Zorgen in het Bezuidenhout: ‘De gemeente meet onze leefbaarheid niet goed’
Niets dan lof kreeg Wijkberaad Bezuidenhout voor zijn instrument om de leefbaarheid in een wijk te meten. Maar de bedenkers zijn beducht op de draai die de gemeente eraan geeft.
Iedereen op het stadhuis vindt het geniaal. De Leefbaarheidseffectrapportage, kortweg de LER, een gortdroge naam voor een bijzonder handige en toegankelijke website. In één oog opslag laat de LER zien wat een nieuw woningbouwproject doet met de leefbaarheid in een wijk. Anders gezegd: staat er een woontoren op de planning, dan kun je gelijk zien hoeveel extra parkeerplekken, wijkagenten en huisartsen nodig zijn om de wijk leefbaar te houden.
“We hebben alleen factoren meegenomen die keihard zijn,” zegt voorzitter Jacob Snijders, terwijl hij op de computer het geesteskind van zijn wijkberaad toont. De 47 factoren – van aantal parkeerplaatsen tot vierkante meters speelruimte – zijn gestaafd door wettelijke normen, streefwaarden of gemiddelden. Zo leert een simpele muisklik dat in het Bezuidenhout één tandarts per 2774 inwoners is, terwijl daar een bovengrens van 1780 inwoners geldt. De meter slaat daarom rood uit. Tegelijk toont de tool de situatie als alle nieuwbouwplannen worden gerealiseerd. Dan telt de wijk plots vijfduizend wijkbewoners per tandartspraktijk, waarschuwt het systeem.
‘Verwaterd’
Politieke partijen reageerden enthousiast op de LER. Hart voor Den Haag/Groep de Mos nam het instrument op in zijn verkiezingsprogramma. “En verdomd, vorig jaar stond het ook nog in het coalitieakkoord,” zegt Snijders. Wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) heeft inmiddels een proef aangekondigd met de LER in Den Haag Zuidwest en het Bezuidenhout. En daar maakt Snijders’ enthousiasme plaats voor bezorgdheid. “We willen de LER zoals ze bedoeld is. Niet deze verwaterde vorm.”
Als gewone burger moet je je ’t leplazarus zoeken naar informatie over je wijk.
Die ‘verwatering’ zit ’m in de opzet van de proef in het Bezuidenhout, legt Snijders uit. De gemeente gaat alleen het effect meten van het bouwproject bij station Laan van NOI. “Dat zijn tweeduizend woningen, terwijl de wijk er in totaal elfduizend bij krijgt. Onze LER geeft een integraal beeld. Het toont het effect op de wijk van álle bouwprojecten samen. Het gaat om het totaalplaatje.”
Ook burgerplatform Vrienden van Den Haag is bezorgd over de wijze waarop de gemeente met het instrument aan de haal gaat. De vereniging betreurt het dat gemeente de LER laat inzet, namelijk pas wanneer de bouwvergunningen al aan de projectontwikkelaars zijn verleend. “Als planningsinstrument moet zij vóóraf worden uitgevoerd, zodat alle gevolgen in een vroeg planstadium bekend zijn. Dan kan de gemeente nog voorwaarden stellen aan marktpartijen of zoeken naar compensatie.”
Wethouder Revis vindt het niettemin verstandig om op kleine schaal te experimenteren. “We willen op korte termijn beginnen, maar een experiment moet ook niet te grootschalig zijn,” licht zijn woordvoerder toe. De wethouder volgt daarmee het advies op van ingenieursbureau Antea Group, dat de LER heeft geanalyseerd.
“Het bouwproject bij Laan van NOI is op dit moment het verst in de planvorming. Zo kunnen we snel leren of en hoe we de LER verder gaan ontwikkelen.” Daarnaast komt de gemeente met een zogeheten ‘voorzieningenkaart’. Die brengt de druk op de voorzieningen in de wijk in brede zin in beeld, aldus de woordvoerder. “De voorzieningenkaart is leidend.”
Rode meters
Aanvankelijk zou het plan van Revis deze donderdag in de commissie ruimte worden besproken. Nu komt er toch eerst een werkvergadering waarin raadsleden betrokkenen en deskundigen kunnen bevragen. Politiek debat over de LER volgt dan later.
De meters slaan niet langer rood uit als een norm wordt overschreden.
Intussen heeft Snijders de versie van de LER ingezien die voor de gemeente is doorontwikkeld. Hij heeft er zijn bedenkingen bij. “De meters slaan niet langer rood uit als een norm wordt overschreden. Er gaat dus geen waarschuwing meer van uit. Dat is nou juist het hele punt.” Intussen zijn de eerste 270 woningen al gebouwd in het Bezuidenhout. Vreemd, zegt Snijders, want volgens de recente hoogbouwnota moeten voor of tijdens de bouw al ‘mitigerende maatregelen’ worden getroffen om de gevolgen voor de leefbaarheid te compenseren. “Er gebeurt niets.”
Speeltuinen in het Bezuidenhout
Uiteindelijk gaat het niet alleen om nieuwbouw. De LER laat zien hoe een wijk ervoor staat, aldus Snijders. “Als gewone burger moet je je ’t leplazarus zoeken naar informatie over je wijk.”
Neem de speeltuinen in het Bezuidenhout. Die beslaan volgens de LER maar 1 procent van de totale wijk, terwijl 3 procent de norm is. “Dat getal zit verstopt op pagina zoveel van een gemeentelijke nota. Dat moet je maar weten. En als je dan wilt uitvinden of je wijk aan die norm voldoet, moet je als bewoner met een rolmaat de straat op.” Met de LER hebben gewone burgers zulke informatie binnen handbereik, besluit hij. “Iedereen heeft het recht op de LER.”
Meer informatie: www.bezuidenhout.nl
Dit artikel uit de krant van 12 september 2019 wordt u gratis aangeboden. Wilt u meer lezen of meer weten over Den Haag Centraal? Kijk hier voor een (proef)abonnement en meldt u zich hier aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.