Rillen in Zorgvliet na uitvallen cv: havermout om warm te blijven

In de exclusieve woonflat Zorgvliet heeft de verwarming het begeven. De ongeveer tachtig bewoners zitten al maanden in de kou.

Door

De lange gang van het zevenkamerappartement is steenkoud. Bewoner Floor Kist (87) opent snel de deur naar de huiskamer. “Ga maar gauw naar binnen, hier is het wat warmer,” zegt hij. En inderdaad, het is er iets warmer dankzij een straalkacheltje. Zijn echtgenote Lyda Verstegen (86) zit op de bank en rilt. “Het is vreselijk. We zitten al sinds november in de kou en voorlopig is het nog niet voorbij.” Kist, oud-diplomaat en tot zijn pensionering grootmeester van koningin Beatrix, klaagt niet. “We proberen er het beste van te maken. Ergens anders iets huren? Nee, ik ben toch het liefste thuis, zelfs zonder verwarming.”

Het echtpaar is niet als enige getroffen. Het uit 1927 daterende appartementencomplex Zorgvliet aan de Alexander Gogelweg bevat 52 woningen die allemaal zonder verwarming zitten. “Tja,” zegt bewoner Robert van Lawick (57), “het is een gebouw van honderd jaar oud en dan gaan er dingen kapot. Er is lang gekozen voor het oplappen van de verwarming, daar waren we allemaal bij. Maar dat houdt een keer op, nu dus. We moeten nu snel besluiten nemen als we willen dat de verwarming het vóór de volgende winter weer doet. Intussen hoop ik dat het snel lente wordt.”

Een bewoonster die niet met haar naam in de krant wil, hoopt dat ook. “Het is behoorlijk afzien. De laatste restjes warmte die nog in het pand hingen, zijn al lang weg. Ik leef hoofdzakelijk in de slaapkamer. Gelukkig heb ik een hond. Dat is lekker warm op schoot. We moeten het zien uit te zingen. Niet klagen maar dragen, heette dat vroeger.”

Buizenstelsel

Hoe heeft het zover kunnen komen? Uit de verhalen van de bewoners blijkt dat de verwarming al heel lang een probleem vormde. De twee grote ketels zijn ooit vervangen, maar het buizenstelsel dat nog uit de bouwtijd dateert niet. Op het laatst moest het systeem dagelijks met duizenden liters water worden bijgevuld. “Lapwerk boven op lapwerk,” karakteriseert de bewoonster de onderhoudsstrategie. “Zoiets houdt een keer op en dat is gebeurd,” bevestigt Geert Heikens, de voorzitter van de vereniging van eigenaars (vve) die naar eigen zeggen met een technische commissie zeker ‘zes uur per dag’ bezig is met het verwarmingsvraagstuk.

[Tekst gaat verder onder afbeelding.]

Het complex is sinds 1994 een rijksmonument. | Foto: DHC/Elise Fluijt

Vaak is het zo dat de vve samen met de administratieve beheerder een onderhoudsplan opstelt, juist om noodsituaties te voorkomen. Ook Zorgvliet heeft zo’n beheerder, J&M VvE-beheer uit Zoetermeer. Maar Heikens zegt dat het bedrijf geen enkele blaam treft. “In ons contract met J&M staat niets over een onderhoudsplan, dus het ligt niet aan hen. We zijn zelf verantwoordelijk.” Heikens informeert maandag met de technische commissie de bewoners. Dan wordt besproken hoe de kilometers aan oude leidingen worden vervangen en hoe dat moet worden betaald. Mogelijk moet de vve een lening aangaan. “Maar we willen meer. Er moet ook een verduurzamingsslag worden gemaakt. We onderzoeken de mogelijkheden voor isolatie en het plaatsen van zonnepanelen. Niet alles kan, want het gebouw valt onder monumentenzorg.”

Woonhotel in Zorgvliet

Zorgvliet is niet zomaar een flat. Het is van oorsprong een woonhotel, een appartementencomplex met gemeenschappelijke voorzieningen als een restaurant en een wasserij. Het was een woonvorm die in het Den Haag van het interbellum, met zijn vele renteniers en Indischgasten en tekort aan personeel, erg geliefd was.

 

Ik ben toch het liefste thuis, zelfs zonder verwarming
Floor Kist

 

Zorgvliet verrees tussen 1923 en 1927 in de gelijknamige ambassadewijk naar ontwerp van de architecten A. Broese van Groenou en A. Alberts in de stijl van de Nieuwe Haagse School. In 1994 werd het complex op grond van ‘architectuurhistorisch, cultuurhistorisch en typologisch belang’ aangewezen tot rijksmonument. De omvang van de appartementen varieert van twee tot zeven kamers. Een vijfkamerflat wisselde vorig jaar nog van eigenaar voor 825.000 euro. De maandelijkse bijdrage aan de vve is 530 euro. Op Funda stond toen nog ‘Verwarming: blokverwarming’. Tien maanden later was er geen verwarming meer.

Toch is er in het gebouw Zorgvliet sprake van berusting. Geert Heikens is daar blij mee. “Ik kan alleen maar bewondering uitspreken voor de bewoners. Een behoorlijk aantal is op hoge leeftijd, maar toont een opmerkelijke weerbaarheid. Ze hebben elektrische kacheltjes en verwarmingen aangeschaft om het in ten minste één of twee kamers redelijk comfortabel te hebben. De liefde voor het gebouw, voor het monument, speelt denk ik ook een grote rol in hun stemming.”

Havermout

Floor Kist heeft intussen koffiegezet. Zich verwarmend aan de mok vertelt hij samen met zijn vrouw over de vele plekken op de wereld waar ze hebben gewoond. In Warschau bijvoorbeeld, en in Mexico-Stad, en San Francisco en ook nog op het Lange Voorhout, in de toenmalige ambtswoning van de grootmeester. “Het lijkt wel alsof we worden achtervolgd door verwarmingsproblemen,” vertelt Kist. “In San Francisco konden we niet het hele huis verwarmen, dat was te duur. In Mexico-Stad, dat op 2200 meter hoogte ligt, was de capaciteit van de verwarming te klein. Het lijkt wel een soort rode draad door ons leven. We zijn dus wel wat gewend.”

De oud-diplomaat pauzeert even om een dekentje om de schouders van zijn vrouw te leggen en vervolgt dan: “Tegelijk zijn we niet meer de jongsten, dus je merkt dat je er wat minder goed tegen kunt. Maar ik weet dat onze voorzitter, Geert Heikens, er alles aan doet om de problemen op te lossen. Dus we houden vol. We eten elke ochtend havermout om de dag warm te beginnen.”

Onze redactie biedt dit verhaal uit de Den Haag Centraal (DHC) van donderdag 26 januari 2023 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de papieren editie van de krant Den Haag Centraal. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.

 

Standaardportret
Bekijk meer van