Olifantensculpturen: kunstplezier voor passanten aan de Valkenboslaan
In straatgalerie De Spelonk aan de Valkenboslaan verrast de stoffen olifantensculptuur van kunstenaar Catinka Kersten voorbijgangers.
Midden in het Valkenboskwartier is achter het raam van een woning een nogal ongebruikelijk tafereel te zien. Drie grote, grijze gestalten van zacht materiaal liggen er op de grond. Wanneer je langer kijkt, blijken het duidelijk olifantenlichamen te zijn. Ze liggen vredig te slapen, is de eerste gedachte die opkomt. Maar het zou ook kunnen dat ze juist in elkaar zijn gezakt, zijn bezweken om een of andere reden. Niet alleen is het onverwachts om dit beeld aan te treffen op de Valkenboslaan, ook heeft de voorstelling op zichzelf iets tegenstrijdigs.
Het betreft een kunstwerk van Catinka Kersten dat hier is gepresenteerd in een kleine expositieruimte. De kamer waarin de olifanten liggen, is een deel van het woonhuis van Bart Dirks en Roeland Merks. Twee kunstliefhebbers die begin dit jaar een deel van het buurpand konden kopen en er graag kunst willen tonen aan de voorbijgangers.
Straatgalerie aan Valkenboslaan
Dirks (journalist voor de Volkskrant) en Merks (hoogleraar mathematische biologie aan de Universiteit Leiden) hebben in de afgelopen jaren meerdere hedendaagse kunstwerken gekocht. Voor De Spelonk, zoals zij hun straatgalerie noemen, vragen zij kunstenaars juist een bestaand of speciaal voor deze ruimte gecreëerd werk te tonen. Op deze manier delen zij hun plezier in het kijken naar kunst met iedereen die toevalligerwijs hun huis passeert. Het maakt hen blij om mensen nieuwsgierig naar binnen te zien turen. Als het zo uitkomt, vragen zij een voorbijganger om binnen een kijkje te nemen om de olifanten van dichterbij te zien.
Hoewel Kerstens olifanten een vredige uitstraling hebben, verwijzen ze toch ook naar minder leuke kanten van het dier-zijn.
Kersten studeerde in 2013 af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag. Een jaar later kocht museum Beelden aan Zee een betonnen sculptuur van haar dat bestaat uit een soort opeenstapeling van menselijke figuren. De grijze betonkleur van dit werk doet denken aan de kleur van haar werk bij De Spelonk. Een groot verschil is dat zij nu heeft gewerkt met gekleurd katoen gevuld met schuim, waardoor een bepaalde zachtheid tot stand komt.
Betonachtige uitstraling
Zo is het ook mogelijk om op de olifanten te liggen en een fysieke relatie met het werk aan te gaan. Overigens studeerde Kersten in het eerste jaar aan de KABK in de richting mode en textiel en switchte ze later naar de afdeling beeldende kunst. Sindsdien werkt zij afwisselend met materialen als gips en beton, maar ook met textiel. Bijzonder aan haar werk is dat haar materialen vaak eenzelfde soort uitstraling hebben. Ook de werken van hard materiaal zien er zacht uit en tegelijkertijd hebben de werken van stof een betonachtige uitstraling. Hierdoor ontstaat een soort spel van krachtige zachtaardigheid, van evenwichtige contradictie.
[Tekst gaat verder onder afbeelding]
Kersten laat zich graag inspireren door dierenverhalen en de manier waarop hierin bepaalde eigenschappen aan dieren worden gekoppeld. De titel ‘Come to me when thou hast seen the elephants dance’ verwijst naar een citaat uit ‘The Jungle Book’ van Rudyard Kipling. Met deze uitspraak wordt gesuggereerd dat een personage nooit meer ergens mag terugkeren. Dat zou pas kunnen als de olifanten gaan dansen, wat in principe nooit gebeurt, maar in het boek wel.
Uitgebuit
En hoewel Kerstens olifanten een vredige uitstraling hebben, verwijzen ze toch ook naar minder leuke kanten van het dier-zijn. Zo werden en worden olifanten, maar natuurlijk ook talloze andere dieren, door de mens regelmatig uitgebuit en onderworpen. Deze olifanten liggen hier wel behoorlijk opgepropt, wat iets gezelligs en warms heeft, maar ze zijn wel erg klein behuisd, ze zitten daar dus ook een beetje opgesloten. Hun gebukte houding en de rimpelingen in de stof roepen ook associaties op met pijn en vermoeidheid. Ze kunnen niet meer verder en zijn erbij gaan liggen.
Maar misschien dromen ze wel over een beter en mooier leven, een wereld waarin alles mogelijk is. Hier kunnen zij ook gestreeld en verwarmd worden door menselijke lichamen die dankbaar tegen ze aan komen liggen. Een verstrengeling tussen mens en dier en tussen kunst en werkelijkheid, die uiteindelijk vooral hoopgevend is.
Catinka Kersten, ‘Come to me when thou hast seen the elephants dance’, tot woensdag 20 januari 2021, De Spelonk, Valkenboslaan 74. Meer informatie: www.despelonk.nl
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Koop dan iedere donderdag de krant DHC. Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.