Bethelkerk in Waldeck plots verkocht aan strenggelovige club
Op aandringen van bewoners zou de Bethelkerk in Waldeck een buurtcentrum worden met plek voor een wooncollectief. Ineens blijkt het kerkgebouw verkocht aan een streng christelijke stichting die het wil behouden als gebedshuis.
Dat was schrikken, maandag. Deelnemers van de wekelijkse yogaklas konden de voormalige Bethelkerk aan de Mozartlaan niet meer in. “De nieuwe eigenaar van de kerk bleek de sloten te hebben vervangen,” zegt Petra Brekelmans, die gespecialiseerd is in buurtprojecten en de betrokken buurtbewoners terzijde staat. “En dat terwijl de buurtstichting een huurcontract heeft tot 2028.”
De bewoners die zich eerder hebben verenigd in de stichtingen Bethel Blijft en Amadeus voelen zich overvallen door de plotselinge verkoop. Voorzitter Irene Sjerp van Amadeus zegt ‘verdrietig’ te zijn over de gang van zaken. “Zeven jaar actievoeren en hard werken lijken nu voor niets te zijn geweest. De kerk is verkocht aan een conservatief protestants kerkgenootschap dat geen enkele binding heeft met deze buurt. Zwarte kousen en hoedjes, zeg maar.”
Bethelkerk als wijkcentrum
Aanvankelijk leek de in 1938 gebouwde hervormde kerk ten dode opgeschreven. De laatste dienst werd er in 2013 gehouden. Daarna zette de Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage in op verkoop aan een projectontwikkelaar die de kerk zou slopen ten behoeve van woningen. Maar de buurt kwam in actie. Bewoners wilden het kerkgebouw behouden als wijkcentrum met appartementen erbij. Met succes, uiteindelijk werden de kerk en de pastorie verkocht aan de Wassenaarse investeerder Joris Gribnau. Voor het hele complex betaalde hij vijf jaar geleden 812.500 euro, blijkens kadastergegevens.
De bewoners beschouwden Gribnau als ‘sociaal ondernemer’. En dat leek hij ook, want hij ging akkoord met de buurtfunctie voor de kerkzaal. De appartementen zouden worden afgenomen door het sociale wooncollectief De Symfonie, een groep van twaalf mensen zo tussen de 30 en de 70 jaar oud. De gemeente verleende in mei 2021 een vergunning voor de complete verbouwing. De kerkzaal is intussen gedeeltelijk verbouwd voor een functie als buurtcentrum.
Luchtkasteel
Maar dit alles lijkt opeens een luchtkasteel te zijn geworden. Op 30 december heeft Gribnau de kerkzaal namelijk verkocht aan een klein protestants kerkgenootschap. De Stichting Bethelkerk Loosduinen, twee maanden geleden opgericht, betaalde er volgens de koopakte 600.000 euro voor. De rest van het complex – buurtcentrum Amadeus, een bijgebouw en een tuin – is vooralsnog eigendom van Gribnau. Deze is niet bereikbaar voor commentaar.
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
Achter de stichting gaat volgens Brekelmans de Presbyteriaal Hervormde Kerkgemeente schuil, die de reputatie heeft zeer conservatief te zijn. Het genootschap onderhuurde de kerk al enige tijd op zondag van de bewonersstichting. Voorzitter en kerkleider is Martin van der Toorn, die ook een bijbelkiosk in Loosduinen heeft. Zijn stichting, die op giften en legaten draait, heeft de kerkzaal zonder hypotheek kunnen kopen. Van der Toorn zegt enkele investeerders achter zich te hebben staan. Hij is onaangenaam verrast door het telefoontje. “Ik ben nog in overleg. Mijn uitgangspunt is dat iedereen een plek moet krijgen in en bij de kerk. Nu daarover dingen gaan roepen in de media helpt niet. Dat leidt alleen maar tot verwijdering.” Op vragen over het huurcontract van Stichting Bethel Blijft en de huisvesting van het wooncollectief wil Van der Toorn niet ingaan.
Met zijn komst lijkt de tijd van yoga en klaverjassen voorbij. De stichting wil van de kerk weer een kerk maken, aldus het beleidsplan, met ‘de instandhouding van de erediensten en de verkondiging van het onfeilbaar Woord van God’ als doel. Naast de kerkdiensten wil de stichting fungeren als ‘inloophuis/ontmoetingsplek voor de (kerkelijke) gemeente en buurt, evangelisatiediensten, kinderbijbelclub en zondagschool/catechisaties’.
‘Onacceptabel’
Voor het bewonersplan om de kerk als een soort huiskamer voor de buurt te laten functioneren, lijkt zowel letterlijk als figuurlijk weinig ruimte over te blijven. “Van der Toorn heeft ons het oude, in slechte staat verkerende bijgebouwtje van de kerk aangeboden,” vertelt Sjerp. “Dat is onacceptabel na al onze inspanningen en gezien het huurcontract dat we hebben.” De bewoners hebben een advocaat in de arm genomen die Gribnau en Van der Toorn heeft gedagvaard. De eis is dat zij weer toegang krijgen tot de kerk en dat de bepalingen uit het huurcontract worden nagekomen.
De onrust rond de Bethelkerk heeft ook de aandacht getrokken van het stadsbestuur. Via een woordvoerder laat wethouder Hilbert Bredemeijer (CDA, Loosduinen) weten het ‘te betreuren als de huidige buurtfunctie verloren gaat’. “Hoewel het primair een privaatrechtelijke zaak blijft, wil de gemeente met de betrokken partijen in gesprek blijven om te kijken welke opties er zijn om dit te voorkomen.”
Onze redactie biedt dit verhaal uit de Den Haag Centraal (DHC) van donderdag 12 januari 2023 gratis aan. Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan de papieren editie van de krant Den Haag Centraal. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.