Van vloeronderhoud tot btw: Amare is niet af en kost steeds meer
De kosten van cultuurgebouw Amare blijven stijgen en er worden nog steeds conflicten uitgevochten met bouwer Cadanz. De laatste rapportage staat er vol mee. Een overzicht.
Geen belastingaftrek
Bij alle financiële ramingen ging de gemeente ervan uit een soort belastingtruc te kunnen toepassen van vijf ton per jaar. Zelf omschrijven de wethouders Saskia Bruines (D66, cultuur) en Robert van Asten (D66, stedelijke ontwikkeling) het iets anders: het gaat om het ‘zo optimaal mogelijk gebruik van het verrekenen van de btw op de stichtingskosten en de exploitatiekosten’. Heel kort: de stad wil btw berekenen aan de huurder van het complex, de Stichting Amare, en die vervolgens aftrekken van de belasting.
Probleem: de belastingdienst gaat hier niet mee akkoord. Al in 2022 meldde de inspecteur streng: ‘Ik wijs uw verzoek af.’ Daarna maakten de gemeente en Amare bezwaar. De procedures lopen nog. Gezien het eerdere contact lijkt het er niet op dat de belastingdienst overstag gaat. In de rapportage staat dan ook: ‘Bij het uitblijven van resultaat volgt de mogelijkheid dat de casus zal worden voorgelegd aan de rechter.’
We zijn veel te laat geïnformeerd over het btw-probleem
Gulzige vloeren
Bij de bouw is gebruikgemaakt van de ‘ongelukkige’ (oordeel enquêtecommissie Amare) ontwerp-bouw-onderhoud-constructie (design-build-maintain). Die leverde en levert oneindige discussies op met bouwer Cadanz, onder meer over de vraag wat nu precies valt onder onderhoud en wat onder schoonmaak. Het eerste komt voor rekening van de bouwer, het tweede moet de door de gemeente gesubsidieerde Stichting Amare betalen.
Het stadium van minnelijk overleg met Cadanz, vehikel van bouwgigant Boele & Van Eesteren, is al lang voorbij. Allerlei conflicten worden voorgelegd aan een ‘adviesraad’. En die bepaalde bijvoorbeeld dat het bijwerken van de olielaag op de duizenden vierkante meters gulzig parket in het gebouw bij de schoonmaak hoort. Een factuur voor Amare/de gemeente van 90.000 euro per jaar. En dan de extra kosten ‘planmatige vervanging audiovisuele apparatuur’. Adviesraad: eerlijk delen. Schade: 68.000 euro per jaar. En dan zijn er nog niet exact te ramen tegenvallers met de aanduiding PM (pro memorie).
In Amare liggen parketvloeren die aan klein onderhoud 90.000 euro per jaar kosten. (DHC/Steffie Galetta)
Onaffe achterkant
Je komt er normaal gesproken niet, maar als je er gaat kijken, opzij van Amare richting Schedeldoekshaven, is het schrikken. Hier ligt het terrein braak waar voorheen het toneelhuis van het Lucent Danstheater stond. Toen alles nog koek en ei was met bouwgigant Boele & Van Eesteren werd er enthousiast bedacht dat er twee woontorens en een hotel om Amare heen zouden worden gebouwd: A(dagio), B(olero) en C(antate). Leuk, die muzikale verwijzingen. De muziek is echter verstomd. De derde toren komt er niet. Geen Cantate maar stilte. Er is officieel nooit een reden opgegeven, maar verslechterde marktomstandigheden en ruzie met de gemeente spelen zeker een rol.
Een en ander heeft verregaande gevolgen voor de complete achterkant van Amare. Het hier te bouwen ‘stadsbalkon’ met ‘expeditiehof’ kan niet worden voltooid zolang het terrein van de gesneuvelde Toren C niet is bebouwd. Hier volgt nog een voorstel voor.
Akoestisch ongemak
Bouwer Cadanz heeft volgens de gemeente op een aantal punten de eisen van het contract niet gehaald. Eén cruciale zaak springt eruit: de akoestiek van de theaterzaal en de concertzaal, de twee belangrijkste ruimtes van het complex. Beloofd was topgeluid, maar dat blijkt tegen te vallen. De rapportage bevat geen details, maar volgens bronnen rond Amare zijn er problemen met beide grote zalen. De theaterzaal, die ook geschikt zou moeten zijn voor opera’s – dat wil zeggen: niet versterkte muziek – voldoet niet. Er is weinig nagalm en de akoestiek binnen de orkestbak is problematisch.
Ook de concertzaal heeft een te droge akoestiek. Bij recitals is er niets aan de hand, maar bij grotere symfonische concerten (de hoofdmoot van de klassieke programmering) wordt de norm van een gemiddelde nagalm van 1,8 seconden niet gehaald. Cadanz zou in de zaal meer reflecterend materiaal moeten aanbrengen. Maar voorlopig betwist het bedrijf de geldigheid van de geluidsmetingen in beide zalen. Het is onduidelijk of, en zo ja wanneer, de akoestische verbeteringen worden doorgevoerd.
Bij elkaar opgeteld is dit allesbehalve klein bier
Gemeenteraad baalt
De gemeenteraad is niet blij met de rapportage van Bruines en Van Asten. De hoop was dat er na de raadsenquête enige rust rond Amare zou ontstaan. “Ik ben ontzettend geschrokken,” zegt raadslid Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag. “We zijn veel te laat geïnformeerd over het btw-probleem. Veel andere tegenvallers heb ik voorspeld. Ik heb in december voorgesteld de onderhoudsafspraken, waarover telkens weer discussies ontstaan, onafhankelijk te laten onderzoeken. Dat wilden de andere partijen niet, en nu dit.”
Lesley Arp, fractievoorzitter van de SP, spreekt van een ‘salamitactiek’. “De raad wordt keer op keer geconfronteerd met ogenschijnlijk kleine tegenvallers. Maar bij elkaar opgeteld zijn deze bedragen voor de belastingbetaler allesbehalve klein bier. Er blijken nog allerlei open eindjes te zijn met projectontwikkelaar Cadanz en er is een slepende discussie gaande met de belastingdienst. Komen er nog meer financiële lijken uit de kast rollen?” Guernaoui en Arp willen beiden dat de rapportage wordt geagendeerd voor bespreking in de gemeenteraad.
Andrew van Esch van D66 is milder. “De bedragen die op dit moment moeten worden bijgeplust zijn niet onverwacht, maar doen uiteraard pijn. Dat uit de tussenrapportage blijkt dat er nog wel wat ‘losse eindjes’ zijn, is ook geen verrassing, maar het laat ook zien dat die laatste problemen ook binnenkort worden opgelost. Fijn is dat het met de bezoekcijfers en daarmee de omzetcijfers van Amare goed gaat. Dat is hoopvol en dat zal alleen maar beter gaan als we met elkaar het publieke belang van Amare nog eens hebben vastgesteld. Het project heeft ons hoofdpijn opgeleverd, maar er zullen ook vele geluksmomenten komen.”
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
