Nederland bereidt zich met NAVO-top voor op ‘grootste veiligheidsoperatie ooit’
Stad en land zijn klaar voor de NAVO-top, verzekeren de gemeente, de politie en andere betrokken diensten. “We sluiten niet uit dat er iets kan gebeuren, maar we zijn erop voorbereid.”
Het is ‘de grootste logistieke en veiligheidsoperatie ooit’, zegt Pieter-Jaap Aalbersberg, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Burgemeester Jan van Zanen ziet het organiseren van de NAVO-top als ‘een eer, maar ook een grote verantwoordelijkheid’. Het is een ‘unieke setting’, maar is de politie er klaar voor? “Volmondig ja,” aldus Willem Woelders, directeur bewaken en beveiligen van de Nationale Politie.
Tijdens een persconferentie op dinsdagmiddag geven gemeente, Koninklijke Marechaussee, de NCTV, Defensie en politie uitleg over de veiligheidsmaatregelen die ze treffen omtrent de NAVO-top. Op 24 en 25 juni komen daarvoor zo’n 8500 mensen – wereldleiders, delegatieleden en journalisten – naar het World Forum. Dat brengt vier grote veiligheidsvraagstukken met zich mee, vertelt Aalbersberg. Voor hoogwaardigheidsbekleders is er een ‘fors risico’, de openbare orde dient bewaakt te worden en het dreigingsniveau op een terroristische aanslag bevindt zich op niveau vier, wat betekent dat er ‘een reële kans is’ op een aanslag in Nederland.
Het is niet alleen een kwestie van de drempel hoog leggen
Speciale aandacht is er voor cyberveiligheid. Spionage is het ‘grootste risico’, maar ook desinformatie vormt een bedreiging. Tijdens de afgelopen NAVO-toppen in de Verenigde Staten en Litouwen is veelvuldig desinformatie verspreid, zegt Aalbersberg. “Wij richten ons op waar we foutieve informatie kunnen ‘debunken’.” Nederland is ‘relatief cyberveilig’. “Maar het is niet alleen een kwestie van de drempel hoog leggen, we moeten ons ook voorbereiden op uitval.” Om daar klaar voor te zijn, is geoefend met verschillende scenario’s. “We sluiten niet uit dat er iets kan gebeuren, maar we zijn erop voorbereid.”
Preventief fouilleren
Rond de top worden 27.000 agenten ingezet, bijvoorbeeld als paraat staande mobiele eenheid, om delegaties op de motor te begeleiden en als bewaking. Op locaties die gezien worden als mogelijke doelwitten voor een aanslag krijgt de politie van 16 juni tot en met 1 juli de bevoegdheid om preventief te fouilleren en auto’s te doorzoeken. Een aantal evenementen is al eerder afgelast omdat de politie die niet kan combineren met de top, maar de reguliere werkzaamheden zijn ‘gewaarborgd’, zegt Woelders. “Onze teams zijn op sterkte en kunnen reageren waar nodig.” De politie krijgt ondersteuning van de Koninklijke Marechaussee en Defensie, die ook zorgen voor de beveiliging van onder meer Schiphol en het luchtruim.
Demonstraties op de A12 willen we aan de voorkant voorkomen
De kosten voor deze flinke operatie pakken hoger uit dan verwacht, bleek onlangs uit de Voorjaarsnota. Stond de top eerst voor 95 miljoen euro in de boeken, inmiddels worden de kosten geraamd op ruim 183 miljoen euro. De gemeente heeft voor de top in 2024 250.000 euro begroot en voor dit jaar een miljoen. Momenteel lijkt het er niet op dat de gemeente ook hogere kosten gaat maken, zegt een woordvoerder.
A12
(Kleine) demonstraties blijven mogelijk tijdens de top, verzekert de burgemeester. Het gebied rondom het World Forum wordt weliswaar afgesloten, de gemeente zorgt voor ‘locaties waar binnen gezichts- en hoorafstand gedemonstreerd kan worden’. Grotere demonstraties kunnen plaatsvinden op de gebruikelijke plekken, zoals het Malieveld. Een (gedeeltelijke) blokkade van de A12, de vaste stek van milieuactiegroep Extinction Rebellion, verwacht de burgemeester ‘aan de voorkant te kunnen voorkomen’.
Een opgewekte Van Zanen heeft ook nog een goed nieuwtje: de kust blijft, met uitzondering van stukjes rondom hotels waar delegatieleden verblijven, toegankelijk. “Badgasten kunnen gewoon genieten van strand en zee.”
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.
