Scherpe kritiek op weghalen banken op Den Haag CS

De NS en ProRail haalden de bankjes met tafels weg uit de hal van station Den Haag CS wegens overlast door daklozen. “Dit lost niets op,” vindt het Straat Consulaat.

Door

Ze zijn weg, picknickbanken aan de beide uiteinden van de hal van Den Haag Centraal Station (CS). Kleine stenen ‘poefjes’ staan er nog wel. Bart Vermeer uit Utrecht zit er maandagmiddag met een laptop schoot. Zijn trein is vertraagd. “Minder makkelijk zo, dan met een tafel erbij,” zegt hij. “Maar het was wel een beetje een hangplek geworden. De vraag is waar die mensen nu naartoe gaan.” Mogelijk naar buiten, naar de bankjes bij de fontein op het Anna van Buerenplein. De politie controleert daar net de papieren van een bebaarde man op blote voeten die zo nu en dan een harde schreeuw geeft. Hij wordt niet aangehouden.

NS en ProRail kondigden halverwege mei bij de gemeente aan dat ze de banken gingen weghalen. Dat is intussen gebeurd. In een brief spreken ze van een toename van ‘overlast en agressie’ en van ‘onbeheersbare situaties’, waardoor mensen zich ‘niet meer veilig voelen’. De beide spoororganisaties weten ook wie de schuldigen zijn: ‘dakloze EU-migranten’. Er zijn meer toezichthouders en schoonmakers ingezet, maar dat had weinig resultaat. Daarom zijn de banken, die om hun vorm worden aangeduid als ‘strandhuisjes’, verplaatst naar een plek achter de controlepoortjes van de ov-chipkaart. Uit cijfers van de NS blijkt dat er in de eerste vier maanden van dit jaar 166 klachten over overlast zijn binnengekomen, 38 meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Agressie tegen reizigers is 47 keer gemeld, 33 keer meer dan vorig jaar.

In gebreke

De actie van de NS leidt tot scherpe kritiek van het Straat Consulaat, dat zich inzet voor dak- en thuislozen. “De NS en ProRail vegen letterlijk hun straatje schoon. Maar dit lost niets op. Het probleem verplaatst zich naar buiten, zoals naar de Koekamp en de duinen, waar al veel daklozen verblijven,” zegt directeur Marlies Filbri. Maar eigenlijk is het de gemeente Den Haag die in gebreke blijft, vindt zij.

[Tekst gaat verder onder afbeelding.]

Toezichthouders van de NS zijn nadrukkelijk aanwezig in de hal van CS. (DHC)

“Door ontslagen in de coronaperiode zijn er veel EU-migranten dakloos geraakt. Maar de gemeente voelt zich niet verantwoordelijk voor deze categorie. Ze kunnen geen aanspraak maken op de regelingen van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo, red.). Het is een vergeten groep die steeds groter wordt. Tot nu toe is er geen plan van aanpak, terwijl het rijk Den Haag hiervoor wel één miljoen euro beschikbaar heeft gesteld. Aan de slag, wij staan klaar om mee te helpen.”

 

CS wordt zo een voorbeeld van vijandige architectuur
Elisa van Vliet (ChristenUnie/SGP)

 

Het is niet zo dat de EU-migranten volledig in de kou staan, want het Leger des Heils en de Poolse hulpstichting Barka bekommeren zich wel om hen, maar het probleem is te groot om met incidentele noodopvang op te lossen, volgens alle betrokken organisaties. Naar schatting waren er vorig jaar 2500 tot 3000 dakloze EU-burgers in Nederland.

Geen opvangplek

Ook in de gemeenteraad klinkt kritiek op de bankjesmaatregel van NS en ProRail. Donderdag (1 juni) stelde ChristenUnie/SGP de zaak aan de orde in een raadscommissie. Fractievertegenwoordiger Elisa van Vliet vroeg wethouder Anne Mulder (VVD, buitenruimte en handhaving) er samen met de NS en ProRail voor te zorgen dat de bankjes terugkeren. “Ze waren een geliefde plek om uit te rusten, elkaar te ontmoeten of af te spreken. CS wordt zo een voorbeeld van vijandige architectuur,” zei zij. De SP en de Partij voor de Dieren denken er ook zo over. Maar Mulder wees erop dat B en W niet over het station gaan en verder steunt hij de afweging van NS en ProRail. “CS is geen opvangplek door dak- en thuislozen,” aldus de wethouder.

NS en ProRail zeggen dat de herinrichting in de stationshal een proef is die na twee maanden wordt geëvalueerd. In dat kader wordt overlegd met de gemeente, de Stichting Barka en de Kessler Stichting. Verder zeggen NS en ProRail ernaar te streven dat er in de toekomst zowel voor als achter de poortjes ‘voldoende zitgelegenheid’ is.

Boekenwinkel in Den Haag CS

In de grote hal is het maandagmiddag rustig. Toezichthouders van de NS zijn in hun gele hesjes nadrukkelijk aanwezig. Medewerker Ole van de ‘lees- en cadeauwinkel’ Relay bevestigt dat er minder problemen zijn, nu de bankjes zijn verdwenen. “Er werd eerder best wel wat gestolen. Vooral onze tafel met de Boeken Top 10 moest het ontgelden. Nu is het minder.” De tafel staat vlak bij de brede ingang. Je kunt zo een boek meegrissen, al is dat wat lastig met de nummer 2 van deze week, de negenhonderd pagina’s tellende roman ‘Alkibiades’ van Ilja Leonard Pfeijffer. Maar, daklozen die boeken stelen? Ole: “Ik weet het ook niet precies, maar er verdwenen boeken.”

Meer Haagse verhalen? Koop de papieren editie van Den Haag Centraal bij een van onze verkooppunten of neem een (proef)abonnement. U ontvangt de krant dan tien weken voor slechts 10 euro.

Standaardportret
Bekijk meer van