Katholieke kerk krimpt verder: twee grote kerken dicht
De katholieke kerken aan de Elandstraat en de Beeklaan gaan op termijn dicht. Teruglopend kerkbezoek en verminderde inkomsten zijn de hoofdoorzaken.
Dat heeft het bestuur van de overkoepelende parochie Maria Sterre der Zee zondag meegedeeld. In alle zeven kerken van de parochie is een mededeling voorgelezen. Officieel gaat het om een voornemen, zegt Marius Dijke, vicevoorzitter van het parochiebestuur. “Het besluit wordt uiteindelijk genomen door de bisschop van Rotterdam. Maar het parochiebestuur is na rijp beraad en veel overleg tot de conclusie gekomen dat deze twee kerkgebouwen aan de eredienst moeten worden onttrokken zoals dat heet. Het is een ontzettend moeilijke afweging, maar we moeten iets doen anders dreigt in 2026 of 2027 voor onze parochie een tekort van zes ton per jaar.”
De twee betrokken geloofsgemeenschappen zijn zaterdag ingelicht. Volgens Dijke varieerden de reacties van ‘boos en verdrietig’ tot ‘we zagen het aankomen’.
Het is een ontzettend moeilijke afweging, maar we moeten iets doen
Wat er met de twee kerkgebouwen gaat gebeuren is nog onduidelijk. Beide vallen onder de bescherming van de monumentenwet, dus sloop is vrijwel uitgesloten. De Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen aan de Elandstraat, verrezen in 1891-1892 naar ontwerp van architect Nicolaas Molenaar, is een van de grootste neogotische kerkgebouwen van het land. Het register van rijksmonumenten vermeldt dat de kerk ‘van algemeen belang is wegens architectuur-, kunst- en cultuurhistorische waarde; tevens van stedenbouwkundige waarde wegens de markante, hoge fronttorens’.
De kerk van de H. Agnes aan de Beeklaan, een gemeentelijk monument, werd in de jaren 1902-1903 gebouwd; architect was Albert Margry. Bijzonder aan de kerk is de open houten kap, die is geïnspireerd op Engelse voorbeelden uit de late middeleeuwen. In 1983 verwoestte een grote brand de kap en de toren. Die zijn later volledig gerestaureerd. Volgens Marius Dijke wordt in overleg met de gemeente bekeken wat de mogelijkheden zijn voor hergebruik van de kerken. Binnen de parochie wordt bekeken waar de mensen die hun kerk verliezen in de toekomst terechtkunnen. De parochianen van de Elandstraat zouden kunnen overstappen naar de St. Jacobuskerk aan de Parkstraat. Voor die van de Beeklaan ligt als alternatief de kerk van de H. Familie aan de Kamperfoeliestraat voor de hand.
Problemen groter door corona
De rk-kerk in Nederland kampt al decennialang met grote problemen. Het aantal kerkgangers is dramatisch afgenomen, evenals het aantal priesters. Ook de inkomsten van de kerken lopen gestaag terug, waardoor het steeds moeilijker wordt de vaak omvangrijke kerkgebouwen te onderhouden. De coronaperiode en de stijgende energieprijzen hebben de problemen nog vergroot.
Ook in Den Haag zijn er in verschillende golven al katholieke kerken gesloten, zoals de H. Teresia van Lisieux aan de Apeldoornselaan (wordt een supermarkt), de Sacramentskerk aan de Sportlaan (gesloopt), de OLV van Lourdes in Scheveningen (tijdelijk gebruikt als theater) en de H. Paulus aan de Mgr. Nolenslaan (verbouwd tot woningen). Ook de protestantse kerk krimpt. Onder meer de Petrakerk (Thorbeckelaan) en de Valkenboskerk (Loosduinsekade) gingen dicht.