Winternachten 2021 gaat online: literair festival belooft ‘literaire detox’

Geen drukbezochte debatten, geen gonzende foyers. Winternachten verkast gedwongen naar de livestream.   

Door

Winternachten presenteert de 26ste editie. Het internationale literatuurfestival (13 tot en met 17 januari) doet dat middels een online-variant, uitmondend in een ‘slow festival’ en in twee afzonderlijke delen. “Medio september zagen we zusterfestivals om ons heen worstelen met hun gebruikelijke formule en werd er zelfs een aantal afgelast. Daar hebben we lering uit getrokken,” licht Ellen Walraven de keuze voor online toe. Sinds februari vorig jaar is zij directeur van de organiserende instelling Writers Unlimited, als opvolger van Ton van de Langkruis. Haar team van redactieleden en programmamakers toog eind september aan het werk om verschillende scenario’s voor Winternachten te ontwikkelen.

“Aanvankelijk hadden we een programma voor ogen dat zich tussen zaal en online zou afspelen; en als alternatief een programma dat zich geheel online zou afspelen. Al snel realiseerden we ons dat het compromis tussen zaal en online een slap aftreksel zou worden, daarom zijn we alle pijlen op online gaan richten, op een festival dus dat zich volledig online zou afspelen.”

Zijzelf en haar team hebben zich daardoor een heel nieuw vakgebied eigen moeten maken, zo vat Walraven de aldoor veranderende werkelijkheid van de coronamaatregelen samen. “We hebben een televisieregisseur in de arm genomen. Hij legt ons uit wat de wetten zijn. Gaandeweg leer je zo de taal die daarbij komt kijken. We gaan er iets bijzonders van maken, iets dat nog nooit gedaan is, en dat we zelf ook tof vinden.”

Niet trekken

Die keuze leverde al snel een tegenkant op, aldus Walraven. “Als we zulke livestreaming-avondjes van pakweg zeven uur in de avond tot middernacht aan den lijve ondergingen, bleek ons dat  bezoekers het niet trekken, doordat achter het beeldscherm al snel vermoeidheid optreedt en je vierkante ogen krijgt. Daarom hebben we gekoerst op de duur van een compacte vijf kwartier per avond. Tal van andere programmaonderdelen die we hebben bedacht, gaan we in delen uitsmeren tot aan het begin van de lente. Het idee is dat die inhoudelijk met het eerste deel verbonden zijn. Die zenden we online uit – maar hopelijk kunnen tussentijds de theater- en bibliotheekdeuren weer open. In ieder geval rekken we zo het festival dus een eindje op.”

 

We gaan er iets bijzonders van maken, iets dat nog nooit gedaan is, en dat we zelf ook tof vinden.
Ellen Walraven (directeur van de organiserende instelling Writers Unlimited)

 

‘Het is aan ons’ prijkt in een soort van handgeschreven belettering voorgedrukt op het festivalaffiche. “Toen ik in februari aantrad, lag dit idee er al. De ‘tagline’ is opgekomen uit een interview dat radioprogramma ‘Kunststof’ had met schrijver, filosoof, kunstenaar en singer-songwriter Eva Meijer. Zij beweerde dat er een mate van collectief moet zijn als je iets aan deze wereld wilt veranderen. Dat statement maakte bij onze redactie en de programmamakers veel los. Er ontstonden vervolgvragen, die we in dit festival aan de hand van uiteenlopende thema’s met schrijvers, dichters, woordkunstenaars, performers, journalisten van over de hele wereld gaan onderzoeken en bespreken.”

Klimaat en feminisme op Winternachten

Elke Winternachten-avond heeft een andere invalshoek. De programmalijnen heten ‘#Back to Earth’ (rond klimaat en verbeelding), ‘#The Future is Female’ (feminisme), ‘#Soulcare’ (rust en verbondenheid) en ‘#Still We Rise’ (activisme).

“Ik houd ervan als mensen heel bevlogen vanuit hun eigen ervaring vertellen. Wat ik deze Winternachten anders probeer te doen dan voorheen, is dat redacteuren nu programmamakers zijn. Zij mogen zelf hun eigen thema-avond van A tot Z vormgeven, van inhoud en gespreksgasten tot decor, aankleding en draaiboek. Het festival is daardoor wat thematischer, meer maatschappelijk ,van karakter geworden. Bijkomend voordeel is dat de uitgezette themalijnen dit voorjaar en in de nabije toekomst uitgebouwd kunnen worden, en ook dat het publiek aangehaakt kan blijven.”

Verder lezen? De volledige voorbeschouwing op het online festival Winternachten staat donderdag 14 januari in de papieren editie van DHC. Klik hier voor een (proef)abonnement op Den Haag Centraal. U ontvangt de krant 10 weken voor slechts 10 euro.

Standaardportret
Bekijk meer van