Met een goedgevulde rugzak richting basisonderwijs
Na een forse daling is het aantal Haagse peuters op de voorschool in een halfjaar met bijna 10 procent gestegen. Ruim 3400 kinderen maken nu gebruik van het voorbereidingstraject op de basisschool, dat sinds dit jaar voor sommigen gratis is.
“Driehonderd aanmeldingen meer,” zegt Hilbert Bredemeijer (CDA) trots als hij de cijfers bekijkt. Zaten er na een lange periode van daling op 1 oktober 2023 nog 3117 kinderen op de voorschool, zes maanden later was dat aantal gestegen tot 3418.
De onderwijswethouder heeft het tot zijn persoonlijke missie gemaakt om de allerkleinsten met een goedgevulde rugzak aan de basisschool te laten beginnen. “Meer dan de helft van de Haagse kinderen, 51 procent, begint met een achterstand,” legt Bredemeijer zijn motivatie uit. Daarom wil hij zoveel mogelijk ouders verleiden hun kind op de voorschool te plaatsen.
Het kind staat centraal in de aanpak. Achterstanden werken anders nog de hele schooltijd door
Op de voorschool, vroeger bekend als de peuterschool, worden kinderen tussen de tweeënhalf en vier jaar oud voorbereid op het basisonderwijs. Het Centrum Jeugd & Gezin (CJG) beoordeelt of er een risico is op achterstanden en kan een zogenoemde ‘voorschoolse indicatie’ afgeven, waarmee de voorschool 16 uur per week gratis is.
Om daarvoor in aanmerking te komen, wordt gekeken naar verschillende indicatoren, bijvoorbeeld of één of beide ouders geen Nederlands spreken. Kinderen uit het Laakkwartier of Den Haag Zuidwest krijgen de indicatie automatisch. “Het maakt in alle gevallen niet uit of de ouders werken,” zegt Bredemeijer. “Het kind staat centraal in de aanpak. Achterstanden werken anders nog de hele schooltijd door.”
Peuterconsulenten
De negen peuterconsulenten van de gemeente die vorig jaar zijn gestart, zijn de onmisbare schakel in het opschroeven van het aantal aanmeldingen. Zij zijn nu alleen nog actief in Laak, Zuidwest en Transvaal, maar daar komen Segbroek, Duindorp en de Schilderswijk bij, omdat in deze wijken veel kinderen met een (taal)achterstand wonen en de ouders vaak niet zelf de weg weten te vinden naar de voorschool.
Hafsa Belhaj is een van hen. “Soms kennen ouders de regeling niet of ze zien beren op de weg,” legt ze uit. Daarmee bedoelt ze dat ouders het moeilijk vinden om hun jonge kinderen los te laten. “Wij leggen uit dat er een vierogenprincipe geldt: er zijn altijd twee pedagogische professionals aanwezig. Ook is het mogelijk om een dag mee te kijken op een voorschool.”
De peuterconsulent staat in contact met alle plekken waar ouders komen – van consultatiebureaus tot koffie-ochtenden voor ouders en van de gemeentelijke Helpdesk Geldzaken tot de wijkcentra – om de doelgroep te bereiken. “Van deur tot deur mag helaas niet vanwege privacywetgeving, maar als dat kon, zou ik dat doen. Als wij ouders zien met een kinderwagen op een speelplek gaan we met hen in gesprek of delen een flyer uit,” aldus Belhaj. Veel peuterconsulenten spreken meerdere talen en kunnen ook de nieuwe brugfunctionarissen op basisscholen inschakelen voor hulp op dit gebied.
Duidelijk verschil
Het maakt volgens de peuterconsulent een groot verschil of kinderen de voorschool wel of niet hebben doorlopen. “Ik heb achttien jaar in de kinderopvangwereld gewerkt en dat merk je duidelijk. Het gaat niet alleen om een betere taalontwikkeling, maar ook om een voorsprong op sociaal-emotioneel gebied. Op de voorschool leren kinderen delen en met elkaar spelen.”
Voorheen was de voorschool inkomensafhankelijk en moesten ouders loonstroken laten zien. “Dat soort administratieve handelingen zijn komen te vervallen om de drempel weg te halen.” Ouders kunnen in wijken waar niet automatisch een voorschoolse indicatie wordt gegeven contact opnemen met het consultatiebureau om dit te regelen.
Ook peuterconsulenten kunnen hierbij helpen. “Zo had ik een moeder in Scheveningen met een peuter die naar de logopedist werd verwezen, maar daar pas na een halfjaar terechtkon. Om die reden heb ik via het CJG om een voorschoolse indicatie gevraagd.”
Voorloper
Den Haag is in Nederland een voorloper met gratis voorschoolse opvang voor kinderen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. “Wij pakken als gemeente de rekening op omdat wij ervan overtuigd zijn dat dit de ontwikkeling van kinderen ten goede komt,” zegt wethouder Bredemeijer. “Het doorlopen van de voorschool verstevigt de basis. Hier leer je op je beurt wachten, samen spelen en delen.”
Voor Bredemeijer is de stijging van het aantal aanmeldingen een bevestiging dat de ingeslagen weg werkt. “We moeten hier mee doorgaan.” Daar is Belhaj het mee eens. “Het mooiste zou een verdubbeling zijn van het aantal aanmeldingen dit jaar.”