Imagoprobleem openbaar vervoer zorgt voor verkeerschaos op Scheveningen
Dagjesmensen maken te weinig gebruik van het openbaar vervoer, waardoor er in de zomer op Scheveningen voortdurend een tekort is aan parkeerplekken. “Men neemt de auto om op z’n kont naar het Zwarte Pad te rijden.”
‘Badgasten genoten van het mooie weer op Scheveningen,’ schreef burgemeester Jan van Zanen twee weken geleden aan de gemeenteraad. In de brief omschrijft hij de aanloop naar de rellen op 1 mei. ‘In de loop van de middag werd het drukker. Onder weggebruikers ontstond er irritatie. Dit had te maken met de parkeerplaatsen die vol waren,’ aldus Van Zanen.
Geen vrije parkeerplekken op een zomerse dag. Het fenomeen is net zo Schevenings als het vreugdevuur met oud en nieuw. Toch zorgen de welbekende files er niet voor dat dagjesmensen de tram nemen naar de badplaats. In een analyse van de mobiliteitsproblematiek op Scheveningen Bad stelt een gemeentelijk rapport uit 2024: ‘Het is niet zozeer een capaciteitsvraagstuk, maar een verdelingsvraagstuk voor zowel de auto als het openbaar vervoer.’ Omschreven wordt dat trams 1 en 9 worden gebruikt door strandbezoekers, maar dat trams 11 en 12 nog altijd over het hoofd worden gezien. ‘De uitdaging ligt in het bij elkaar brengen van vraag en aanbod en niet in meer parkeergarages,’ concludeert het rapport.
Automobilisten denken dat er altijd vertraging is, of gedoe op het spoor
Het stadsbestuur en de HTM proberen via diverse communicatiecampagnes en kortingsacties strandbezoekers te stimuleren het ov te nemen. Ook rijdt er in de zomer een extra tram – de zogenaamde Strandexpress. Maar de aanhoudende verkeersopstoppingen en de lege trams 11 en 12 tonen aan dat het moeilijk is om mensen uit de auto te krijgen. “Dat heeft drie redenen: het geringe vertrouwen in het openbaar vervoer, eigen controle en privacy,” legt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen uit.
Keuzevrijheid
Hij stelt dat automobilisten het ov ‘ontzettend negatief’ framen. “Zij denken dat er altijd vertraging is, of gedoe op het spoor. Wanneer ze dan eens per jaar op een zomerse dag met het openbaar vervoer ergens naartoe gaan, komen ze alles tegen wat die aannames bevestigt.” Ook houdt het vooruitzicht van een overvolle tram mensen tegen. “De fervente automobilist vindt niks belangrijker dan privacy. Die files zijn inderdaad vervelend, maar we zitten tenminste in ons eigen voertuig en zitten niet opgesloten met allemaal stinkende mensen.”
Die bestuurder wil in de auto stappen om op z’n kont naar het Zwarte Pad te rijden
De mogelijkheid om zelf te bepalen hoe, waar en wanneer je reist, speelt ook een rol. “Misschien zitten we vast in de file, maar we kunnen zelf beslissen wanneer we weer weggaan en waar we vervolgens naartoe vluchten.” Hij concludeert dat veel mensen het openbaar vervoer ingewikkeld en duur vinden. “Men rekent alleen de benzinekosten en zet die tegenover de prijs van een kaartje. Autokosten voor bijvoorbeeld reparatie en apk worden er niet meegenomen. Daarnaast weten veel automobilisten niet hoe het ov werkt en worden ze afgeschrikt door het gedoe met apps. Mensen die vaker het openbaar vervoer gebruiken, hebben daar geen last van,” aldus Tertoolen.
Mobiliteitsnetwerk
Wijnand Veeneman, hoogleraar governance van infrastructuur en mobiliteit aan de TU Delft, legt uit dat Nederlandse steden zich de laatste decennia minder hebben gericht op het faciliteren van degelijk openbaar vervoer. Er is vooral geïnvesteerd in het wegennetwerk, zegt hij. “Daardoor zullen mensen nu niet zo snel meer overstappen. Die bestuurder wil in de auto stappen om op z’n kont naar het Zwarte Pad te rijden.” Om die cyclus te doorbreken, moet Den Haag samen met omliggende steden geld steken in een beter mobiliteitsnetwerk. Daar wordt nu aan gewerkt.
De hoogleraar benadrukt dat een vervoersnetwerk niet ingericht kan worden op de drukte die op één Scheveningse zomerdag voorkomt. “Dat is veel te duur. Dan zouden veel parkeerplekken het grootste deel van het jaar leegstaan en zouden extra trams moeten worden aangeschaft die vervolgens vooral stilstaan.”
Volgens Veeneman is het voor dagbezoekers en bewoners gewoon een kwestie van wennen dat er in Scheveningen tijdens de zomer weinig beschikbare parkeerplekken zijn. “Nederland verstedelijkt steeds meer. Het enige wat we kunnen doen, is de toegang tot het openbaar vervoer blijven vereenvoudigen. Dan wordt het steeds meer een gewoonte.”
