Column: De Noordzee achter een tijdslot
Sea Life wordt gerenoveerd en de ‘North Sea Experience’ komt naar Scheveningen. Zorg ervoor dat deze trekpleisters straks weer echt verbinding creëren met de zee, schrijft columnist Christiaan Weijts.
De herfst is begonnen in bouwput Scheveningen. Een groot deel van de boulevard is al min of meer opgeknapt. Alleen de zuidkant staat nog in de steigers en vol hekken. Daar tussendoor dreunt het bouwverkeer. In het zand wachten de zeecontainers waar de strandtenten in gaan overwinteren. Ook Sea Life wordt verbouwd. Vanuit de ingang rijdt een bouwvakker een volle kruiwagen naar buiten die hij leegstort in een container.
Sea Life. De kinderen konden er vroeger geen genoeg van krijgen, maar ik had na de eerste keer al zo mijn voorzichtige bedenkingen. In een uurtje slenter je het parcours af: 45 aquaria, wat grauwe pinguïns in een betonspelonk en – het hoogtepunt van de reis – twee Aziatische dwergotters op apegapen. Twintig euro per persoon. Een hoop geld om visjes te kijken.
Toch waren de rijen lang. Die glazen schuiflade verslond jaarlijks een kwart miljoen zielen. Waar al die miljoenen heen zijn gegaan? Niet naar het onderhoud van dit bouwsel in elk geval. Begin dit jaar klapten medewerkers anoniem uit de school: plafonds stonden op instorten, overal was zwarte schimmel, elektra was niet op orde. Nu wordt er eindelijk gerenoveerd. De visjes zijn uit logeren in Madurodam, maar als het aan de Partij voor de Dieren ligt blijven ze daar. Sea Life zorgde niet goed voor z’n dieren, die sowieso niet als attractie in hokjes horen te zitten.
Vooral het woord 'experience' activeert een grote weerzin in mij, merk ik
Het technisch rapport is vertrouwelijk, dus dat eerste kan ik niet beoordelen. Voor dat tweede heb ik steeds meer begrip. In dierentuinland dringt langzaam het besef door dat je beesten niet gevangen moet houden in kooitjes. Wereldwijd sluiten de dolfinaria, circusdieren zijn verboden: allemaal een gevolg van een veranderende opvattingen over de relatie tussen mensen, dieren en natuur. Dus als je hier een combinatie van educatie en entertainment wilt terugbrengen, kan dat best zonder dieren. Iets verderop moet dat gaan gebeuren. Daar zijn plannen voor een North Sea Experience.
Vooral dat laatste woord activeert een grote weerzin in mij, merk ik. Weer zo’n gimmick, zo’n attractie voor een uitgekauwde kust. De zee zélf is toch een ervaring? Zonder tijdslot, zonder ticket. Maar die ‘Experience’ moet een combinatie van attractie en educatiecentrum worden, waarbij je ziet wat er onderwater leeft, waarin je leert over de grotere ecosystemen. Denk aan de documentairefilm ‘De wilde Noordzee’.
Liever zo’n North Sea Experience dan dat de zoveelste entertainmentmagnaat erop duikt
Dat die Experience een initiatief is van lokale ondernemers en een investeringssubsidie van de overheid krijgt, zijn hoopvolle voortekens. Ik bedoel: liever zo’n North Sea Experience dan dat de zoveelste entertainmentmagnaat erop duikt. Je moet er niet aan denken dat de groep waar Sea Life onder valt – en die ook het Legoland-ding ernaast in z’n stal heeft – hier gaat uitbreiden. Of denk aan de andere alternatieven. Hoge flats met krankzinnig geprijsde penthouses, hotels, horecaconcepten of gok- en gamehallen die hier de natuurlijke habitat vormen.
Ineens dacht ik aan die North Sea Experience uit 1881: Panorama Mesdag. Virtual reality avant la lettre. Sinds kort rijksmuseum. Onlangs ging het een samenwerking aan met de Ambassade voor de Noordzee, waarin allerlei disciplines en kunststromingen onderzoeken hoe we de Noordzee kunnen opvatten als een entiteit met eigen rechten. Het zou mooi zijn als zij ook meedoen met die Experience.
Na jaren stond ik laatst weer in dat oude panorama. Adembenemend. Zo zou de boulevard moeten zijn, dacht ik. Of je de zee nu schildert of in 3D simuleert, het is ook een vorm van heimwee. We zoeken de verbinding met iets wat we zijn kwijtgeraakt. Hopelijk is het zoiets dat hier verrijst. Niet de zoveelste attractie, maar een manier om weer te leren zien.
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
