Europa-PR in Den Haag, maar verhoogt het de opkomst?
Het is de Haagse maand van Europa. Daarin is extra aandacht voor de Europese verkiezingen die er volgende week aankomen. De vraag is of het gaat helpen de lage opkomst op te krikken. “Je moet veel meer vertellen over Europa,” klinkt de opbouwende kritiek.
Volgende week donderdag mogen we stemmen voor de nieuwe Nederlandse vertegenwoordigers van het Europees Parlement. Dat die verkiezingen eraan komen, is op verschillende plekken in de stad al goed te merken. Er worden verschillende debatten georganiseerd, bijvoorbeeld het Haagse vrouwendebat in de Schilderswijk, en er zijn informatiebijeenkomsten in de bibliotheken voor mensen die wat minder weten van de verkiezingen.
Daarnaast staan er onder meer langs de Hofvijver gigantische verkiezingsborden. Maar op de verkiezingsborden staan veel onbekende gezichten. De verkiezingen lijken net als de Europese verkiezingen vijf jaar geleden niet echt te leven. De opkomst was toen in Den Haag nog geen 40 procent. Er zijn dan ook minder stembureaus open dan bij landelijke of lokale verkiezingen. “Maar dit heeft geen invloed op de spreiding van de stemlocaties,” zegt de gemeente. “Bovendien is het beleid om ontoegankelijke stembureaus niet meer te gebruiken.”
Kleurstoffen in je eten of vertraging van het vliegtuig zijn Europese onderwerpen
Om Europa dichter bij de mensen te brengen, was er vanuit Brussel het idee om een Europa Experience te openen in meerdere Europese steden. Dat zou een fysieke plek moeten worden waar je meer kunt leren over de Europese instellingen. Toen bekend werd dat daar een pand van 750 vierkante meter voor nodig was, barstte de kritiek los. “Hier zit niemand op te wachten,” klonk het vanuit Hart voor Den Haag, dat het idee afschilderde als ‘een elitaire EU-propagandamachine’. Vanuit het Europees Parlement is het plan er nog steeds om een locatie in Nederland te openen, alleen is volgens een woordvoerder niet duidelijk wanneer en waar deze komt.
Positiever praten
“Als gemeente heb je maar een beperkte invloed op de opkomst,” erkent wethouder Robert van Asten (D66, Europa). Hij reist zelf vaak naar Brussel om daar op te komen voor het belang van Den Haag. “De landelijke stemming bepaalt vaak de opkomst van dit soort verkiezingen. Daarom zouden ze in het andere Den Haag wel wat positiever mogen praten over Europa.”
Want Europese wetten en fondsen zijn belangrijk, vindt Van Asten. “Als het bijvoorbeeld gaat om de beschikbaarheid van drinkwater moeten we als Den Haag onze stem laten horen in Brussel. Onze rivieren stromen ook door andere landen en als ze daar al vervuild worden, is het voor ons een heel grote uitdaging om schoon drinkwater te hebben.”
Zijn Europa-team doet er daarom toch zo veel mogelijk aan om de verkiezingen te promoten. In samenwerking met ProDemos zijn verschillende verkiezingsavondjes in de stad, bijvoorbeeld in bibliotheek Escamp of in het Vadercentrum in Laak. “Dan leggen we uit wat het Europees Parlement doet en waar Nederland over gaat,” vertelt Jasmijn Haak Wegmann van ProDemos. “Huursubsidie is iets Nederlands, maar kleurstoffen in je eten of vertraging van het vliegtuig zijn Europese onderwerpen.”
Je moet Europa heel het jaar door bespreken als gemeente
Op dit soort avonden komen doorgaans tussen de veertig en vijftig mensen die ‘een afstand tot de verkiezingen hebben’. Haak Wegmann legt uit: “Dat wil zeggen mensen die moeite hebben met stemmen door bijvoorbeeld laaggeletterdheid, een migratieachtergrond, maar ook buurtbewoners die er weinig vanaf weten.”
Op zo’n verkiezingsavond is het niet alleen maar uitleggen. Bezoekers gaan ook met elkaar in discussie aan de hand van de stellingen van de stemwijzer. Onderwerpen zijn dan het klimaat, stagevergoedingen of het minimumloon. “Heel mooi om te doen omdat het mensen samenbrengt. Je kunt niet iedereen bereiken, maar de deelnemers vertellen het vaak weer wel aan hun vrienden en familie.”
‘Post uit Brussel’
Hoeveel de gemeente ook doet, volgens Mendeltje van Keulen is het niet genoeg. Zij is oud-griffier van de Tweede Kamer en praktijkprofessor Europa aan de Haagse Hogeschool. Onlangs bracht ze een nieuw boek ‘Post uit Brussel’ uit dat gaat over de Nederlandse gevolgen van Europese wetten “Je moet Europa heel het jaar door bespreken als gemeente. In de gemeenteraad, in buurthuizen en op bewonersavonden. Laat zien wat voor projecten gedaan worden met Europees geld. In de zuidelijke lidstaten zie je dat veel meer. Waarom hier niet?”
Er is volgens Van Keulen simpelweg te weinig bekend over de Europese politiek. “Laat anders eens uitrekenen wat bepaalde Europese projecten financieel en maatschappelijk opleveren en wat ze kosten.” Volgens haar gaat Europa zo veel meer leven en komen er dan ook meer mensen naar de stembus.
De verkiezingen voor het Europees Parlement zijn op donderdag 6 juni.
De redactie biedt u dit verhaal gratis aan. Meer Haagse verhalen? Neem een (proef)abonnement op weekkrant Den Haag Centraal. Elke donderdag in de bus. De krant is ook verkrijgbaar bij onze verkooppunten.