Residentie Orkest zet successeries voort

Het eerste wat opvalt in de brochure van het komende concertseizoen bij het Residentie Orkest, het Zuiderstrandtheater en de Nieuwe Kerk: geen orkestmusicus op de omslag maar de nieuwe chef-dirigent Nicholas Collon, dirigeerbaton in de aanslag. Het is alweer een aantal jaren geleden dat het Residentie Orkest een chef-dirigent had. Toen Neeme Järvi deze functie in 2012 na bijna zeven jaar neerlegde, verkeerde het orkest in zwaar weer door de bezuinigingen van het kabinet-Rutte I.

Alle musici leverden een deel van hun aanstelling in om het gezelschap voor de toekomst te behouden. Bij de fase van zichzelf hervinden die volgde, paste artistiek noch financieel een chef-dirigent. In deze jaren stond Jan Willem de Vriend als vaste gastdirigenten op de bok voor symfonisch repertoire en Richard Egarr voor barokrepertoire. De laatste tijd was bovendien de jonge Londenaar Collon al een veelgeziene gast.

Dat het Residentie Orkest weer een chef-dirigent aandurft, getuigt van hernieuwd zelfvertrouwen. Volgens algemeen en artistiek directeur Sven Arne Tepl onderscheidt een chef-dirigent zich op verschillende manieren van een vaste gastdirigent: “Ten eerste is hij nóg meer weken per jaar betrokken. Er zijn meer contactmomenten, waardoor hij de orkesttechniek meer naar zijn hand kan zetten. Daarnaast is hij sparringpartner voor mij en de artistieke commissie.”

Residentie Orkest

Volgens Tepl wil Nicholas Collon vooral inzetten op de kwaliteit van het orkest op het podium. “We hebben enorme stappen gezet sinds de grote bezuinigingen, maar we willen alles op het geloofwaardigste, hoogste niveau doen. Daarnaast wil Nick de grote schatkamer van fantastische meesterwerken presenteren met de relevantie van nu. We streven naar een grote wendbaarheid, van kamerorkest tot Mahler. Van barok tot hedendaags. Een compleet palet, een stadsorkest met internationale kwaliteit.”

Natuurlijk heeft Collon ook een ambassadeursfunctie voor het orkest. Tepl: “Hij is iemand die op mensen afstapt: ik doe iets spannends, misschien is dat voor jou ook interessant!”

In de concertseries zet het orkest vooral de bestaande formats voort, zoals ‘Symphonic Friday’ en ‘Lazy Sunday’ in het Zuiderstrandtheater en de kamermuziekserie ‘Up close and personal’ in de Nieuwe Kerk. Ook de serie ‘Symphonic Junction’ gaat door, waarin het orkest in het Paard de ontmoeting zoekt met pop- en filmmuziek. Bijzonder opgetogen is Tepl over de serie ‘Masterclassics’, nieuw sinds afgelopen jaar. “Een derde van het publiek hier gaf aan voor het eerst bij het Residentie Orkest te zijn.”

Het concept van niet te lange concerten zonder pauze waarin een meesterwerk uit de muziekgeschiedenis eerst met het hele orkest op het podium wordt toegelicht en dan gespeeld, spreekt duidelijk aan. In het nieuwe seizoen staan als ‘Masterclassics’ de ‘grote Vijfde Symfonieën’ op de lessenaar: Sjostakovitsj, Mahler, Beethoven en Tsjaikovski. Vaak komt hetzelfde werk terug in de ‘Symphonic Friday’, dan in een uitgebreider programma.

‘One Minute Symphony’

Bijzonder onderdeel van die ‘Symphonic Friday’ is ook de ‘One Minute Symphony’. Zes compositiestudenten van het Koninklijk Conservatorium tekenen in de loop van het jaar aangrijpende verhalen op van mensen uit Den Haag. Die verwerken zij tot een stuk voor het symfonieorkest van precies één minuut. “Onze musici hebben aangegeven dat ze dit absoluut wilden behouden en uitbreiden,” zegt Tepl. “Er ontstaat een mede-eigenaarschap doordat je het idee of de achtergrond van iemand in de stad gebruikt. Dat geeft een interessante dynamiek.”

Na pianist Boris Giltburg, het afgelopen jaar, wordt de nieuwe ‘artist in residence’ cellist Kian Soltani, de opvallende ster van de Cello Biënnale 2016 in Amsterdam. “Doordat we met een ‘artist in residence’ meerdere keren per seizoen samenspelen, kunnen we de tweede keer al verder bouwen op wat we de eerste keer hebben achtergelaten,” legt Tepl uit.

Soltani (1992) heeft het orkest veel te bieden. “Hij is Oostenrijks-Iraans, dat brede cultureel erfgoed neemt hij mee. Hij is aanvoerder van de cello’s in het West Eastern Divan Orchestra van Daniel Barenboim en hij is getekend door Deutsche Grammophon. Zo succesvol als hij is, kunnen we hem over twee jaar waarschijnlijk niet eens meer krijgen. We staan met hem ook in de Doelen, Vredenburg en het Concertgebouw en op de Cello Biënnale 2018.” Soltani speelt dit seizoen onder meer celloconcerten van Elgar, Schumann en Tsjaikovski en een kamermuziekavond in de Nieuwe Kerk. Ook geeft hij een masterclass aan het Koninklijk Conservatorium.

Meer informatie: www.residentieorkest.nl/series

Wilt u meer lezen over cultuur? Neem dan een abonnement op DHC.