Verkeerswethouder op zoek naar gouden tip in Düsseldorf (foto’s)
Hoe kan het Haagse openbaar vervoer beter en sneller? En vooral: hoe gaan we dat betalen? Op zoek naar de gouden tip bezocht verkeerswethouder Robert van Asten vorige week Düsseldorf, een stad waarmee Den Haag veel gemeen heeft. DHC ging mee.
“Deze tram kan wel tien centimeter breder,” grapt Robert van Asten, als hij in Düsseldorf in lijn 72 stapt. De Haagse wethouder (D66, vervoer) is samen met raadsleden, wethouders uit buurgemeenten, de HTM en reizigersvereniging Rover op excursie in Düsseldorf. Met de bus van ADO Den Haag.
De gemeente in het Duitse Ruhrgebied heeft een snel openbaar vervoer (ov), een systeem waarvan Den Haag kan leren, denkt Van Asten. “Ze hebben hier hun zaakjes op orde,” zegt hij, ingepakt in een rood-witte shawl van de lokale voetbalclub. “De stations zijn ruim en licht. De trams zijn lang en rijden vaak.”
Tijdens de excursie leert de Haagse delegatie dat het geheim van Düsseldorf schuilt in een grote tunnel onder de binnenstad. Door vijf ov-lijnen én autowegen te ondertunnelen, veranderde alles. Groen, kantoren en horeca in plaats van stoplichten, files en bomvolle haltes. “Dit was echt nodig. Want nu zijn reizigers ook sneller vanuit de randwijken naar de binnenstad,” vertelt Klaus Lorenz, bestuursadviseur van Düsseldorf, opgetogen.
Foto: Martijn Beekman
Het valt ook bij Rover-voorzitter Arnold van der Heijden in de smaak. “Dit is dé oplossing. Den Haag moet meer ondergronds gaan denken. Onze tramtunnel is te klein.”
Qatar
Toch is Düsseldorf ook weer niet de ov-Hof van Eden. Ondanks de tramtunnel lukte het de stad niet om meer mensen uit de auto te krijgen. “Wij hebben niet alleen in het ov geïnvesteerd, maar ook voor de auto de rode loper uitgelegd,” erkent Lorenz.
De Haagse verkeerswethouder Robert van Asten (links) met Klaus Lorenz, bestuursadviseur Düsseldorf. (Martijn Beekman)
Als Lorenz’ collega’s in het Rathaus uiteenzetten hoe dit gaat veranderen, volgt een verhaal vol ‘procedures’, ‘commissies voor externe ondersteuning’ en ‘overkoepelende strategieën’. De gedachten van de helft van de delegatie dwalen af.
Degenen die wel luisteren, leren dat ‘der Landeshauptstadt’ het ov nóg aantrekkelijker wil maken (snellere lijnen) en het autogebruik wil ontmoedigen (minder rijstroken) met een smak geld.
Misschien moet Qatar ons maar gaan financieren. Anders weet ik het ook niet.
En daar zit ’m voor Den Haag de kneep. Düsseldorf, met ruim 600.000 inwoners van vergelijkbare omvang als Den Haag, barst van de mogelijkheden om belastingen te heffen bij de talrijke bedrijven. Mede daarom kan de stad nu zo’n twee miljard euro investeren in spoorverdubbeling. “Dat gaat ’m voor ons niet worden,” verzucht NIDA-fractievoorzitter Adeel Mahmood. “Misschien moet Qatar ons maar gaan financieren. Anders weet ik het ook niet.”
Creatieve oplossingen
Van Asten is positiever. De wethouder, die afgelopen zomer in deze krant vertelde dat hij in 2040 een nieuwe lightrailverbinding van het Centraal Station naar de Binckhorst, het ADO-stadion en Leidschenveen wil laten rijden, ziet voor Den Haag óók kansen om verbindingen ondergronds aan te leggen.
“Maar dan moeten wij creatief zijn,” denkt hij hardop. “Kijk, bij de bouw van kantoren en woningen maken de gemeente en de projectontwikkelaars altijd afspraken over het aantal parkeerplekken. Maar deze voorziening aanleggen is duur. Door deze norm los te laten en in plaats daarvan een bijdrage aan het ov-project te vragen, wordt de investering ook voor projectontwikkelaars aantrekkelijker. Een dure parkeergarage hoeft dan niet meer. Daarnaast komen er na de verkoop van de Eneco-aandelen ook miljoenen euro’s vrij die wij in het ov pompen.”
Ook kwam er deze week 137 miljoen euro van het Rijk beschikbaar voor een betere bereikbaarheid van de Binckhorst.
Gouden tip in Düsseldorf
Het zijn mooie plannen, maar was het nu wel echt nodig om voor deze inzichten naar Düsseldorf te reizen? “Absoluut,” zegt Van Asten resoluut. “Je moet de noodzaak en impact van zo’n nieuwe tunnel met eigen ogen zien, dat kun je niet over de mail vertellen.”
De ADO-bus is dit jaar tóch Europa in geweest.
Een vraag uit de zaal of de Duitse gastheren dé gouden tip voor Den Haag hebben. Lorenz en zijn collega’s lachen schuchter. “Nee, die hebben wij niet.” Want: “Elke stad is weer anders.” Van Asten denkt daar anders over. “Natuurlijk is die gouden tip er. Je moet een duidelijk doel stellen. Wij hebben hier geleerd dat investeringen in lightrails pas echt zoden aan de dijk zetten als je zorgt dat het ov een volwaardige vervanger wordt van de auto.”
Hoe het ook verdergaat, één concreet resultaat heeft de reis naar Düsseldorf alvast opgeleverd. Van Asten, lachend: “De ADO-bus is dit jaar tóch Europa in geweest.”
De tramtunnels van Den Haag en Düsseldorf
| Den Haag | Düsseldorf | |
| Begin bouw | 1996 | 2007 |
| Opgeleverd | 2004 | 2016 |
| Lengte | 1,2 kilometer | 3,4 kilometer |
| Aantal tramlijnen | 4 | 4 |
| Aantal haltes | 2 | 6 |
| Kosten | 234 miljoen euro | 900 miljoen euro |
| Gebruikers | 38.000 per dag | 55.000 per dag |
In vijf jaar rechtstreekse trein naar Düsseldorf
Tijdens zijn verblijf in Düsseldorf sprak Robert van Asten met burgemeester Thomas Geisel af om samen te gaan lobbyen voor een rechtstreekse trein tussen beide steden. In vijf jaar moet deze intercity gaan rijden.
Lees meer
Dit artikel wordt u gratis aangeboden. Wilt u meer lezen? Neem dan een abonnement op Den Haag Centraal. Meer video’s kunt u vinden op ons YouTubekanaal.
