Theaters in de knel door kunstadvies 2025-2028
De theaters Diligentia, PePijn en Branoul krijgen vanaf volgend jaar waarschijnlijk minder of geen geld meer van de gemeente.
Dat gebeurt als de gemeenteraad het advies voor het Haagse Kunstenplan 2025-2028 overneemt. De externe adviescommissie voor het ‘Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur’, zoals het Kunstenplan officieel heet, overhandigde haar 425 pagina’s tellende advies vrijdag aan het college ven B en W.
Diligentia en Pepijn, dé cabaretpodia van de stad, hadden 1,1 miljoen euro subsidie per jaar gevraagd. De commissie adviseert in theorie 750.000 euro toe te kennen, maar eigenlijk scoren de theaters te laag en is dat geld niet beschikbaar. De theaters richten zich te veel op hun gebouwen en exploitatie en niet op ‘artistieke output’, schrijft de commissie, en zijn bovendien financieel zwak. Diligentia-directeur Hilko Folkeringa noemt dit oordeel op de site van Den Haag FM ‘een harde klap’, maar zegt tegelijk dat de theaters open zullen blijven.
Problematischer is de situatie van literair theater Branoul, dat al jaren moet vechten om subsidie en die meestal via interventies van de raad toch krijgt. De commissie oordeelt hard over het theatertje aan de Maliestraat. Branoul, dat 170.000 euro had aangevraagd, heeft geen eenduidige artistieke visie. ‘De programmering volgt uit wat er op het pad komt,’ aldus de commissie, die adviseert de aanvraag in zijn geheel af te wijzen. Bob Schwarze van Branoul zegt in reactie op het advies dat het theatertje ‘een vaste waarde is’. “We zijn nog niet weg.”
Ik begrijp dat het voor sommigen een hard gelag is
Andere instellingen en gezelschappen die buiten de boot vallen zijn onder meer Design Museum Dedel, Grafische Werkplaats, Museum Beelden aan Zee, en kunstcentrum The Grey Space in the Middle. Nieuwkomers die geld krijgen zijn: Girls in Woods (theater voor jongeren), Poezieboys (levende en historische dichters), Cézanne Tegelberg & Company (theater) en Percossa (slagwerk).
Andere procedure
De procedure was dit jaar anders. Van een groep kerninstellingen stond al min of meer vast dat ze geld krijgen: Amare, Het Nationale Theater, Paard, Residentie Orkest, Nederlands Dans Theater, Filmhuis Den Haag, Korzo, Zuiderparktheater, de cultuurankers (wijktheaters) en de musea met een gemeentelijke collectie. Van de 72,8 miljoen euro die jaarlijks beschikbaar is voor cultuur, gaat 60,8 miljoen naar deze aanvragers. Voor de rest was 10,8 miljoen beschikbaar. Dat budget is voor 7 miljoen euro ‘overvraagd’, de commissie moest dus selecteren. Dat gebeurde volgens voorzitter Freek Ossel zo objectief mogelijk op basis van een tenderprocedure met een puntensysteem. “Ik begrijp dat het voor sommigen een hard gelag is,” zei hij. Bob Schwarze van Branoul heeft kritiek op de procedure. “Zo’n tender met punten vraagt een sluw geschreven plan. Het is niet voor niets dat sommige instellingen een consultancybureau inschakelen.”
Het advies wordt nu eerst bestudeerd door B en W en met name door wethouder Saskia Bruines (D66, cultuur). Het zal, net als in voorgaande gevallen, bijna volledig worden overgenomen. Daarna komt de raad aan het woord en dat is geen formaliteit. Vier jaar geleden greep hij hard in, haalde geld weg bij de grootste acht instellingen en verdeelde dat over de ‘kleintjes’.
Het cultuuradvies wordt bestudeerd, vrijdag 7 juni in de Centrale Bibliotheek. | Foto: Gemeente Den Haag
Ook was er toen een affaire rond de twee literaire festivals, Writers Unlimited en Crossing Border. Het laatste evenement werd toen in het advies op nul gezet en daarbij was een commissielid betrokken dat opeens directeur werd van het andere festival. Ook dit is toen gecorrigeerd. Nieuwe ‘literaire’ problemen zijn nu niet te verwachten, want beide festivals krijgen geld, Writers Unlimited 415.000 euro en Crossing Border 379.000. In een eerste reactie zegt Writers-directeur Judith Uyterlinde: “Writers Unlimited kan met deze steun haar culturele en maatschappelijke waarde voor de stad behouden en mede invulling geven aan het internationale belang van de stad van Vrede en Recht.”
