorzitter Adeel Mahmood (Denk) stelde in een commissievergadering dat ‘steeds duidelijker is dat het kabinet zijn ogen sluit op dit dossier’ en dat gemeenten in actie moeten komen. “We kunnen niet langer zwijgen, zeker niet in Den Haag. Als je je profileert als stad van vrede en recht, moet je je hierover uitspreken. Dat willen veel inwoners van de stad ook.” Deze week dienen hij en raadslid Hera Butt (GroenLinks) een motie in ‘om de lijn van de gemeente Utrecht te volgen’. Die besloot begin mei om voortaan ‘in externe communicatie, verklaringen en uitingen’ over Palestina ‘expliciet het woord genocide te gebruiken’.
Wethouder Vavier (GroenLinks, internationale zaken) liet in de vergadering weten dat het wat het college betreft aan het Internationaal Strafhof is om te bepalen of er sprake is van genocide in Gaza. Maar als de raad een motie aanneemt om de term te hanteren, ‘zal het college die uiteraard uitvoeren’.
Landelijke druk
De raadsleden overwegen ook een motie die het stadsbestuur ertoe oproept met andere gemeenten een gezamenlijk statement te maken naar het kabinet. “Dat is een stukje druk richting de landelijke politiek, zodat ze niet langer kunnen wegkijken van wat zich afspeelt in Gaza,” aldus Mahmood. Lotte van Basten Batenburg, fractievoorzitter van de VVD, zal daar niet voor stemmen. Zij liet weten dat het college ‘zich beter kan richten op de aanzienlijke problemen in Den Haag in plaats van zich voor dit soort polariserende karretjes van Denk en GroenLinks te laten spannen’.
Israël respecteert met het blokkeren van humanitaire hulp in Gaza de democratische principes niet meer
De burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, sprak zich vorige week uit over de kwestie. Zij vindt dat ‘de internationale gemeenschap, Europa en Nederland zich nu achter de onschuldige Palestijnen en Gazanen moeten scharen die misdadig worden vermoord’. Over het gebruik van de term genocide zei ze dat ‘als dergelijke gezaghebbende instituten (mensenrechtenorganisaties en het NIOD, red.) tot deze analyse komen dan moeten we het politieke meningsverschil achter ons laten en eensluidend de gruwelijkheid van de mensenrechtenschendingen veroordelen’.
Update 21-5-2025:
Humanitaire hulp
Dinsdag heeft de Europese Unie besloten een onderzoek in te stellen naar de schending van het humanitair recht door Israël, een voorstel van minister Caspar Veldkamp (NSC, Buitenlandse Zaken). De Israëlische premier Netanyahu zegde zondag toe dat de humanitaire hulp aan Gaza kan worden hervat om een hongersnood te voorkomen. Maar een ‘minimale hoeveelheid hulp’ binnenlaten is ‘gebrekkig en onvoldoende’, reageerde Veldkamp. Aan de roep om hardere sancties geeft hij voorlopig geen gehoor. In de coalitie ligt de kwestie gevoelig. Vooral PVV-leider Geert Wilders staat nog altijd vierkant achter de regering-Netanyahu. Op X noemde hij de demonstranten tegen het kabinetsbeleid ‘duizenden verwarde mensen’.
