Jom Hasjoa-herdenking opnieuw op kleine schaal
De Haagse Gemeenschap van Kerken herdenkt zondag in de Kloosterkerk de vernietiging van de Europese Joden. Door de coronamaatregelen is het een besloten bijeenkomst.
Opnieuw is het een ‘Jom Hashoa’ op kleine schaal, al is het iets uitgebreider dan vorig jaar; toen was er helemaal geen kerkdienst. De coronamaatregelen maken dat er slechts dertig mensen de plechtigheid kunnen bijwonen. Ook het gebruikelijke leggen van bloemen bij de monumenten op het Rabbijn Maarsenplein is dit keer een compacte aangelegenheid. “Het kan niet anders. Maar gelukkig kan iedereen die dat wil de plechtigheid in de kerk thuis volgen via een livestream,” zegt Hanneke Gelderblom, die namens de Liberaal Joodse Gemeente lid is van de Jom Hasjoa-commissie.
Het thema van de plechtigeheid is de samenhang tussen de Hebreeuwse woorden kedem en kadima, voorheen en vooruit. In dat kader wordt Deuteronomium 34:1-4 gelezen. Mozes kijkt daarin kort voor zijn dood richting het Beloofde Land en achterom naar de Negev. “Daarachter lag zijn jeugd in Egypte, met als baby onderduiken in een rieten mandje in de Nijl. Dan eerst nog geluk, maar dan vervolging, vlucht en ongewild leiderschap. En daarna met zijn volk veertig jaar door de woestijn. Hij kijkt vooruit en terug. Wie de toekomst wil zien, zal ook terug moeten durven kijken,” aldus Marissa Herder, lid van de commissie namens de PKN.
Lezing, orgelspel en voorzang
Op het programma staan onder meer een lezing door Emile Schrijver, directeur van het Joods Historisch Museum, orgelspel (onder meer het Wilhelmus) en voorzang. Chazan Ken Gould zal bidden voor de omgekomenen. Het gebed begint met de volgende regels: ‘Zeer barmhartige God, die in de hemel woont, schenk ongestoorde rust onder de vleugels van uw majesteit, te midden van de heiligen en onschuldigen waar zij schitteren als stralen van het firmament. Aan alle zielen van de zes miljoen Joden, slachtoffers van de Sjoa, mannen en vrouwen, jongens en meisjes’.
Er is ook een collectie. Die is bestemd voor The Foundation for the benefit of Holocaust victims in Israel. Deze is in 1991 opgericht om overlevenden die nog lijden onder de gevolgen van de gruwelijkheden te helpen. Op de website van Jom Hasjoa Den Haag zal nog een rekeningnummer bekend worden gemaakt.
Dag van de catastrofe
De eigenlijke datum van Jom Hasjoa of Hashoah, ‘de dag van de catastrofe’, is 21 april. Maar in Den Haag wordt voor de herdenking altijd een nabije zondag gekozen. De dag verwijst naar 1943 , toen de laatste opstand in van het getto van Warschau begon, één van de grootste drama’s van de Tweede Wereldoorlog. Joodse strijders wisten de SS bijna een maand de voet dwars te zetten en deportaties te voorkomen. In totaal zijn zo’n 360.000 Joden uit Warschau in de stad zelf of in de kampen vermoord. Met Jom Hashoah worden alle in de oorlog omgekomen Joden herdacht.
De plechtigheid, die om 16.00 uur begint, is te volgen via een livestream. Ook is er een boekje te downloaden. Beide kan via de website van Jom Hashoa Den Haag.