IJspaleis heeft nieuwe coalitie: D66, GroenLinks, PvdD, PvdA, CDA en Denk bereiken akkoord
Den Haag heeft een nieuwe coalitie. D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA, CDA en Denk hebben maandag een akkoord bereikt.
Zo stroperig als de verkenning verliep, zo snel zijn de onderhandelingen gegaan. In nog geen vier weken tijd hebben de zes partijen onder begeleiding van formateur Arie Slob een coalitieakkoord gesmeed. De inhoud ervan presenteren ze volgende week maandag. Dan zullen ook de twee nieuwe gezichten van de coalitie, de Partij voor de Dieren en Denk, elk hun wethouderskandidaat bekendmaken.
“Het is supersnel gegaan,” zegt Nur Icar, fractievoorzitter van Denk. “Wel is het heel intensief geweest. Dag in dag uit hebben we samen gezeten. Er is veel energie in gestoken.” Hij heeft veel waardering voor formateur Slob en de ondersteunende staf. “Zonder hen was niet zo snel gelukt. We zaten met zes partijen aan tafel, met elk hun eigen idealen. Slob heeft echt geknokt om het te laten slagen.”
We hebben altijd gezegd dat het college een afspiegeling moet zijn van de stad
Snelheid was ook geboden met het oog op de begroting voor 2024, die de gemeente dit najaar moet indienen bij de provincie. “Ondanks het recordtempo hebben we wel uitvoerig onderhandeld,” benadrukt Robert Barker, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren. “We hebben geen onderwerpen overgeslagen.”
Laatste troef
De tussentijdse formatie volgde op een politieke crisis. Eind juni stapte de VVD uit de coalitie, omdat GroenLinks en de PvdA weinig openstonden voor een samenwerking met Hart voor Den Haag. Na de vrijspraak van oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui wilde de VVD met die partij onderhandelen over toetreding tot de coalitie.
Een coalitie van D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren, PvdA, CDA en Denk (samen 24 van de 45 zetels) lag niet voor de hand. De zespartijencombinatie was de laatste troef van Slob, die bij alle andere varianten was gestuit op blokkades en loyaliteitsconflicten. Eerder tastte hij een coalitie van zes oppositiepartijen, waaronder Hart voor Den Haag en de VVD, af. Die poging viel al na een paar dagen in het water. Twistpunt was de vraag of De Mos en Guernaoui kunnen aanblijven als wethouder indien zij in hoger beroep alsnog zouden worden veroordeeld voor corruptie.
Wat ons betreft, ligt er een diepgroen akkoord
Den Haag is de eerste van de grote vier steden waar de Partij voor de Dieren gaat meebesturen. De partij – van oudsher een ‘getuigenispartij’ die niet per se naar politieke macht streeft – zit al aan de bestuurstafel in Groningen, Almere, Arnhem en Amersfoort. “Wat ons betreft, ligt er een diepgroen akkoord,” zegt Barker. “Voor de fractie blijft er genoeg ruimte om het idealistische geluid te laten horen in de gemeenteraad.”
Mijlpaal
Ook voor Denk is coalitiedeelname een mijlpaal. De partij, in Den Haag voortgekomen uit de fracties van Islam Democraten en Nida, zit pas anderhalf jaar in de gemeenteraad. Na Rotterdam en Schiedam is Den Haag de derde gemeente waar de partij gaat meebesturen. “Als Denk hebben we altijd gezegd dat het college van B en W een afspiegeling moet zijn van de stad,” aldus fractievoorzitter Icar. “Dat is gelukt.”
Nog nooit bestond een coalitie op het IJspaleis uit zes partijen. Ook een centrumlinks bestuur is een zeldzaamheid in de stad. De VVD, die na haar vertrek uit de coalitie aanstuurde op een samenwerking met Hart voor Den Haag, zit voor het eerst in 34 jaar in de oppositie. De laatste keer was tijdens het roemruchte linkse college eind jaren tachtig, toen onder meer PvdA-bestuurders Adri Duivesteijn, Gerard van Otterloo en Constant Martini (nu raadslid namens Hart voor Den Haag) de scepter zwaaiden op het stadhuis.
Hart voor Den Haag, de grootste fractie in de gemeenteraad, is gepikeerd. Ondanks de vrijspraak en de daaropvolgende bestuurscrisis op het IJspaleis blijft de partij in de oppositiebanken zitten. Op sociale media zegt De Mos ‘de messen te slijpen’ en zich klaar te maken voor de volgende verkiezingen. ‘Stem ze weg in 2026!’
De mond vol van samen, van het tegengaan van polarisatie en het verbeteren van omgangsvormen. De werkelijkheid: de loopgraven #raad070 dieper maken door de verkiezingsuitslag en de volledige vrijspraak volledig te negeren. Stem ze weg in 2026! https://t.co/tobcJ0QRgk #oppositie
— Richard de Mos 💚💛 (@RicharddeMos) September 26, 2023