Droge duinen, grote zorgen: natuurbranden dreigen aan de rand van stad
Door de droogte is de kans op een grote natuurbrand in de duinen verhoogd. Daarom is voorzichtigheid geboden.
Natuurbeschermer Eric Wisse houdt een handvol dennennaalden vast terwijl hij op een groot duin staat in het natuurgebied rond het Westduinpark, dat grenst aan de Laan van Poot. “Dit is heel brandbaar,” stelt hij. Wisse loopt al meer dan dertig jaar door de Haagse duinen. Hij is vrijwilliger bij Stichting Duinbehoud, is al twaalf jaar coördinator van de Werkgroep Westduinen en is natuurgids bij IVN Natuureducatie. Om de zoveel meter wijst hij een boom of plant aan die makkelijk vlam kan vatten. “Aan het begin van de vorige eeuw heeft de gemeente meerdere groepen dennenbomen gepland om een duinpark te maken,” legt Wisse uit. “De stad wist toen nog niet dat dit een heel bijzonder stukje natuur was en wilde het een bestemming geven in plaats van beschermen. Ook houden de dennenbomen in combinatie met een aantal struiken het losse zand vast, zodat het niet richting de straat waait – toentertijd ergerden bewoners zich daaraan.”
Natuurbranden kunnen heel groot worden
Het Haagse Groen, de afdeling van de gemeente die zich bezighoudt met natuur, en de veiligheidsregio Haaglanden waarschuwen voor een vergrote kans op natuurbranden. Sinds begin april geldt voor de regio Haaglanden het hoogste risiconiveau. Deze maand heeft de brandweer al drie kleine duinbranden moeten blussen. Doordat de hulpdiensten er snel bij waren, werden grote natuurbranden voorkomen, maar volgens pyro-meteoroloog Brian Verhoeven kunnen die in het duingebied wel degelijk ontstaan. De expert doet bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) onderzoek naar natuurbranden. “Veruit de meeste branden blijven klein, maar als we met condities te maken krijgen waarbij de natuur is uitgedroogd en het veel waait, kunnen ze heel groot worden.”
Klimaatverandering
Verhoeven verwacht de komende jaren steeds grotere en intensere natuurbranden. “Klimaatverandering speelt daar een rol in,” zegt hij. Doordat de lente en de zomer steeds extremer worden, ontstaan er gunstigere omstandigheden voor natuurbranden. “We hebben nooit eerder zo’n droge maartmaand gehad er zijn al best forse natuurbranden geweest.” Daarnaast hebben de planten nog geen actieve sapstromen, legt de pyro-meteoroloog uit. “Mensen hebben bloed waarmee ze voedingsstoffen door het lichaam pompen, maar planten hebben sapstromen. In maart en april zijn die vaak nog niet actief, dus halen de planten geen vocht uit de grond. Daardoor drogen ze bij droog weer uit.” Verhoeven wil mensen de toegang tot de natuur niet ontzeggen. “Maar wees wel voorzichtig, dat helpt echt.”
Sommige mensen zien zichzelf niet als bezoekers, omdat ze vinden dat de natuur van hen is
De gemeente zet samen Haagse brandweer vooral in op preventie. Zo is er sinds 2022 een lokaal verbod op het achterlaten van ‘smeulende voorwerpen’ in het Westduinpark. Ook mag er niet meer worden gebarbecued in de Scheveningse Bosjes. De brandweereenheid start elke zomer een nieuwe voorlichtingscampagne, waarmee mensen geïnformeerd worden over de gevaren van open vuur. “De campagne roept op tot brandveilig gedrag in en rondom natuurgebieden,” licht een woordvoerder toe. “Een boodschap die nu actueler is dan ooit.”
Open vuur
Natuurbeschermer Wisse staat op de top van een duin en wijst naar een gebouwencomplex aan de rand van het Westduinpark. Ernaast staan hoge dennenbomen. “Een halfjaar lang hebben daar dakloze mensen onder gezeten. Die waren ook met open vuur bezig, terwijl het zomer was. Dat zijn heel gevaarlijke situaties.”
Terwijl Wisse zijn frustraties uit, proberen drie fietsers een poortje te openen richting het duingebied waar niet gefietst mag worden. “Daar mag je niet naartoe, ben ik bang,” zegt de natuurbeschermer tegen een van hen. De fietser reageert verbaasd, omdat hij niet van het verbod op de hoogte is. “Zij maakten een fout en deden het niet uit kwade wil,” constateert Wisse als hij de fietsers de juiste route heeft gewezen. “Sommige mensen zien zichzelf niet als bezoekers, omdat ze vinden dat de natuur van hen is. Maar het is echt belangrijk om er voorzichtig mee om te gaan.”
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
