Stroomnet raakt overbelast door grote vraag
Het Haagse elektriciteitsnet is veel te klein om de groeiende vraag naar stroom te kunnen opvangen. Huishoudens merken het voorlopig niet, maar grotere gebruikers kunnen er niet meer bij.
Netbeheerder Stedin luidde eind vorige week de noodklok in een brief aan de gemeente. Wat optreedt is een zogenoemde ‘gelaagde congestie’. Dat wil zeggen dat behalve het grote stroomnet (hoogspanning) van TenneT, dat al vol zat, nu ook op het lokale Haagse net de situatie problematisch wordt.
Op acht elektriciteitsstations – zes in Den Haag en Oud-Rijswijk en twee in Leidschendam-Voorburg – doen zich problemen voor. ‘De maximale capaciteit van deze stations [is] voor afname van elektriciteit bereikt, waardoor wij genoodzaakt zijn congestie af te kondigen’, aldus Stedin-directeur Maarten Bijl in de brief. Dat wil zeggen dat de hele stad tussen het centrum en het Westland wordt geraakt. In Scheveningen was al eerder sprake van krapte. De oorzaak van het overvolle net is de toename van stroomverbruik door elektrisch koken, warmtepompen en elektrisch rijden.
Wachtlijst
Voor ‘kleinverbruikers’ zoals huishoudens zijn er vooralsnog geen problemen, maar nieuwe grootverbruikers zoals bedrijven komen op een wachtlijst. Toch roept Stedin ook de normale consument op mee te helpen door de ‘spits te mijden’. Die spits doet zich vooral voor in de wintermaanden tussen 16.00 en 21.00 uur. Als dan minder mensen hun auto opladen of zware huishoudelijke apparatuur aanzetten, helpt dat. Stedin: ‘Dan wordt de piekbelasting op het stroomnet verminderd’.
Je merkt dat de energietransitie hier een slang is die in zijn eigen staart bijt
Voorlopig is er geen oplossing. TenneT en Stedin staan voor enorme opgave op stations uit te breiden en door de hele stad zwaardere kabels te leggen. Daarnaast moeten er vijfhonderd elektriciteitshuisjes bij komen. Dat wil zeggen in één op de zes straten een nieuw huisje. Deze operatie gaat tot en met 2036 duren en zal tot veel overlast leiden in de stad.
‘Enorme opgave’
Wethouder Arjen Kapteijns (GroenLinks, energietransitie) zegt dat er ‘een enorme opgave’ ligt. “Je merkt dat de energietransitie hier een slang is die in zijn eigen staart bijt.” Volgens Kapteijns kan het zijn dat de transitie vertraging oploopt, omdat de verzwaring van het net veel tijd kost. Maar tegelijk hoopt hij dat er door andere maatregelen meer ruimte op het net ontstaat. “De netcongestie maakt duidelijk dat we krachtig moeten doorgaan met het isoleren van woningen en het uitbreiden van warmtenetten. Dat bespaart elektriciteit.”
Stedin van die maatregelen niet erg veel te verwachten. Uit de brief: ‘We verwachten dat de versnelling van elektrificatie de komende jaren door zal zetten en voorzien een forse toename in de vraag naar transportvermogen (hoeveelheid elektriciteit, red.) van kleinverbruikers’. De beheerder doet een onderzoek naar ‘congestiemanagement’. Dat wil zeggen dat wordt gekeken hoe grootverbruikers op piekmomenten minder stroom kunnen gaan gebruiken, zodat er ruimte komt op het net. Stedin betaalt daar een vergoeding voor.