Cold Case: Automonteur Jan de Niet (30), doodgestoken op de Leidsestraatweg
De politie verspreidt in 2019 in Nederlandse gevangenissen weer kalenders met onopgeloste misdrijven. DHC neemt de vijf ‘Haagse zaken’ onder de loep. Deel 4: De Scheveningse automonteur Jan de Niet werd in 1990 doodgestoken op de Leidsestraatweg.
‘Moordenaar, ik wil je iets vragen. Waarom moest Jan dood? Waarom vind jij dat jij het recht had om zijn leven te beëindigen?’ De drie zusjes van de in Den Haag omgebrachte Jan de Niet worstelen sinds 1990 met deze vragen. Begin deze maand in Almere, tijdens een stille tocht gehouden om aandacht te vragen voor onopgeloste misdrijven, richtte het drietal het woord tot de moordenaar van hun broer. ‘Waarom houd jij al 29 jaar je mond?’
Jan de Niet
Toen, bijna drie decennia terug, werd de 30-jarige Scheveningse automonteur Jan de Niet aangevallen in het Haagse Bos en achtergelaten om te sterven. Een jongeman die naar huis fietste in de nacht van 20 op 21 mei 1990 zag rond 02.10 uur aan de rand van de Leidsestraatweg zijn levenloze lichaam. Volgens politiewoordvoerder Dick Goijert is De Niet met grof geweld aangevallen. “De dader heeft De Niet in zijn eigen auto (Opel Ascona, red.) meerdere keren gestoken met een scherp voorwerp. Vermoedelijk een mes.”
Afpersing van Jan de Niet
Het is na 29 jaar nog niet duidelijk waarom Jan de Niet zo gruwelijk werd vermoord. Volgens Leo Simais, leider van het Haagse coldcaseteam dat de zaak opnieuw tegen het licht houdt, is de automonteur niet het slachtoffer van roof. “Hij had zijn persoonlijke bezittingen bij zich. Bovendien: zijn auto is niet gestolen, terwijl de sleutel in het contact zat. De dader kon het voertuig zo meenemen.”
De Opel Ascona van Jan de Niet bleef achter in het Haagse Bos. (Foto via Politie)
De recherche heeft een vermoeden in welke richting de oplossing wél te vinden is. Simais: “Het is aannemelijk dat Jan de Niet het slachtoffer werd van afpersing. Kijk, hij worstelde met zijn seksuele geaardheid. Hij hield zelfs voor zijn familie verborgen dat hij op mannen viel. Homoseksualiteit was in de jaren negentig in Nederland toch minder geaccepteerd dan nu. Om toch contact met andere mannen te hebben, bezocht hij het Haagse Bos, een in die tijd bekende homo-ontmoetingsplaats. Het kan dat bijvoorbeeld iemand de geaardheid van Jan dreigde openbaar te maken en geld wilde.”
Simais pauzeert even. Dan knikt hij en vervolgt: “Dit vermoeden is een belangrijke reden om de zaak te heropenen. Destijds meldde slechts een handjevol mensen zich als getuige, maar wij zijn ervan overtuigd dat er nog mensen zijn die begin jaren negentig in het Haagse Bos kwamen en meer weten. Waarschijnlijk stapten mensen toen niet naar de politie omdat ze zich schaamden of omdat ze bang waren. Ik hoop dat zij nu wél met ons willen praten: hun informatie is cruciaal om een gruwelijke moord op te lossen.”
Pieter Hornstra
De zaak-De Niet vertoont opvallende overeenkomsten met een andere, ook recent heropende Haagse moordzaak. Pieter Hornstra werd in 1994 in zijn woning aan de Wassenaarseweg omgebracht. Deze 53-jarige Hagenaar kwam ook regelmatig in het Haagse Bos en niet zelden nam hij iemand mee naar zijn woonflat voor seks. “De kans is groot dat beide zaken zich afspelen in het homoprostitutiecircuit,” erkent Simais. “De omstandigheden waarin wij de slachtoffers vonden, verschillen. Zo is Jan de Niet ín het Haagse Bos aangevallen en Hornstra thuis. Maar ze hebben als overduidelijke overeenkomst dat ze fervent bezoekers waren van de homo-ontmoetingsplaats in het Haagse Bos.”
De dader heeft De Niet in zijn eigen auto meerdere keren gestoken met een scherp voorwerp.
Denkt Simais dat de groene long van Den Haag in de jaren negentig werd geteisterd door een seriemoordenaar? “Die conclusie kunnen wij nu nog niet trekken, maar de overeenkomsten tussen de zaken zijn verdacht,” erkent de rechercheur. “Wij gaan dit nu verder onderzoeken. Zo werken wij samen met criminologen en gedragsdeskundigen van de Vrije Universiteit (VU). Zij kijken specifiek naar overeenkomsten en verschillen tussen de moorden. Overigens staren wij ons niet bind op het homo-prostitutiecircuit. Wij onderzoeken ook andere scenario’s. Bijvoorbeeld een conflict in zijn garagebedrijf.”
Er is Simais veel aangelegen om de moord op Jan de Niet op te lossen. “Natuurlijk geldt dat voor alle zaken,” vult hij aan. “Maar de contacten met de moeder en de drie zussen van Jan de Niet hebben wel bijzonder veel indruk op mij gemaakt. Zij leven al 29 jaar in onzekerheid. Hun leven ligt al 29 jaar overhoop. Elke keer als ik met hen heb gesproken, voel ik extra energie om deze zaak op te lossen.”
De hoofdofficier van justitie looft een beloning uit van 15.000 euro voor de tip die leidt naar de oplossing van dit misdrijf. Wilt u een tip doorgeven? Dan kunt u mailen naar coldcase@politie.nl of bellen met 0800-6070. Dit kan ook anoniem, via Meld Misdaad Anoniem: 0800-7000. U kunt ook contact opnemen met de redactie van DHC: redactie@denhaagcentraal.net
Waarom een coldcasekalender?
De Nederlandse politie brengt in 2019 voor het derde jaar op rij in Nederlandse gevangenissen kalenders met onopgeloste misdrijven uit. Waar komt het idee van een coldcasekalender eigenlijk vandaan?
Leo Simais legt het uit
