Column Jan Pronk: ‘Stevig in het zadel of wankel op de sokkel’
Oud-VVD raadslid en bestuurskundige Jan Pronk schrijft een column voor de DHC-podcast ‘Wegwijs in het IJspaleis’ over de formatie. Deze week: hoeveel crisis kan het nieuwe college weerstaan?
Ogenschijnlijk is de politieke rust in de stad weergekeerd. Op het stadhuis is het nieuwe coalitieakkoord gepresenteerd, hebben we een nieuwe wethoudersploeg en is het weer business as usual. Dat is goed, want buiten, in de stad, in het land en in de wereld, is het onrustig. Inwoners van onze stad voelen zich in hun bestaanszekerheid bedreigd door verschillende crises. De prijzen van levensmiddelen en energie rijzen de pan uit. Ook steeds meer Haagse bedrijven komen er door in de problemen, vaak nog gecombineerd met een groot tekort aan personeel. Horecabedrijven moeten al meerdere dagen in de week dicht, bakkers sluiten vanwege onbetaalbare gasprijzen en bouwbedrijven en projectontwikkelaars trekken zich terug uit de zo noodzakelijke nieuwbouwprojecten.
Crisis op de loer
Het nieuwe stadsbestuur kan weleens sneller dan de inkt van het akkoord droog is met een nieuwe realiteit worden geconfronteerd. Een recessie ligt op de loer en daarmee een grotere werkloosheid en meer mensen die aanspraak maken op een bijstandsuitkering. Als de inflatie zich structureler in onze economie verankert, wordt het leven voor veel Hagenaars onbetaalbaar en moeten alle zeilen worden bijgezet om grootschalige armoede af te wenden. Een escalatie van de oorlog op ons continent kan daarbij de stroom asielzoekers nog groter maken.
Het nieuwe stadsbestuur kan weleens sneller dan de inkt van het akkoord droog is met een nieuwe realiteit worden geconfronteerd.
Onder zulke omstandigheden zullen onder meer de gemeentefinanciën rap verslechteren, en valt ook van de landelijke overheid weinig financiële hulp te verwachten. Als dat gebeurt, ontkomt het stadsbestuur er niet aan om naast de aangekondigde lastenverzwaringen in het coalitieakkoord ook te snijden in het eigen vlees. De bezuinigingen die nu nog vakkundig zijn ontweken, zullen dan wel onontkoombaar zijn. Leidt zoiets tot het openbreken van het coalitieakkoord?
Vrijspraak
Iets anders wat de kracht van de nieuwe coalitie stevig zal testen, is de rechtzaak die deze week wordt gestart tegen Hart voor Den Haag-partijleider Richard de Mos en raadslid Rachid Guernaoui. Na meer dan drie jaar wachten en gijzelen van het lokale politieke proces is het Openbaar Ministerie eindelijk zover. De verdenkingen op de twee heren zijn stevig, maar dat zal het verweer ertegen ook worden. Een belangrijke vraag is: wat gebeurt er als vrijspraak volgt? De enige reden dat de grootste partij van Den Haag buiten het college is gehouden, komt dan te vervallen.
Een belangrijke vraag is: wat gebeurt er als vrijspraak volgt?
Om het vertrouwen in de lokale politiek te herstellen lijkt een rentree van HvDH in het college bij vrijspraak onontkoombaar, en het enige juiste vanuit het perspectief van democratische legitimiteit van het lokale bestuur. Interessant om te zien wat het plechtige pleit van de politiek leider van de coalitie Robert van Asten om de kloof tussen burger en bestuur te dichten dan waard is.
Helaas kan een zaak als deze nog jaren duren. Dat betekent dat de nieuwe coalitie de lastige vraag wat te doen bij vrijspraak nog even voor zich uit kan schuiven. Misschien is dat een geluk bij een ongeluk. Er zijn namelijk al genoeg woelige baren om ons heen. De verschillende crises hebben soms iets weg van een ‘perfect storm’. Dat maakt de taak voor onze burgemeester en wethouders niet makkelijk. We wensen ze alle wijsheid toe en blijven ze kritisch volgen.
Deze column is geschreven door Jan Pronk, bestuurskundige en voormalig raadslid van de VVD. Hij doet dit in het kader van de podcast ‘Wegwijs in het IJspaleis’ over de nasleep van de gemeenteraadsverkiezingen. Luister nu de finale van seizoen 2: ‘Op naar de eerste crisis’, waarin we deze column bespreken. Vragen of opmerkingen? Mail naar podcast@denhaagcentraal.net.
