Museum krijgt kostbaar portret Constantijn Huygens
De collectie van het Haags Historisch Museum is onlangs uitgebreid met een portret van Constantijn Huygens door Nicolaes Maes.
Het tot 2020 onbekende zeventiende-eeuwse paneel is een schenking van historicus Joost Willink. Hij kocht het vier jaar twee jaar geleden voor 3250 dollar op een kleine veiling in de Verenigde Staten. De verzekerde waarde is nu 125.000 euro. Nicolaes Maes (1634-1693) was en leerling van Rembrandt.
Directeur Tjeerd Vrij is enthousiast over de schenking. “Het portret is een belangrijke aanwinst voor de collectie van het Haags Historisch Museum,” zegt hij. Het museum bezit naast twee andere portretten van Constantijn Huygens ook portretten van Huygens’ vader en van zijn zoon, de beroemde wetenschapper Christiaan Huygens. Vrij: “De verwerving van het portret van Maes is een belangrijke toevoeging aan deze groep kwalitatief hoogstaande portretten van drie generaties van de familie Huygens.”
Twee portetten
Toen Willink het paneel aankocht, was nog niet zeker of het van Nicolaes Maes was. Uitgebreid onderzoek wees uit dat de toeschrijving, die eerder ook al eens was gedaan, klopt. Bijzonder is dat er nog een tweede, later portret van Huygens bestaat dat er sterk op lijkt, het portret door Caspar Netscher uit 1672 (collectie Rijksmuseum). De overeenkomsten tussen het portret van Maes uit ca. 1659 en dat van Netscher uit 1672 zijn zó groot dat waarschijnlijk is dat Netscher zich heeft gebaseerd op het portret van Maes. Op het vroege portret heeft Huygens nog rossig haar, op dat van Netscher is hij grijs en duidelijk ouder. Misschien was dat ook wel de ‘grap’ voor Huygens: de twee portretten, die beide in zijn bezit waren, tonen precies hoe hij in pakweg dertien jaar was verouderd.
Het schilderij uit circa 1659 toont Huygens nog met rossig haar. | Foto: Haags Historisch Museum
Constantijn Huygens (1596-1687) was een van de meest kleurrijke en invloedrijke Hagenaars van de Gouden Eeuw. Hij verkeerde als secretaris van stadhouder Frederik Hendrik in het centrum van de macht, hij was een bekend dichter en componist en verrijkte het Haagse buitengebied met het Huis Hofwijck in Voorburg. Hij maakte één van de ontwerpen voor de Scheveningseweg en bepaalde de nieuwbouw op het Plein en de Korte Vijverberg; op het Plein liet hij een stadspaleisje bouwen, dat twee eeuwen later zou worden gesloopt.
De schenkers, Robert Joost Willink en zijn vrouw Martijntje Terhorst, zijn goede bekenden van het Haags Historisch Museum. Willink deed eerder uitgebreid onderzoek naar de negentiende-eeuwse Haagse ontdekkingsreizigster Alexine Tinne, publiceerde over haar en was in 2012 gastconservator van de tentoonstelling ‘Alexine Tinne. Afrikaanse avonturen van een Haagse dame’.
- Het schilderij is tot 29 september te zien zijn in het Haags Historisch Museum, dat daarna sluit voor een grote renovatie en uitbreiding.
