Jeugdhulporganisatie onder verscherpt toezicht na kritisch inspectierapport
Veerkracht Jeugdhulp B.V. schiet ernstig tekort, concludeert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Jongeren werden uitgescholden en voelden zich niet veilig, medewerkers liepen rond zonder Verklaring Omtrent het Gedrag.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft zware kritiek geuit op Veerkracht Jeugdhulp B.V., een kleinschalige jeugdhulporganisatie in Den Haag. In een recent rapport constateert de inspectie ernstige tekortkomingen in de zorg, waardoor Veerkracht de veiligheid en ontwikkeling van de jongeren in gevaar brengt. De IGJ heeft de organisatie een ‘aanwijzing’ gegeven, wat betekent dat Veerkracht binnen een vastgestelde termijn verbeteringen moet doorvoeren.
Misstanden
Uit het inspectieonderzoek, dat eind 2024 werd uitgevoerd, blijkt dat Veerkracht aan bijna alle getoetste normen niet of slechts gedeeltelijk voldoet. Zo gebruikt de organisatie veel werkwijzen uit de gesloten jeugdzorg, terwijl het officieel een kleinschalige open jeugdinstelling is. Volgens de inspectie ontbreekt hierdoor de beloofde huiselijke en veilige sfeer.
Medewerkers dreigden met fysiek geweld of het inschakelen van de politie
Jongeren gaven bij de inspectie aan zich onveilig te voelen en een gebrek aan aandacht te ervaren. Ze meldden dat begeleiders tegen hen schreeuwden, hen uitscholden en dreigden met fysiek geweld of het inschakelen van de politie. Daarnaast grepen medewerkers fysiek in door jongeren vast te pakken of te fixeren.
Ook de leefomstandigheden waren onder de maat. In een van de panden viel de verwarming regelmatig uit, waardoor sommige verdiepingen te koud waren. Jongeren klaagden over het eten en gaven aan dat ze er buikpijn van kregen, terwijl begeleiders hun eigen maaltijden bestelden. ‘Dat werd door jongeren als oneerlijk ervaren,’ aldus het rapport.
De inspectie concludeerde verder dat Veerkracht vrijheidsbeperkende maatregelen toepaste zonder wettelijke grondslag. Zo kregen jongeren geen eigen sleutel en moesten ze aanbellen om binnen te komen. Ook hingen er camera’s op de gangen, waarbij het onduidelijk was of de beelden werden opgeslagen of bekeken. Daarnaast moesten jongeren hun telefoons regelmatig inleveren en werden strikte bedtijden gehanteerd, ongeacht hun individuele situatie. Volgens de Jeugdwet mogen deze beperkingen alleen in gesloten jeugdzorginstellingen worden toegepast.
De inspectie stelde verder vast dat er enkele gedragswetenschappers zonder de verplichte registratie van de Stichting Kwaliteitsregister Jeugd (SKJ) werkten en dat sommige medewerkers geen geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) hadden, terwijl dat een vereiste is in de jeugdzorg.
Bewoners
Veerkracht Jeugdhulp biedt jeugdhulp aan jongeren tussen de 10 en 16 jaar oud. De meeste jongeren verblijven bij de organisatie op basis van een kinderbeschermingsmaatregel, zoals voogdij of ondertoezichtstelling. De organisatie heeft twee woonlocaties in het centrum van Den Haag, waar op het moment van inspectie elf jongeren verbleven: zes in een pand dat ‘het Kasteel’ wordt genoemd en vijf in ‘het Paleis’. Daarnaast bood Veerkracht tijdens de inspectie ambulante hulp aan drie jongeren die elders woonden.
Veerkracht heeft hier niet het hele verhaal verteld over de misstanden
Als gevolg van de opgelegde aanwijzing geldt er per direct een cliëntenstop. Veerkracht moet binnen drie maanden voldoen aan de gestelde normen en mag pas daarna weer nieuwe jeugdigen aannemen. Voor de jongeren die er momenteel verblijven moeten per direct verbeteringen worden doorgevoerd. Zo moet Veerkracht per direct stoppen met de onrechtmatige vrijheidsbeperkingen, moet de organisatie de woonomstandigheden verbeteren, zoals verwarming en de maaltijden, en moeten medewerkers zo snel mogelijk een geldige VOG en een SKJ-registratie hebben.
Veerkracht Jeugdhulp heeft de taak gekregen om binnen zes maanden een voortgangsrapportage in te dienen bij de inspectie. De inspectie beoordeelt daarna of er nog verdere maatregelen, zoals boetes of sluiting, noodzakelijk zijn.
De gemeente is inmiddels ook over de situatie in gesprek met de jeugdhulporganisatie. “Bij de gemeente Den Haag waren geen eerdere signalen bekend,” laat de woordvoerder van jeugdwethouder Hilbert Bredemeijer (CDA) weten. “Veerkracht heeft eind februari het inspectiebezoek genoemd in een accountgesprek met de gemeente Den Haag, maar heeft hier niet het hele verhaal verteld over de misstanden. Dit is niet in lijn met de afspraken. De inspectie, verantwoordelijk voor de kwaliteit, is overgegaan tot een opnamestop. Als gemeente zijn we sinds gisteren (dinsdag, red.) direct in gesprek met Veerkracht om de situatie zo snel mogelijk te verbeteren.”