Magda Mendes en Ward Veenstra toveren verrassende locaties om tot fadoclub

Magda Mendes, kersverse winnares van de vakprijs Gouden Notenkraker, en Ward Veenstra toveren verrassende Haagse locaties om tot fadoclub.  Zo zitten ze  ‘dicht op het publiek’ met het Portugese levenslied.

Door

Het Lissabon is de naam van een verscholen gelegen maar prachtig hofje aan de Denneweg. Het nu beschermde stadsgezicht uit 1761 dankt zijn naam aan Portugese Joden die er indertijd neerstreken.

Maar Lissabon is natuurlijk vooral Pessoa. Chiado, Bairo Alto en Alfama. Kabeltrams. Azulejos. En fado. Geïnspireerd op de karakteristieke muziekcultuur in Lissabon toveren de Portugese ‘fadista’ Magda Mendes en de Nederlandse gitarist Ward Veenstra verschillende verrassende Haagse locaties om tot fadoclub, tot in verre uithoeken van de stad. De fado op wijksafari door Den Haag.

“Het zijn intieme en akoestisch gespeelde concerten in kleine theaters,” vertelt Mendes. “Zo klein mogelijk. Precies zoals die ook in Portugal plaatsvinden. We zitten dicht op het publiek. Dat mag tussen de nummers door reageren. Zo geven we het publiek het gevoel in een echte fadoclub te zijn.”

Opgegroeid met de fado

Magda Mendes is, zoals het een zuivere Portugese betaamt, van kindsbeen opgegroeid met de fado. Geboren en getogen in Lissabon kreeg ze de passie voor muziek er met de paplepel ingegoten door ouders en grootouders.

Foto: Carlos Breton

Haar liefde voor muziek leidde op een dag tot het besluit om haar studie maritieme biologie overboord te gooien en haar muzikale hart te volgen. “Bij een bezoek aan Nederland ontdekte ik de studierichting Wereldmuziek van het Rotterdams Conservatorium.

Die richting is uniek in de wereld.” Ze verhuisde daarop in 2002 naar de Maasstad, om er jazz en Braziliaanse muziek te studeren. Weg fado dus? “Voor even,” zegt ze. Want de fado kwam daarna onvermijdelijk weer opnieuw op haar pad. het is terug van nooit weggeweest. “De fado zit diep verankerd binnen in me.”

 Vakprijs voor Magda Mendes

Na haar ‘wereld’-studie speelde ze in verschillende groepen, waarvan Luzazul de bekendste is. Inmiddels heeft ze vier cd’s onder eigen naam uitgebracht en toert ze met regelmaat langs de Nederlandse theaters, zoals recentelijk met ‘Oliveiras’. Voor dat programma won zij vorige week de Gouden Notenkraker. Dat is een prijs die musici uitloven voor de in hun ogen opvallendste prestaties van het seizoen. Ook de Haagse rockband Di-rect was hiervoor genomineerd.

 

Zodra ik in mijn geboorteland ben, verlang ik alweer naar Nederland.
Magda Mendes

 

In het huiselijke en openhartige programma ‘Silêncio’ werkt Mendes samen met gitarist en componist Ward Veenstra. Hij verwierf bekendheid met composities die hij maakte voor de Friese fadista Nynke Laverman. Sinds vorig jaar crost het tweetal Mendes & Veenstra door de Randstad met het programma. Dit gebeurde allereerst door standplaats Rotterdam. Vervolgens Amsterdam, zo dadelijk volgt Den Haag en straks wordt Utrecht aangedaan.

Mendes’ liedjes roepen een gevoel op van diepgang. En van weemoed en verlangen. Saudade. De fado, het Portugese levenslied, is vooral de stem van dat ongrijpbare ‘saudade’. In feite uitingen van gemoederen die het leven beroeren: van verdriet, melancholie, blijheid en weemoed, tot soms ook een uitbundige feeststemming. Verkeert Mendes soms in een permanente staat van ‘saudade’? “Ik zou het misschien niet meteen toegeven. Maar ik denk wel dat het zo is. Verlangen hoort bij mijn persoonlijkheid.”

Thuis voelen

‘Silêncio’ is in feite Mendes’ persoonlijk getinte ode aan de fado. Klassiekers worden er afgewisseld met nieuwe composities van haar eigen en Veenstra’s hand. “Inhoudelijk,” zegt de singer-songwriter, “gaat dit programma vooral over mijn reis naar Nederland en over heimwee naar Lissabon. Maar ook over je thuis voelen in Nederland.

 

Het Lissabon ken ik niet. Ik heb me erg in deze stad verdiept, al blijft die wat mysterieus voor mij.
Magda Mendes

 

Natuurlijk verlang ik naar fadobars en naar de kronkelende steegjes en pleintjes van Alfama. Ook mis ik in Nederland de uitvoerige eetcultuur die ik ken van Portugal. Maar zodra ik in mijn geboorteland ben, verlang ik alweer naar Nederland. Want hier kan ik mezelf uiten. Verder mis ik er de stoere fietscultuur van Nederland.” Ze lacht. “Ik kan me zo gelukkig voelen als ik me op mijn omafiets tussen mijn Rotterdamse medestedelingen begeef.”

Ze toog een tijdje terug per fiets op verkenningstocht langs de theaters. De speelplekken in Den Haag die ze straks met ‘Silêncio’ aandoet. “Het Lissabon ken ik niet. Ik heb me erg in deze stad verdiept. Al blijft die wat mysterieus voor mij, doet die zich niet erg overzichtelijk aan mij voor. Ik moest echt wegwijs raken in deze stad.”

Mendes & Veenstra, ‘Silêncio’,  vrijdag 28 september , De Nieuwe Regentes (Ketelhuis); zondag 30 september, Muzee;  vrijdag 5 oktober, Pianino Theater;  vrijdag 12 oktober, Abdijkerk Loosduinen. Meer informatie: www.magdamendes.com

Standaardportret
Bekijk meer van