Onderzoeksraad: gemeente was nalatig met risico’s vreugdevuren
Tijdens de jaarwisseling hebben de gemeente en de brandweer de risico’s van de vreugdevuren in Scheveningen en Duindorp onderschat. Bovendien heeft de burgemeester onvoldoende gewaakt over de veiligheid, door niet te handhaven op geschonden afspraken door de bouwers.
Dit concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) in zijn langverwachte rapport over de vreugdevuren. Daarin stelt de raad onder meer vast dat het rampzalige verloop van de jaarwisseling in Scheveningen deels te wijten is aan onderschatting van de veiligheidsrisico’s. Al na de jaarwisseling van een jaar eerder waren duidelijke signalen over het gevaar van vliegvuur (de ‘vonkenregen’). Betrokken deskundigen van Efectis stelden voor dit nader te onderzoeken, maar de directie Veiligheid van de gemeente zag daar geen aanleiding toe.
Uit het technisch onderzoek van de OvV blijkt dat het Scheveningse vliegvuur het gevolg was van een cocktail factoren. Een rol speelden de hoogte van de vuurstapels (10 meter hoger dan gestipuleerd in het convenant), de piramidevormige bouw, het volume van de pallettorens (2.000 kuub boven de limiet), het droge brandmateriaal en de aanwezigheid van vaten diesel op de stapel. Doordat losse pallets aan de voet van de vuurstapel vlamvatten door vallende pallets, stond in korte tijd de hele toren in lichterlaaie. Dit heeft het vliegvuur versterkt. De westenwind blies de brandende houtstukjes uit over Scheveningen-Dorp.
De OvV oordeelt pittig over de bestuurlijke opzet van de vreugdevuren. Er was sprake van ‘schijnveiligheid’. waarbij de gemeente laveerde tussen gedogen en regulieren en nooit echt vat kreeg op wat er gebeurde op het strand.
De burgemeester heeft onvoldoende grenzen getrokken.
Hoewel de vreugdevuren in de afgelopen jaren in omvang en publiekelijke belangstelling sterk zijn gegroeid, moddert het veiligheidsbeleid al jaren door. Dat de gemeente bij zo’n groot evenement geen vergunning hanteert maar een convenant, is volgens de OvV onverantwoord.
Onderzoeksraad oordeelt hard over optreden Krikke
Die opzet is een erfenis van de vorige burgemeester, erkent de OvV. Niettemin oordeelt de raad hard over het optreden van burgemeester Pauline Krikke en haar veiligheidsambtenaren in de aanloop naar de jaarwisseling. Behalve nalatigheid wat betreft de vliegvuurrisico’s, heeft de gemeente vastgehouden aan een locatie op het strand. Dit was volgens deskundigen niet verantwoord. Over de bouwregels (maximale hoogte en volume) is laks gecommuniceerd naar de bouwers. De Scheveningse organisatie claimt zelfs geen weet te hebben gehad van het convenant.
De burgemeester heeft onvoldoende grenzen getrokken, stelt de OvV. Ook heeft Krikke niet opgetreden na geschonden afspraken door de bouwers. ‘Zowel de hoogte als het volume werden tijdens de bouw overschreden. Desondanks hebben de bouwers geen pallets van de vuurstapel gehaald en afgevoerd. De gemeente heeft hier ook niet op aangedrongen.’ Ook nadat de Duindorpse bouwers brutaal een bouwstop ondermijnden, door ’s nachts vrachtwagens vol pallets het strand op te rijden, legde de burgemeester geen sanctie op.
Verantwoordelijkheid
‘Nergens bleek dat de gemeente heeft overwogen om de vuren te verbieden vanwege het schenden van afspraken ten behoeve van de risicobeheersing,’ concludeert het rapport. De gemeente heeft nooit de verantwoordelijkheid naar zich toegetrokken om te oordelen of de vuurstapels wel of niet konden worden aangestoken. ‘Ook los van het convenant had de burgemeester voldoende bevoegdheden om de openbare orde en veiligheid te handhaven en maatregelen te treffen. Van deze bevoegdheden maakte de burgemeester geen gebruik.’
Reconstructie vreugdevuren: op het strand wanen de bouwers zich de baas
DHC maakte een uitgebreide reconstructie van de uit de hand gelopen jaarwisseling. Steeds rekten de bouwers van Scheveningen en Duindorp de regels voor de vreugdevuren op. En telkens boog de gemeente lijdzaam mee.
Lees de reconstructie
