Rechter buigt zich over herstel Huize Ivicke: ‘Krottenkoning’ wil geen cent te veel betalen
De eigenaar van Huize Ivicke wil de gemeente Wassenaar geen cent meer dan strikt noodzakelijk terugbetalen voor het opknappen van het monument. De rekening van een miljoen euro ligt nu ter beoordeling bij de hoogste bestuursrechter.
“We hebben nogal wat vragen,” waarschuwt de voorzitter van de Raad van State aan het begin van de behandeling van de zaak over de herstelwerkzaamheden aan Huize Ivicke in Wassenaar. Zijn collega staatsraad vult aan: “Ik rijd elke dag over de A44 (de snelweg die overgaat in de provinciale weg N44, red.) naar Den Haag. Dan zie ik het pand staan en bekruipt me het gevoel: wat is hier nou eigenlijk allemaal gebeurd?”
Vervolgens kost het de bestuursrechters meer dan vier uur om de gang van zaken tot nu toe door te nemen met de betrokken partijen: de gemeente Wassenaar versus twee van de vele bedrijven van vastgoedspeculant Ronnie van de Putte, ook wel ‘de Krottenkoning’ genoemd. Hij heeft Huize Ivicke nu zo’n 25 jaar in bezit. Kern van het geschil is de reikwijdte van zijn plicht om de monumentale buitenplaats in stand te houden. De eigenaar is van mening dat hij slechts moet voorkomen dat het pand instort; de gemeente vindt dat er veel meer van hem gevraagd kan worden.
Verval
Huize Ivicke is in 1913 gebouwd aan de Rust en Vreugdlaan in Wassenaar. Het is een kopie van Hermitage Klampenborg in Denemarken, waarmee de bouwheer zijn vrouw een plezier wilde doen. Nu, een dikke eeuw later, beleeft niemand er plezier aan. Het pand staat al heel lang leeg, al is het ook een tijd gekraakt geweest. Al jaren vraagt de gemeente Wassenaar de eigenaar zonder het gewenste resultaat om het verval van het rijksmonument tegen te gaan. “Er werd wel eens een doek over een dakkapel gespannen,” vertelt de advocaat van de gemeente. “Maar met alleen een zeiltje of een beetje lapwerk gaat het rottingsproces eronder gewoon door.”
Niet iedere eigenaar van een monument heeft de middelen om alles de hele tijd bij te houden
Om de buitenplaats te redden, besloot de gemeente in 2019 op te treden. Onder dreiging van boetes werden spoedreparaties afgedwongen. Toen die een jaar later ‘niet monumentwaardig’ bleken te worden uitgevoerd, legde de gemeente een bouwstop op en nam ze de herstelwerkzaamheden over. De kosten van bijna een miljoen euro werden verhaald op de eigenaar. Terecht, zo oordeelde de rechtbank in Den Haag eind 2021. Tegen dat besluit ging de eigenaar echter in hoger beroep. Hij wil een groot deel van het geld terug, omdat er veel meer aan zijn pand verspijkerd zou zijn dan strikt noodzakelijk was.
Andere plannen
De Raad van State neemt 21 van de 24 uitgevoerde reparaties stuk voor stuk door. Het gaat om bijvoorbeeld werk aan de goten, dakkapellen en balustrades, die volgens de eigenaar verder gingen dan vereist. “Dat het pand wind- en waterdicht moet zijn, daar kan cliënt zich wel in vinden,” stelt de advocaat. “Maar dat de gemeente vervolgens drie lagen lak op de kozijnen wil, dat kun je niet vragen. Niet iedere eigenaar van een monument heeft de middelen om alles de hele tijd bij te houden. Mijn cliënt wil niet meer doen dat strikt noodzakelijk voor behoud van het pand, omdat hij er andere plannen mee heeft.”
Als het deels instort, dan ben je te laat
Wat die plannen zijn, wordt niet duidelijk tijdens de zitting. En ook na afloop wil de aanwezige vertegenwoordiger van een van de bedrijven, de Muntendamsche Investerings Maatschappij, geen toelichting geven. De 79-jarige Van de Putte laat zich niet zien en zijn naam wordt niet genoemd. Uit gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat de vastgoedspeculant aandeelhouder en eigenaar is van de bedrijven die de rechtszaak hebben aangespannen. Bekend is dat hij al heel lang speculeert met vastgoed. Eerder liet hij panden verkrotten in onder meer Noordwijk en Leiden.
Op Huize Ivicke rust een kantoorbestemming. “We horen nu al heel lang dat er plannen zijn, maar daar is nog niets van gebleken,” reageert de advocaat van de gemeente. “Natuurlijk ga je niet optreden bij een scheurtje in het pleisterwerk. Maar bij Huize Ivicke was echt wel wat meer aan de hand. En het vervelende is dat je ook weer niet te lang kunt wachten. Als het deels instort, dan ben je te laat. Op het moment dat er veel schade ontstaat door het jarenlang niet plegen van onderhoud, dan moet je ingrijpen.”
Kosten
Om de kosten voor de werkzaamheden te kunnen voorschieten, kreeg de gemeente ruim 440.000 euro subsidie van de provincie Zuid-Holland. “De eerste vijf ton was voor rekening van de gemeente. Omdat zij haar nek uitstak, besloot de provincie te helpen,” aldus de advocaat van de gemeente. Als de Raad van State beslist dat alle kosten terecht zijn verhaald op de eigenaar, dan moet het geld terug naar de provincie. “Choquerend,” noemt de tegenpartij dat. “Voorwaarde was dat er geen cent subsidie naar mijn cliënt zou gaan, terwijl eigenlijk alleen een eigenaar daar juist recht op heeft. Het is handjeklap van overheden onder elkaar om een burger pootje te lichten.” De advocaat van de gemeente reageert even fel: “Als hij zelf onderhoud had verricht, dan had hij zelf subsidie kunnen aanvragen. Hij heeft ervoor gekozen dat nooit te doen.”
En dan is er ook nog een verdwenen lading blauwsteentegels, die op het terrein van de buitenplaats lag en tijdens de werkzaamheden verdween. De eigenaar wil dat ze worden vergoed, maar de gemeente betwist verantwoordelijkheid te zijn voor de tegels. Ook het aantal en de waarde staan ter discussie. Hetzelfde geldt voor de door de gemeente in rekening gebrachte arbeidsuren van ambtenaren. “Het is nogal wat,” verzucht de voorzitter van de Raad van State, die binnen zes weken een definitieve uitspraak moet doen. Einde verhaal zal het niet zijn. De ‘instandhouding’ van Huize Ivicke is per definitie een doorlopende zaak; Wassenaar en de Krottenkoning zijn nog niet van elkaar af.
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.