Gemengde gevoelens over rookvrij strand: ‘Het moet veel strenger’

Op twee verdwaalde sigaretten na ligt het strand tussen surfschool Hart Beach en strandtent Fonk er zaterdag piekfijn bij. Als het aan de gemeente ligt, blijft dat zo. Vanaf nu is dit deel van het strand rookvrij.

Door

Een strandgast rolt zijn handdoek uit en installeert zich naast een groen informatiebord. ‘Rookvrij strand’, staat erop. Niets aan de hand. Tot hij een paar tellen later een jointje opsteekt. Als hij gewezen wordt op het bord naast hem, schudt hij vragend zijn hoofd. Hij is Pools, spreekt geen Nederlands en kan nauwelijks Engels. Het is duidelijk dat hij de boodschap volledig heeft gemist.

Afgelopen zaterdag begon de gemeente met een proef om een deel van het strand rookvrij te maken. Een maatregel die in juli al werd aangekondigd als een van de vijftig actiepunten uit het Aanvalsplan Afval. Via sociale media, vlaggen en informatieborden worden strandbezoekers verzocht hun sigaretten thuis te laten. Niet alle strandgangers zijn de signalen ontgaan. “Die borden vielen ons eigenlijk direct op,” vertelt de Utrechtse Lisette, die samen met haar man op het strand ligt. “We zeiden nog tegen elkaar: ‘Ik ben benieuwd hoe ze dat gaan controleren’.”

Geen verbod

Het antwoord op die vraag is: niet. Volgens de Tabaks- en rookwarenwet is roken in de buitenruimte toegestaan, met uitzondering van bijvoorbeeld schoolpleinen of stations. Op het strand mag gewoon gerookt worden, dus is een verbod juridisch niet te handhaven. Daarom doet de gemeente een beroep op de vrijwillige medewerking van strandgasten.

“We hopen op een win-winsituatie. Enerzijds dat mensen stoppen met roken, anderzijds dat de hoeveelheid afval op het strand afneemt,” legt Elisa van Vliet, fractievertegenwoordiger van de ChristenUnie/SGP, uit. Haar partij was samen met de Partij voor de Dieren een van de initiatiefnemers van het plan. “Roken is niet alleen slecht voor je, het peukenafval is ontzettend vervuilend en is lastig op te ruimen. We willen dat mensen elkaar aanspreken op hun gedrag en zelf een grens trekken.”

 

We willen dat mensen elkaar aanspreken op hun gedrag
Elisa van Vliet, ChristenUnie/SGP

 

Toch is niet iedereen voorstander van de proef. Raadslid Carlos Martinez van Andel van Hart voor Den Haag vraagt zich af of de gemeente haar prioriteiten wel op orde heeft. “Toen wij tijdens een heidag op het strand waren, moest je echt goed zoeken naar sigaretten. Daardoor gingen we ons afvragen of er wel echt een probleem was.” Liever ziet hij dat de gemeente de afvalproblematiek op andere plekken aanpakt. Bijvoorbeeld in de Schilderswijk, waar de overlast veel groter is.

Hoogseizoen

De Duitse vriendinnen Annika en Nadine zijn met een grote groep naar het Scheveningse strand gekomen. Zij hebben de groene borden niet gezien. “Maar om ons hoeven ze zich geen zorgen te maken,” verzekert Annika, terwijl ze naar de e-sigaret wijst die tussen haar vingers geklemd zit. “Deze geeft geen afval.” Toch denkt Nadine dat toeristen een problematische groep zijn als het aankomt op het ‘rookverbod’. “Voor hen zal het weinig uitmaken: ze gooien hun afval overal neer, vertrekken en komen niet meer terug.”

Nu het hoogseizoen voorbij is, zijn ook de meeste vakantiegangers vertrokken. Dat de proef pas zaterdag van start ging, vindt Van Andel dan ook opmerkelijk. “Nu het minder druk wordt op het strand, ligt er logischerwijs ook minder afval. Ik vind het een rare periode om de proef uit te voeren. Het suggereert een beetje alsof ze op zoek zijn naar de gewenste uitkomst: dat de maatregelen werken.”

 

Via informatieborden worden bezoekers op de hoogte gebracht van het rookvrije strand. (Nicolas Rijnfrank)

 

Elisa van Vliet geeft toe dat op basis van deze maanden alleen geen harde conclusies getrokken kunnen worden. “Als het aan ons had gelegen, waren we eerder begonnen met de proef. Helaas hadden we dat niet zelf in de hand. Maar er komen nog een paar zonnige dagen aan, dus ik ben van mening dat het nog steeds nuttig is.” De ChristenUnie/SGP vraagt al lange tijd om een rookvrij strand. Van Vliet: “Eerst werden we uitgelachen, maar nu zijn de eerste stappen gezet. Na anderhalve maand gaan we evalueren en kijken hoe we verder moeten.”

Strandgangers Karel (78) en Ria (71) betwijfelen of de maatregel een succes wordt. “Mensen hebben lak aan de regels, dat is overal zo. Hoe vaak ik wel niet honden op het strand zie lopen terwijl dat helemaal niet mag… Mensen zien de borden wel, maar lopen er gewoon langs,” aldus de Hagenezen. “Ze maken overal regels voor, maar er wordt nergens op gehandhaafd. Als je het probleem wilt oplossen, dan moet het veel strenger.”

Standaardportret
Bekijk meer van