Bijzonder kunstboek van Philip Akkerman kost 1950,- euro
“Het doel van het bestaan is het maken van een zelfportret,” meent de Haagse kunstenaar Philip Akkerman, maker van duizenden zelfportretten. Het werd ook de titel van zijn kunstboek, dat woensdag werd gepresenteerd. Het prijskaartje: 1950 euro.
In 2002 fietste kunstenaar Philip Akkerman (60) door Den Haag en zag hij posters hangen van grafisch ontwerper Dennis Koot (41). Hij was direct verkocht en zocht contact met de vormgever. Vanaf die periode dateert hun samenwerking. Deze week kwam hun gezamenlijke boek ‘Het doel van het bestaan is het maken van een zelfportret’ uit, in een gelimiteerde oplage van honderd exemplaren. Bij elk van de honderd boeken zit een originele zeefdruk van Philip Akkerman. Het is een uitgave geworden waar je heel erg hebberig van wordt. Het boek kost dan ook 1.950 euro.
Joop van Caldenborgh
Akkerman begon al tijdens zijn studie aan de Haarlemse Ateliers 63 met het schilderen van zelfportretten. Het liet hem niet meer los en al snel werd het zijn enige onderwerp. Dagelijks keek hij geconcentreerd in de spiegel. Na verloop van tijd had hij die spiegel niet meer nodig. Hij bestudeerde de technieken van de oude meesters en maakte in de loop der jaren duizenden zelfportretten, allemaal met een heel eigen sfeer en steeds weer anders. Inmiddels is zijn werk geliefd bij veel kunstverzamelaars. Joop van Caldenborgh, eigenaar van Museum Voorlinden in Wassenaar, richtte een zaal in met werk van Akkerman. Alleen op speciaal verzoek kan de collectie bekeken worden. Elk jaar koopt Van Caldenborgh er tien schilderijen bij om zijn verzameling aan te vullen.
Dennis Koot
Dennis Koot werkte bij ontwerpbureau Studio Dumbar, geeft les aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en exposeerde in 2017 met zestig posters in de Affiche Galerij van de tramtunnel onder het Spui. Hij is de vormgever van ‘Het doel van het bestaan is het maken van een zelfportret’, dat gezien moet worden als een kunstwerk. Het is geen toeval dat het boek is uitgegeven door uitgeverij Komma die ook het prestigieuze boek ‘Rijks, Masters of the Golden Age’ voor het Rijksmuseum in Amsterdam uitbracht (prijs: 6.500 euro). Een portret en een interview met Philip Akkerman zijn opgenomen in de kleinere koffietafeluitgave, waar interviews met een aantal bekende persoonlijkheden uit de kunstwereld in staan. Hem was gevraagd om bij het uitkomen van het boek een kort praatje te houden. Uitgever Steven Hond sprak hem aan. ‘Ik wil over jou ook zo’n boek maken,’ zei hij. En dat boek is er nu.
Zelfportret
“De uitgever gaf ons totaal de vrije hand. We hadden allerlei wilde ideeën voordat het uiteindelijk deze vorm kreeg,” vertelt Koot. “En veel van die ideeën zijn verwezenlijkt.” Over elk detail is nagedacht. Een draad met de kleur van ragfijne, gele lijnen uit een schilderij van Akkerman is in de vouwlijnen tussen de bladzijden gestikt. Er zijn lege pagina’s in prachtige kleuren die verlopen van paars naar blauwgrijs of van lichtbruin naar donkerbruin, daarnaast is een zelfportret afgedrukt waarin die kleuren terugkomen.
Philip Akkerman
“De druktechnieken die gebruikt zijn, worden vrijwel nooit toegepast en zijn ontzettend bewerkelijk, met enorm veel drukgangen,” zegt Philip Akkerman. “Als je iets op deze manier laat drukken, zien sommigen niet eens het verschil tussen dit en een echt schilderij. Iemand kwam mijn atelier binnen en zag niet dat hij naar een print stond te kijken. Het boek heeft ook exact het formaat van mijn meeste werk (34 x 40 cm), het is een op een afgedrukt. Elk schilderij is digitaal gefotografeerd en met het origineel ernaast op kleur gebracht. Veel beter kan het niet. De enige die daar in Europa de machines voor heeft en dat kan, is een drukker uit Novara in Italië. Heel bijzonder, ze zijn een middag hier geweest. Je kon het zo gek niet verzinnen of het was mogelijk.’
De druktechnieken die gebruikt zijn, worden vrijwel nooit toegepast en zijn ontzettend bewerkelijk.
Hedendaagse kunst
Er is een boekje bijgevoegd met dagboekfragmenten van Philip Akkerman die dezelfde chronologische volgorde hebben als de portretten. Hij houdt al vanaf 1980 een dagboek bij. Om het makkelijker te kunnen lezen, is het boekje klein gehouden. Het zit op ingenieuze wijze op de achterkant van het grote boek tussen de reliëfletters van de titel ingeklemd. In 1980 schreef hij: ‘Ik werk voor mijn plezier en daarom loop ik nooit vast.’ In 1998: ‘Mensen die in hedendaagse kunst geïnteresseerd zijn, hebben één ding gemeen met mensen die niet in hedendaagse kunst geïnteresseerd zijn: ze hebben géén idee.’ En in 2013: ‘Al die grote installatiekunst. Het is juist zo geweldig dat je op 0,16 vierkante meter, met zo weinig materiaal, zoveel kunt zeggen.’
1950 euro
Akkerman redeneert als een filosoof. “Vanaf mijn tweeëndertigste lees ik boeken van Schopenhauer. Ik herken in hem mijn levensfilosofie. De titel van ons boek houdt eigenlijk in wat Schopenhauer steeds opnieuw vertelt, iedere keer in andere bewoordingen: het bestaan is een blinde kracht. Planten en dieren hebben niet de eigenschap om zichzelf te kunnen bekijken en daaruit een conclusie te trekken. Dat kan alleen de mens. En omdat wij de enigen zijn die dat kunnen, is dat onze opdracht. Niet alleen om naar onszelf te kijken als individu maar naar het bestaan in het algemeen. Daarom is het doel van het bestaan het maken van een zelfportret.”
Philip Akkerman, ‘Het doel van het bestaan is het maken van een zelfportret’. Vormgeving: Dennis Koot. Uitgever: Uitgeverij Komma. Prijs: € 1950. Meer informatie: www.uitgeverijkomma.nl