Zeemonsters en andere fabeldieren: tentoonstelling ‘Zoo’ in Huis van het Boek
Voor een bezoek aan de dierentuin kun je nu ook naar het Huis van het Boek. Dierentekeningen uit oude en nieuwe boeken laten verschillende soorten dieren en fabeldieren zien. Voor kinderen is er een speurtocht naar ontsnapte dieren.
In het Huis van het Boek is deze zomer met ‘BoekenZOO’ weer een leuke familietentoonstelling. Bezoekers wandelen door het museum alsof ze zich in een negentiende-eeuwse dierentuin bevinden. In de ‘directeurskamer van de dierentuin’ waar de wandeling begint, staat een ouderwets bureau, met daarop een opengeslagen boek met afbeeldingen van exotische dieren.
In de tentoonstelling zijn boeken te vinden met prachtige illustraties, vanaf de vroege middeleeuwen tot nu, zoals prentenboeken van Rie Cramer en Marten Toonder en zeldzame pop-upboeken. Er ligt zelfs een stripboek met het verhaal van Jules Verne: ‘20.000 mijlen onder zee’ met een reusachtige octopus op de voorkant. Er liggen ook recente kunstboeken waarvan er maar enkele exemplaren zijn gemaakt.
Rariteitenkabinet
De oudere tekeningen laten zien hoe men zich vroeger een olifant of neushoorn voorstelde, die toen alleen nog maar uit verhalen bekend waren. De middeleeuwse encyclopedieën over de natuur (bestiaria) beschrijven allerlei soorten dieren, of ze nu bestonden of niet. In ‘Van den proprieteyten der dinghen’ uit 1485 staat een olifant afgebeeld die er redelijk natuurgetrouw uitziet, het was een jaar nadat het dier voor het eerst in Nederland te zien was geweest.
[Tekst gaat verder onder afbeelding.]
Codex Seraphinianus, 1981. (Afbeelding: Huis van het Boek)
Mythische fantasiedieren zoals de eenhoorn en de zeemeermin komen vaak voor. In de directeurskamer ligt ook een boek met de afbeelding van een rariteitenkabinet. De oorspronkelijke bewoner van het huis, verzamelaar baron Willem Hendrik van Westreenen van Tiellandt (1783-1848), woonde te midden van zijn kostbare boeken en had zelf ook zo’n kabinet met opgezette dieren, schelpen, planten en andere vreemde objecten. Een museumstuk dat de bezoeker prettig zal doen griezelen, is het grote tentoongestelde fabeldier dat is samengesteld uit de staart van een vis en de kop van een aapje. Het ziet er heel levensecht uit. Soortgelijke aan elkaar genaaide dieren werden in de negentiende eeuw door Chinese vissers als ‘echte’ zeemonsters verkocht.
Speurtocht in Huis van het Boek
Voor de kinderen is er een speurtocht, ze zoeken met een kaart naar afbeeldingen van ‘ontsnapte’ dieren, en als ze deze allemaal gevonden hebben, krijgen ze bij de kassa een beloning. Er staat een kooi waar ze zichzelf achter de tralies kunnen laten fotograferen en door kijkgaten waarachter zich een gevaarlijk dier zou bevinden, zien ze zichzelf in de spiegel.
In elke ruimte zijn weer andere dierengeluiden te horen, bijvoorbeeld van vogels, vleermuizen, insecten, leeuwen en apen. In de laatste zaal kunnen de kinderen zelf een fantasiedier samenstellen.
Haagsche Dierentuin
In het souterrain is nog een leuke toegift over ‘De Haagsche Dierentuin’ die zich van 1863 tot 1943 schuin tegenover het Huis van het Boek bevond, op de plek waar nu het Provinciehuis staat. Er hangen 36 foto’s, afkomstig uit het Haags Gemeentearchief, die laten zien dat het hoofdgebouw van de dierentuin eruitzag als een prachtig Moors paleis. Oorspronkelijk waren er plantenkassen, er liep wat pluimvee en er waren enkele viervoeters te vinden, later werd dat uitgebreid met een olifantenverblijf en een berenkuil. De grootste publiekstrekker was de olifant Betsy, die een groot repertoire aan kunstjes had.
In het pinksterweekend van 1943 kwamen er nog ruim zesduizend bezoekers naar de dierentuin. Een halfjaar later maakte de Duitse bezetter er met de aanleg van de Atlantikwall een eind aan, de muur liep dwars door de dierentuin. In 1968 werd het laatste gebouw gesloopt voor de bouw van het nieuwe Provinciehuis. De Dierentuinbrug, die over het kanaal van de Koningskade van het Huis van het Boek naar het Provinciehuis loopt, is een laatste herinnering aan de oude Haagsche Dierentuin. Aan de zijkanten zijn nog reliëfs van dieren te vinden, ontworpen door kunstenares Gra Rueb.
‘BoekenZOO’, t/m zondag 18 september, Huis van het Boek. Meer informatie www.huisvanhetboek.nl
Wilt u meer Haags nieuws lezen? Klik hier voor alle verkooppunten. U kunt ook een (proef)abonnement nemen. U ontvangt DHC 10 weken voor slechts 10 euro.
