Conflict over vervallen rijksmonument Ivicke in Wassenaar duurt voort
Aan het vervallen Huis Ivicke in Wassenaar is na lang touwtrekken wat lapwerk verricht. Maar nog altijd is onduidelijk hoe dit gekraakte rijksmonument van de ondergang kan worden gered.
Een aannemer heeft Huis Ivicke onlangs in opdracht van de eigenaar provisorisch wind- en waterdicht gemaakt. Dat gebeurde op de goedkoopst mogelijke wijze. Zo is er los plastic op de lekkende dakkapellen gespijkerd. De Muntendamsche Investerings Maatschappij, die het pand bezit, heeft tegen heug en meug het werk laten uitvoeren, nadat de gemeente in november ‘bestuursdwang’ toepaste op grond van de Monumentenwet. De eigenaar probeerde daar eind december via de rechter nog onderuit te komen, maar werd in het ongelijk gesteld.
Anderhalf jaar geleden werd Ivicke, dat al vele jaren leegstond en in verval was geraakt, gekraakt. ‘Gebouwd als paleisje, gedegradeerd tot speeltje van een vastgoedspeculant,’ schreven de krakers toen in een verklaring. Zij waren tot actie overgegaan om ‘verder verval en illegale sloop’ te voorkomen. Bij het landhuis hangt sindsdien een spandoek van de ‘Ivicke Autonomen’.
Op het terrein staan verschillende auto’s en andere voertuigen. Bij een bestelbus is bewoner Victor bezig met timmerwerk. Hij is niet exact op de hoogte van alle procedures. “Eén ding weet ik wel,” zegt hij naar het dak wijzend, “het werk dat ze hier zijn komen doen, had niet veel om het lijf. Plastic op de dakkapellen en de ondersteuning van een goot. Tijdens het werk is er weer een nieuwe lekkage ontstaan. Van de regen in drup, zeg maar.”
‘Krottenkoning gijzelt Ivicke’
De Muntendamsche Investerings Maatschappij is onderdeel van Bever Holding, een bedrijf van de in België residerende vastgoedbelegger Ronnie van de Putte. Hij verwierf zich in het verleden de veelzeggende bijnaam ‘krottenkoning’. Van de Putte en zijn bv’s maken zich op verschillende plekken in het land schuldig aan speculatiepraktijken.
In Noordwijk woedt al jaren een conflict met de gemeente over verkrotte panden op belangrijke locaties. Hetzelfde is het geval in het Zeeuwse Sluis, waar Van de Putte in 1992 een oude kostschool kocht. Het pand verkeert intussen, terwijl de gemeente vruchteloos procedeerde, in verregaande staat van verval.
Er is een kat-en-muisspel gaande tussen de gemeente en de eigenaar, die dit monument gijzelt.
In Leiden bleek in 2010 wat ongeveer het verdienmodel is van Van de Putte. Daar bezat de belegger een leegstaand en later gekraakt kantoor bij het NS-station. Na lang touwtrekken zag de gemeente zich gedwongen het pand voor 17,9 miljoen euro aan te kopen, terwijl het nog geen 15 miljoen euro waard was. De krakers van Ivicke concludeerden in hun verklaring: ‘Ronnie van de Putte is een klassieke vastgoedspeculant die al decennialang panden opkoopt, sloopt of laat verkrotten, maar nog nooit iets heeft gebouwd of ontwikkeld.’ Dat lijkt ook in Wassenaar het geval. Ook hier is niet duidelijk wat de Muntendamsche Investerings Maatschappij nu eigenlijk wil. Er is nooit een plan voor Ivicke ingediend of vergunning aangevraagd, bevestigt de gemeente.
Tragische lot van Ivicke
Het tragische lot van Ivicke leidde eerder al tot protesten van twee invloedrijke erfgoedorganisaties, het Cuypersgenootschap en de Bond Heemschut. Via Heemschut is het monument zelfs terechtgekomen op een lijst met veertien ernstig bedreigde Europese monumenten van de organisatie Europa Nostra . Later dit jaar wordt daaruit een top 7 gekozen, die nationaal en internationaal extra onder de aandacht wordt gebracht.
Heemschut-directeur Karel Loeff maakt zich grote zorgen over Ivicke. “Er is een kat-en-muisspel gaande tussen de gemeente en de eigenaar, die dit monument gijzelt. Ondanks alle goede intenties van de gemeente is het volstrekt onduidelijk hoe dit gaat eindigen. Duidelijk is wel dat het rijk zich moet beraden op de manier waarop de Monumentenwet moet worden gehandhaafd, als er dit soort kwaadwillende eigenaren optreden. Die handhaving ligt nu bij de gemeente, maar kleinere plaatsen zoals Wassenaar, Noordwijk en Sluis hebben vaak onvoldoende mogelijkheden en middelen om een vuist te kunnen maken.”
Maat vol voor gemeente vol
In de tuin heeft bewoner Victor gezelschap gekregen van de Engelssprekende Sonia. Zij heeft evenmin veel fiducie in de recent uitgevoerde werkzaamheden. “We weten niet wat er nu weer gaat gebeuren. We wachten de stappen van de gemeente en de eigenaar af. Weggaan? Nee, dat zijn we niet van plan.”
Voor de gemeente Wassenaar was de maat vorig jaar vol. Jarenlang is geprobeerd de eigenaar in beweging te krijgen, zonder resultaat. Een jaar geleden constateerde het college van B en W al dat niets anders overbleef dan ‘handhavend’ te gaan optreden. Dat heeft nu geleid tot de spoedreparaties. Maar dat zijn geen ‘herstelmaatregelen’, zoals de gemeente en de Monumentenwacht die eisen. De kosten daarvan worden geschat op zeker een half miljoen euro.
De eigenaar tekent opnieuw bezwaar aan
Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat over het tot nu toe verrichte werk nog ‘een eindoordeel’ zal worden geveld. “Daarnaast is er deel twee: het herstellen van het dak, de dakkappellen, het pleisterwerk, kozijnen en raamwerk, het aanpakken van houtrot en zwamaantasting en het herstellen of veiligstellen van het hekwerk van siersmeedwerk (ook als monument geregistreerd, red.).” Niet onverwacht heeft de eigenaar tegen dit ‘deel twee’ bezwaar aangetekend. Die procedure loopt nog. In maart neemt het college van B en W daarover een besluit.
De directie van de Muntendamsche Investerings Maatschappij was niet voor commentaar bereikbaar.
De hoofdredactie van Den Haag Centraal biedt u dit artikel uit de krant van 23 januari 2020 gratis aan. Wilt u meer weten over de krant Den Haag Centraal? Klik hier voor een (proef)abonnement en meldt u zich hier aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.