Nieuwe Podcast: Het Geheim van Rijswijk ontrafeld?
De koelbloedige executie in 1985 van drie muzikanten in Rijswijk is nog altijd omgeven door vragen. Journaliste Anna Korterink zoekt in een podcast naar antwoorden. “Op de politiedocumenten stond groot: ‘geheim’.”
“Het begon met een vage e-mail, waarin ook een artikel van mijn vader was bijgevoegd,” vertelt Anna Korterink, dochter van misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink (1955 – 2020). Zo’n anderhalf jaar geleden zag ze in de inbox van haar vader een mail binnenkomen. “Van een nabestaande van een van de slachtoffers van een nog onopgeloste drievoudige moord in Rijswijk, gepleegd in 1985. Zij wilde meer informatie over de zaak en zij wist dat Hendrik Jan er veel aandacht aan had besteed. Ik wilde haar graag helpen, dus ik dook zijn archief in.”
Anna Korterink (1987) speurde aanvankelijk door ordners, stapels papieren en kartonnen dozen, puur om ‘de nabestaande te helpen’, zo benadrukt de journaliste en podcastmaker die nu voor NRC werkt. “Het was niet mijn intentie om over deze zaak te publiceren. Maar kijk, de documenten van Hendrik Jan passen niet in een ladekastje. Zijn archief beslaat een grote kelderruimte. Hier stuitte ik op een stapel politiedocumenten over deze Rijswijkse zaak. Er stond groot op: ‘geheim’. En een van de eerste dingen die ik zag, was: ‘betrokkenheid Surinaams ambassadepersoneel’. Nou, toen was mijn interesse natuurlijk gewekt.”
Het was het begin van een intensief journalistiek onderzoek dat resulteerde in de tiendelige podcast ‘Het Geheim van Rijswijk’, die Korterink maakte met collega-journalist Mirjam van Zuidam.
Oefenruimte in Rijswijk
De zaak gaat over een koelbloedige executie op donderdag 7 maart 1985, in een kantoorpand aan de Rijswijkse Verrijn Stuartlaan. Vijf jongemannen van een nog naamloze amateurband gebruikten de derde verdieping om te repeteren. Het pand op nummer 17 leek de ideale oefenruimte: geen last van omwonenden in de Plaspoelpolder, en de kantoren waren ’s avonds leeg. Rammen geblazen. Even voor middernacht was het repeteren net afgelopen toen de muzikanten opeens oog in oog stonden met twee zwaarbewapende mannen. Ze werden op de grond gedwongen, waarna ze van dichtbij werden neergeschoten. Drie bandleden overleefden deze aanslag niet.
Ik had de uitkomst zelf niet kunnen bedenken.
Al snel ontstond het idee dat er sprake was van een vergismoord. ‘Er bestaan vermoedens dat de daders het gemunt hebben op leden van de Bevrijdingsraad voor Suriname,’ schreef de Leidse Courant een week na de aanslag. Deze organisatie, die zich verzette tegen het regime van Desi Bouterse, zat ook aan de Verrijn Stuartlaan 17. Anna Korterink: “Toen ik de naam van Bouterse ergens in het dossier las, dacht ik: holy shit, dit is een héél grote zaak.”
Gigagrote zaak
Dat roept de vraag op waarom de aanslag relatief onbekend is gebleven. “Drievoudige moord, Suriname, geheime politiedocumenten: dit had een gigagrote zaak moeten zijn. Dat is ook mijn doel van deze podcast: achterhalen waarom dit klein is gebleven. Ik was verbaasd dat zo weinig mensen van dit misdrijf afwisten. Sterker nog, voordat ik de mail in mijn vaders inbox zag, had zelfs ik nooit van deze zaak gehoord.”
Hoe kan dat? Korterink lacht. “Dat hoor je in de podcast, dat ga ik niet vooraf prijsgeven. Waarom is er zo weinig informatie over deze moorden? Waarom moesten documenten geheim blijven?”
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
De zoektocht brengt Korterink onder meer naar nabestaanden die hunkeren naar antwoorden, naar de leider van het Haagse coldcaseteam die uitlegt dat de zaak in principe verjaard is maar dat er toch hoop is, en naar betrokkenen uit het pro- én anti-Bouterse-kamp.
Levert het iets op? Wil ze daarover een tipje van de sluier oplichten? Weer lacht ze. “In ieder geval verontwaardiging. Ik vermoed dat de luisteraar na afloop denkt: what the hell?! Ik had de uitkomst zelf in ieder geval niet kunnen bedenken.”
Eerbetoon
‘Het Geheim van Rijswijk’ is voor Anna Korterink ook een hommage aan haar vader, Hendrik Jan Korterink, journalist en publicist (onder meer van het true-crimeboek ‘Haagse Penoze’). “Het was niet mijn doel, maar misschien is het wel een eerbetoon geworden. Ik vond het lastig om de eerste afleveringen te horen, de momenten met audiofragmenten van mijn vader maakten mij emotioneel.”
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
‘Rijswijk’ is de eerste zaak die Anna Korterink zo groot oppakt aan de hand van documenten van haar vader. “En dat smaakt naar meer,” erkent ze. Even is ze stil. Dan, lachend: “Er komt ook meer. Wat de volgende zaak wordt, houd ik nog geheim.”
‘Het Geheim van Rijswijk’ is te beluisteren via onder meer www.nrc.nl en Spotify.
Onze redactie biedt u dit verhaal uit de Den Haag Centraal van donderdag 25 november 2021 gratis aan. Wilt u meer nieuws uit de Haagse regio lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.