Gemeente zou stoppen met Pels Rijcken, maar blijft kind aan huis bij advocatenkantoor
De gemeente Den Haag schakelt het omstreden Haagse advocatenkantoor Pels Rijcken minder vaak in dan voorheen, maar toch nog altijd tientallen keren per jaar.
Pels Rijcken is door een fraudezaak en klachten over een sociaal onveilig werkklimaat omstreden. Daarom wil de gemeenteraad liever helemaal geen zaken meer met het grote kantoor doen. Maar ‘Pels’ blijkt toch nog altijd een van de favorieten te zijn. In 2022 en 2023 schakelde het stadhuis in 76 verschillende gevallen juristen van het kantoor in, volgens de woordvoerder van burgemeester Jan van Zanen. In totaal waren er vorig jaar 1600 zaken waarin juridische bijstand van buiten werd ingehuurd. “Dat kan ook gaan om werkzaamheden waarbij het slechts om enkele advies-uren gaat. Pels Rijcken doet vooral zware zaken,” aldus de woordvoerder.
Ook dit jaar heeft het kantoor alweer een goede klant aan de gemeente. Gerechtshof Den Haag, 18 januari. De rechter buigt zich over een ingewikkeld meningsverschil omtrent het recht van de gemeente om een stuk strand te verhuren aan een bepaalde partij. Mr. Judith van der Deijl van Pels Rijcken staat de stad bij.
In de nasleep van het fraudeschandaal stoot Pels Rijcken zijn notaristak af. (DHC/Anniek Molle)
Gerechtshof Den Haag, 1 maart. Aan de orde is een procedure tegen sloop en nieuwbouw in de Zichtenbuurt in Zuidwest. In december leed de gemeente in dat dossier een stevige nederlaag: de Raad van State vernietigde het bestemmingsplan. De bezwaarmakers willen doorpakken en eisen een bouwstop. Dat zou de ramp voor gemeente, bouwer en corporatie compleet maken. Pels Rijcken is kennelijk de enige reddingsboei. De ervaren mr. Daniëlle Roelands verdedigt de gemeente in deze zaak. De rechter moet nog uitspraak doen.
En zo zijn er dit jaar en eerder talloze zaken waarin het in New Babylon gevestigde kantoor optreedt namens de gemeente, of het nu gaat om Warmtelinq, een parkeergarage in het Bezuidenhout of het beleid inzake fasfoodketens.
Juridische steunpilaar
Hoewel Pels Rijcken dus duidelijk minder vaak wordt ingeschakeld – vóór 2022 deed het kantoor wel zo’n honderd zaken per jaar voor de gemeente – is het nog altijd een belangrijke juridische steunpilaar voor de stad. Dat is opmerkelijk omdat de gemeenteraad drie jaar geleden aangaf te willen stoppen met het kantoor. De aanleiding daarvoor was dat Pels Rijcken in opspraak was geraakt door een omvangrijke fraude, gepleegd door een van zijn topmensen, notaris Frank Oranje. Deze pleegde zelfmoord toen alles uitkwam. Het kantoor moest vervolgens miljoenen euro’s terugbetalen een gedupeerde cliënten. Ook Den Haag hoorde tot de gedupeerden, zij het voor een gering bedrag. Over de zaak heeft de NTR zelfs een docudrama gemaakt, ‘De zaak Schaap’. De serie werd vorig jaar uitgezonden.
De raad nam op 25 november 2021 een motie aan om buiten lopende zaken ‘per direct geen gebruik meer te maken van de diensten van Pels Rijcken’. B en W produceerden vervolgens een aantal voortgangsrapportages en gingen een keer per maand op de koffie in New Babylon. Op mei 2023 meldde de burgemeester dat het stadhuis een nieuwe werkwijze hanteert. Geen raamovereenkomsten meer met een bepaald kantoor, zoals eerder met Pels Rijcken. Als er bijstand nodig is, wordt een keuze gemaakt uit een tiental kantoren. Maar de gemeente kan volgens de burgemeester niet volledig zonder de expertise van Pels. Bovendien zou het kantoor intussen ‘belangrijke stappen’ hebben gezet op het gebied van ‘cultuurveranderingstrajecten en het voorkomen van frauderisico’s’. En zo bleef Pels Rijcken binnen boord.
Dat is een schoffering van de gemeenteraad waar het laatste woord nog niet over gezegd is
Op landelijk niveau ging het ongeveer net zo. De Tweede Kamer wilde af van Pels Rijcken, die landsadvocaat mr. Reimer Veldhuis levert. Tegen Veldhuis liep een tuchtklacht in een zaak die losstaat van het fraudedrama van Frank Oranje. Maar minister van justitie en veiligheid, Dilan Yeşilgöz-Zegerius, verlengde vorig jaar het contract met Pels Rijcken omdat de ‘kwaliteit en snelheid van de dienstverlening […] op alle relevante rechtsgebieden van de Staat hoog is’.
Indiener motie verrast
Indiener van de motie in de Haagse raadsvergadering van 25 november 2021 was Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. Hij is verrast door het opnieuw veelvuldig opduiken van Pels-advocaten om de gemeente in allerlei zaken te verdedigen. “Hier zakt mijn broek van af. De redenen waarom de Haagse gemeenteraad eind 2021, op voorspraak van Hart voor Den Haag, afscheid wilde nemen van Pels Rijcken logen er namelijk niet om. Fraude, racisme, een verziekte bedrijfscultuur en een ondertoezichtstelling zijn zomaar wat vastgestelde redenen om deur dicht te gooien. Dat de gemeente deze deur de afgelopen jaren weer wagenwijd heeft opengezet, is een schoffering van de raad waar het laatste woord niet over gezegd is.”
Sluijs kondigt aan schriftelijke vragen voor te bereiden voor het college van B en W.
