Wildopvang Haaglanden slaat alarm: ‘Voer vossen niet’
Wildopvang Haaglanden verzorgde dit jaar al tien verzwakte vossen. “Mensen bedoelen het goed, maar het voeren van vossen doet meer kwaad dan goed,” waarschuwt de opvang.
In recreatiegebied Delftse Hout, tegenover stadsboerderij en waterspeeltuin BuytenDelft, ligt Wildopvang Haaglanden. Bij binnenkomst hoor je het zachte geritsel van bladeren en ruik je de geur van vers hooi, terwijl zonnestralen door de bomen van het nabijgelegen Heempark schijnen. Te midden van dit groen en deze stilte zorgt Geertje Krechting, oprichter van de opvang, samen met een team van toegewijde vrijwilligers voor wilde dieren die gewond, zoek of wees zijn. Sinds de opening op 1 april 2023 heeft de opvang al honderden wilde dieren geholpen, variërend van egels en konijnen tot vleermuizen en vossen.
In de opvang hangt een serene sfeer, maar het werk is allesbehalve rustig. Geertje staat voortdurend paraat om telefoontjes te beantwoorden: “Goedendag, Wildopvang. Dit is Geertje … Ja, dan moet hij ingeslapen worden … En hebben jullie dat egeltje van die school? Die moet zo snel mogelijk naar een egelopvang, het is een baby-egel!” Terwijl ze door de paden loopt, klinkt het geritsel van dieren in de kooien die langs het terrein opgesteld staan.
Ze moest zelfs aan een beademingsapparaat
‘Vossen zijn jagers’
Haaglanden is de enige opvang in de regio die zich volledig richt op wilde zoogdieren. Dit jaar hebben ze al meer dan tien vossen opgevangen. Een van deze vossen, Braixen, werd op 28 juli verzwakt gevonden in het Uithofpark in Den Haag. “Hij had een verlamde achterkant,” vertelt Geertje, terwijl de vos op de grond ligt. Zijn bruingrijze vacht verraadt dat hij op leeftijd is. Terwijl Geertje voorzichtig de deur van zijn kooi opent, kijkt Braixen gespannen toe. Hij blijft op afstand, zijn zintuigen staan op scherp. “We willen niet dat hij te vertrouwd raakt met mensen, zodat hij straks weer veilig de natuur in kan,” legt ze uit.
Een groot probleem, zo stelt de Wildopvang, is dat mensen wilde vossen voeren. Met alle gevolgen van dien. “Mensen bedoelen het goed, maar beseffen niet dat het voeren van wilde dieren, zoals vossen, meer kwaad dan goed doet. Vossen zijn jagers. Maar als ze dagelijks gevoerd worden, dan verliezen ze hun jachtinstinct en worden ze afhankelijk van mensen. Bovendien krijgen ze dan niet de juiste voedingsstoffen binnen, wat zelfs hun dood kan betekenen.”
Patatvos
Een schrijnend voorbeeld is de ‘patatvos’, een jonge vos uit de omgeving van Katwijk die ernstig ziek werd door het eten van voedsel dat hij kreeg van mensen, waaronder patat. Eerder deze maand overleed de vos aan de gevolgen daarvan. “En toen bleek ook het jonge zusje van de patatvos gevoerd te worden door mensen. Ze kwam toen hier terecht,” vertelt Geertje, terwijl ze naar een lege kooi naast die van Braixen wijst. “Ze had veel gas in haar buik gekregen door het slechte voedsel. Ze kreeg het daarna ook benauwd, bleef maar happen naar adem, kreeg een klaplong en uiteindelijk ook een longontsteking. Ze moest zelfs aan een beademingsapparaat. We hebben haar helaas niet kunnen redden. Het was hartverscheurend.”
De vos is een wild dier, ook al heeft hij een schattige snuit.
Een ander probleem is dat mensen vossen proberen te aaien. Vossen kunnen ziektes dragen, zoals de vossenlintworm. Zowel mensen als huisdieren kunnen daar erg ziek van worden. Geertje windt zich erover op: “We aaien toch ook geen wilde zwijnen? De vos is een wild dier, ook al heeft hij een schattige snuit. Ze zijn er niet om geknuffeld te worden. Je kan op afstand best een foto maken, maar laat die vossen verder met rust.”
‘Geen huisdieren’
Volgens het ecologisch onderzoeksbureau Bureau Biota leven er in Nederland tussen de 120.000 en 140.000 vossen. Zij leven voornamelijk in gebieden met voldoende beschutting, zoals de bossen en duinen. Steeds vaker worden vossen in stedelijke gebieden gezien, op zoek naar voedsel in afvalbakken of bedelend bij mensen. “We zijn aan het bouwen en bouwen. We botsen nu met de natuur. De dieren trekken langzaam naar de steden toe,” vertelt Geertje. Ze waarschuwt dat mensen voorzichtig moeten zijn: “Vossen zijn wilde dieren, geen huisdieren. Als mensen ze blijven voeren, kan een vos ook iets uit de hand van een kind nemen. En met zijn scherpe tanden kan hij zomaar bijten. En wie krijgt dan de schuld? Niet de mensen die hem eten geven, maar de vos, die dan mogelijk wordt afgeschoten. Behandel een vos dus als een wild dier.”
En Braixen? Geertje hoopt dat hij binnenkort weer uitgezet kan worden. “Hij is wel al oud, maar we hopen dat hij snel terug kan naar zijn natuurlijke omgeving, zonder afhankelijk te zijn van mensen.” En dan rinkelt haar telefoon weer. “Dit moet ik echt opnemen, het is de Dierenambulance Wassenaar!”