Atelier voor mensen met beperking: kunst om je staande te houden (foto’s)
Hagenaars met een verstandelijke beperking kunnen zich artistiek uitleven bij Atelier De Kunstvlieg.
“Hé kunstvlieg,” riep een kennis van Frans Vierling in het café altijd naar kunstenaars. “Dat vond ik eigenlijk wel een leuke naam,” zegt hij. Al bijna 12,5 jaar runt Vierling Atelier De Kunstvlieg in de Piet Heinstraat, een dagbesteding voor mensen met een verstandelijke, lichamelijke of sociaal-emotionele beperking. “Natuurlijk gaan we over een paar maanden, als het zover, is een feestje geven. Bijvoorbeeld met een kunstveiling.”
Vierling heeft fotoalbums vol met kunstzinnige ‘deelnemers’. “We noemen de mensen die hier komen geen cliënten maar deelnemers. Overal zijn ze al cliënt, ik wil niet dat ze dat gevoel hier ook hebben,” legt hij uit. Zelf kwam hij ruim dertig jaar geleden in aanraking met het penseel via een vriend. Een liefde die hij graag doorgeeft aan de deelnemers. “Kunst is naar mijn mening een van de beste manieren om jezelf te uiten. We hebben mensen kunnen helpen die nergens meer terechtkonden. Dat geeft een goed gevoel.”
Drempels overwinnen
Vierling kan zich, vanwege zijn eigen jeugd, goed verplaatsen in zijn deelnemers en hun familie. “Mijn ene broertje had ook een verstandelijke beperking en mijn andere broertje was psychiatrisch patiënt. Een van hen zat ook bij een dagbesteding. Hij moest bijvoorbeeld plantjes verpotten. Dat vind ik persoonlijk verschrikkelijk.”
Liever prikkelt de Hagenaar de creativiteit van de deelnemers. En dat heeft effect, volgens hem. “Ik heb een keer een meisje van vijftien, dat op school niet was te hanteren, als deelnemer gehad. Ik gaf haar een modeblad en dat inspireerde haar tot prachtige tekeningen. Nee, ik heb geen centje last van haar gehad en zelf vond ze het ook vreselijk om weg te gaan. Ik merk dat het maken van kunst helpt om drempels te overwinnen.”
Vierling schrikt niet van moeilijke gevallen. “Wij discrimineren niet. Iedereen krijgt een kans,” legt hij uit. “Ik heb met mijn team een autistische jongen die nergens meer welkom was binnengehaald. Hij kon niet goed spreken. De eerste dag sloeg hij een van de vrijwilligers uit pure onmacht. We hebben een manier gevonden om met hem om te gaan en hebben daarna de grootste lol gehad met elkaar.”
Mocro-rappers in De Kunstvlieg
Gemiddeld komen er twaalf deelnemers per dag. “Dat is afhankelijk van de indicatie,” legt Vierling uit. De sfeer is gemoedelijk op het atelier. Een cliënt draait in de voorste ruimte hiphopmuziek. “Ik luister graag naar mocro- en Haagse rappers,” zegt hij. Vierling vindt het prima. “Het laatste uurtje mag hij even hard plaatjes draaien.”
Intussen wordt er in de achterste ruimte, terwijl buurtkat Poekie spint in zijn mandje, volop getekend en geschilderd. Lizzy is een bekend gezicht. Zij schitterde eerder in het televisieprogramma ‘Kitchen Impossible’ van Robert Kranenborg, waarin zij werd klaargestoomd voor een baan in de horeca. “Zij is onze BN’er,” grapt Vierling. Alle deelnemers zijn vrij om zich te uiten op welke manier ze maar willen. Kasten staan vol met verf en andere knutselbenodigdheden. “Als ik iets niet heb, dan zorg ik dat het er komt.”
We hebben mensen kunnen helpen die nergens meer terechtkonden. Dat geeft een goed gevoel.
Zelf schildert hij ook nog, maar niet zoveel als hij zou willen. “Ik ben zoveel tijd kwijt aan de administratie tegenwoordig. Alles moet vastgelegd worden, dat vind ik zo jammer.” Vrijwilligers, stagiaires en deskundig personeel heeft hij gelukkig genoeg. “Hierdoor kan ik vrijwel altijd een-op-eenbegeleiding bieden. Toch hoop ik dat het papierwerk in de toekomst minder wordt.”
Paar tientjes
De hele muur hangt vol kunstwerken, gemaakt door de deelnemers. “In principe is alles te koop,” zegt de Hagenaar. Prijzen variëren van één, twee tientjes tot een euro of tachtig, negentig. Onlangs was er nog een bijzondere klant. Vierling toog naar het stadhuis en verkocht een paar werken aan wethouder Bert van Alphen (GroenLinks, sociale zaken). Die toonde daarmee zijn waardering voor het atelier. “Dat is belangrijk,” zegt Vierling. “De deelnemers betalen ons uit hun persoonsgebonden budget (PGB, red.). Eerder was het zo dat mensen die beschermd wonen geen zelf te besteden PGB meer kregen. Nu gelukkig wel. Dat moet zo blijven.”
Wie geïnteresseerd is in de kunstwerken kan gewoon binnenlopen. Vierling: “Veel deelnemers geven graag een rondleiding. Ze bepalen zelf hun prijs trouwens. De opbrengst van de schilderijen en andere kunstwerken gaat in z’n geheel naar de deelnemers. Het is tenslotte hun eigen werk. Maar ze mogen er ook voor kiezen om hun werk mee naar huis te nemen.”
Atelier De Kunstvlieg, Piet Heinstraat 102, open maandag t/m vrijdag, 09.00 tot 16.00 uur. Meer informatie: www.atelierdekunstvlieg.nl