Historische vondst in sokkel van koning Willem II-beeld
Een onder het standbeeld van koning Willem II verborgen tijdcapsule bevat oorkondes, foto’s en boeken.
Het loden kistje is onlangs gevonden bij de ontmanteling van de sokkel van het tijdelijk verplaatste ruiterstandbeeld. Maandagmorgen opende burgemeester Jan van Zanen de capsule officieel, op een zeer drukke persbijeenkomst. “Ik krijg een Raiders of the Lost Ark-gevoel,” zei Van Zanen, verwijzend naar de avonturenfilm. Hij opende het loodzware loden kistje, dat de inhoud 99 jaar volmaakt beschermd bleek te hebben. Eerder hadden experts er al naar gekeken. “Een bijzondere historische vondst,” vonden zij.
De inhoud van het kistje bestaat uit documenten, foto’s en boeken. Onder de documenten vallen twee oorkondes op. Eén gaat over de stichting en plaatsing van het standbeeld in 1924, en bevat alle namen van de initiatiefnemers. Inclusief die van M. Jochems, een particuliere actievoerder die eerder met succes had geijverd voor de oprichting van een standbeeld voor Johan de Witt. Hij was een van de drijvende krachten achter de vervanging van het oude Willem II-beeld, dat hij niet martiaal genoeg vond; Willem II was immers ‘de held van Waterloo’.
In het kistje zaten documenten en boeken. | Foto DHC/Laurien den Hertog
Patrick Bosman, bouwhistoricus van de gemeente, toonde ook een ander document. “Het is een lofdicht op Willem II, geschreven door een schoolmeester. Geen makkelijk leesbare tekst,” vond hij.
Ik krijg hier een Raiders of the Lost Ark-gevoel bij
Onder de oorkondes lag het tweedelige, Franstalige boek La campagne de 1815 aux Pays-Bas van de F. de Bas. Het is een in 1908 verschenen gedetailleerde beschrijving van de Slag bij Waterloo en de daaraan voorafgaande schermutselingen bij Quatre-Bras. Op beide slagvelden voerde de Prins van Oranje, de latere koning Willem II dus, de Nederlandse troepen aan. Van Zanen herinnerde hieraan. Hij wees ook op de grondwetswijziging van Thorbecke die Willem in 1848 moest slikken en op de biseksualiteit van de koning, waarmee deze werd gechanteerd. “Een kleurrijke figuur,” aldus de burgmeester.
In november werd Willem II weggetakeld. | Foto: RVB
In het kistje zaten ook foto’s van de bescheiden die zich bevonden in de sokkel van het eerdere beeld van Willem II op het Buitenhof: oorkondes, boeken én een penning. Dat beeld verhuisde in 1924 naar Tilburg, toen het huidige ruiterstandbeeld werd geplaatst. Het tweede beeld is een kopie van een monument in Luxemburg-stad. Opvallend is dat de capsule pas in januari 1925, dus een half jaar na de onthulling van het beeld, in de sokkel is geplaatst. Waarom dat zo laat is gebeurd, is niet bekend. Misschien was het lofdicht nog niet klaar.
De capsule verhuist voorlopig naar het Haags Gemeentearchief. In 2028 of 2029, als de Binnenhof-renovatie klaar is en het standbeeld terugkeert, wordt het kistje weer in de hoge sokkel geplaatst. Er wordt dan materiaal uit deze tijd toegevoegd. Van Zanen: “We gaan met de stad in overleg over wat dat zou moeten zijn.”
De tijdcapsule is deze week nog te zien in het Informatiecentrum Renovatie Binnenhof, Plaats 22 (woensdag tot en met zondag, 10.00 (12.00) – 16.00 uur).
