Vormen van Protesten tijdens de maand van de Architectuur
“The world is a stage” zei Shakespeare al. En als je goed kijkt is de stad dat ook. Deze week besteden we aandacht aan een specifiek gebruik van de openbare ruimte en architectuur. Als plek voor protest of overleg.
In de route komen we zeer verschillende plekken en protesten tegen. Ze eigenen de plek tijdelijk toe. Claimen de ruimte om aandacht te vragen voor een probleem of om samenhorigheid te uiten.
Malieveld
De bekendste plek hiervoor is het Malieveld. Geheel toevallig ontstaan na bomenkap in de 17de eeuw, maar nu zeer bruikbaar voor massaprotesten. Daarnaast is het natuurlijk ook een evenementenlocatie. Het is een plek waar recent veel protesten zijn geweest. De Boeren, Black Lives Matter, de Bouwwereld, Viruswaanzin, etc. Toch vallen de protesten qua omvang in het niet bij de anti-kruisraketten demonstratie in de jaren ‘80. Uiteindelijk kwamen er 550.000 mensen op af. Ik stond daar ook ergens als 4 jarig jongetje.
Eenmansacties
Andere protesten zijn kleiner. Soms is het maar één eenzame demonstrant die zijn rug recht en voor de ambassade zit of ligt. Een ander voorbeeld: Begin dit jaar zat Charlotte Bouwman met haar hond meer dan 100 dagen in de hal van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om aandacht te vragen voor de wachtlijsten in de GGZ. Door haar volhouden van elke dag terugkomen, elke dag aandacht vragen had ze misschien wel meer impact dan één dag 1000 mensen op het Malieveld.
In de politiek tellen de acties van mensen misschien wel dubbel. Uitspraken worden door heel Nederland gehoord. Beslissingen hebben grote gevolgen. Den Haag kent veel plekken waar politici afspreken of afgesproken hebben. Le Bistroquet, Cafe Bodega de Posthoorn zijn maar een paar plaatsen waar je ze tegen kan komen.
De optocht
Een ander geliefd instrument bij protesteren is de mars. Met een groep een tocht door de stad afleggen om vervolgens op het Malieveld of op het Plein te eindigen. Helaas is in het nieuwe demonstratiebeleid opgenomen dat het winkelende publiek niet gestoord mag worden. Zo mocht vorig jaar de Klimaatmars niet door de winkelstraten. Uiteindelijk werd er een andere route gevonden om toch langs de Tweede Kamer te lopen. Natuurlijk is lopen niet de enige activiteit die zich leent voor een optocht. Er zijn al indrukwekkende optochten van allerlei voertuigen geweest. Van elektrische stepjes tot motorrijders en van kermisattracties tot tractoren, het is allemaal wel eens in optocht door Den Haag gegaan.
Stil protest
Er is nog een laatste vorm van protest dat we in de stad kunnen terugvinden. De stad hangt, voor wie goed kijkt, vol met boodschappen. NIet alleen reclame, maar ook heel veel ideële berichten zijn er terug te vinden in de openbare ruimte. Stickers, graffiti, krijt, allemaal praten ze tegen iedereen die wil luisteren. In de tour zit de roze fiets op de brug bij de Elandstraat. Achter die fiets zit een triest verhaal, een stil protest dat je alleen te weten komt als je je erin verdiept.
Ruimte voor dialoog
Het valt op dat het Binnenhof en de Tweede Kamer steeds beter afgeschermd worden van protest en demonstraties. Was het voorheen mogelijk om in de buurt te komen moet je nu op het Malieveld blijven. Het oorspronkelijke ontwerp voor de Tweede Kamer van Pi de Bruijn was veel opener. Het atrium in het gebouw was zelfs bedoeld als route tussen de Hofplaats en het Plein. Het is er nooit van gekomen. De behoefte aan veiligheid bleek toch veel groter dan de behoefte aan dialoog.
Het nieuwe ontwerp van Pi de Bruijn voor de renovatie en aanpassing van de Tweede Kamer gaat zelfs een stapje verder. De bezoekersingang moet op de hofplaats komen. Daar daal je af in een ondergrondse ontvangstruimte met de vereiste scanners en garderobe. Daarna loop je door een ondergrondse gang naar het atrium waar je weer met de trap omhoog mag. Het schept volgens mij een nog grotere afstand als het parlement voor gewone burgers alleen nog maar via de kelder toegankelijk is.
Wil je meer weten over het ontwerp van de Tweede Kamer, de verhuizing en de renovatie kijk op https://www.rijksvastgoedbedrijf.nl/vastgoed/projecten-in-uitvoering/den-haag-binnenhof
Parlement van de toekomst
Doel van de renovatie van de Tweede Kamer en het hele Binnenhofcomplex is om het weer geschikt te maken voor de toekomst. Het was mooi geweest als er ook vooraf nagedacht zou zijn over wat een parlement van de toekomst nodig heeft aan ruimte om dialoog en nieuwe vormen van democratie een plek te geven. Dat is een gemiste kans die niet wordt opgelost met een verdiepte toegang.