Toch geen straf voor activisten die zich vastplakten aan Meisje met de parel
De drie Belgische klimaatactivisten die zich in het Mauritshuis vastplakten aan het ‘Meisje met de parel’ krijgen toch geen straf. Dat zou niet proportioneel zijn, oordeelt het gerechtshof.
Anderhalf jaar geleden belaagden de drie mannen het beroemde schilderij van Johannes Vermeer. Een van hen lijmde zijn hoofd tegen de beschermende glasplaat van het schilderij, een tweede man plakte zijn hand aan de achterplaat en gooide rode vloeistof over zijn handlanger. Een derde man filmde de actie. Het schilderij bleef onbeschadigd.
Eind 2022 veroordeelde de snelrechter het drietal tot twee maanden cel, waarvan één maand voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Daar zette het gerechtshof maandag een streep door. In het hoger beroep, dat was ingesteld door de drie veroordeelde activisten, is het hof tot de slotsom gekomen dat een straf niet proportioneel is.
De straf mag niet zo ingrijpend zijn dat daarvan een chilling effect uitgaat
Een gevangenisstraf zou burgers die willen demonstreren te veel afschrikken, stelt het hof. ‘Het strafrechtelijk optreden – waaronder de bestraffing – mag niet zo ingrijpend zijn dat daarvan een ‘chilling effect’ uitgaat op personen die gebruik willen maken van hun recht op vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vreedzame vergadering.’ Aangezien de activisten al drie weken hebben vastgezeten, acht het hof een straf niet gepast.
Tumult
Overigens praat het hof de actie niet goed. De mannen hadden zich er weliswaar van verzekerd dat zij met hun daad het doek zelf niet zouden beschadigen, maar dat had alsnog kunnen gebeuren. ‘Bij een ander verloop – met heviger reacties en meer tumult – zou zo’n beschadiging niet denkbeeldig zijn geweest.’ Bovendien stelt het hof dat ze ook op andere manieren aandacht voor het klimaat hadden kunnen vragen, zonder ‘onnodige en onaanvaardbare inbreuk’ op andermans eigendom. Het museum moest bezoekers compenseren en kon het topstuk van de collectie anderhalve dag niet tentoonstellen.
De activisten zijn dan ook niet vrijgesproken. Hun veroordeling voor vernieling en openlijk geweld tegen goederen blijft overeind.
BREEK – Meisje met de parel van Johannes Vermeer besmeurd in #Mauritshuis. pic.twitter.com/XzAZTOoBv9
— Steven Bakker (@Kolpen) October 27, 2022
De drie mannen behoren tot Just Stop Oil, een internationale beweging die met zeer omstreden acties aandacht vraagt voor het klimaat. Meermaals besmeurden activisten beroemde schilderijen, die overigens wel beschermd worden door een glasplaat. ‘Hoe voelt het om te zien hoe iets moois en onbetaalbaars voor je ogen vernietigd lijkt te worden?’, zei een van de daders in het Mauritshuis tegen het museumpubliek.
Wat het Openbaar Ministerie (OM) betreft, was een straf wél op zijn plaats geweest. In hoger beroep had het vijftig dagen gevangenisstraf geëist, waarvan 27 dagen voorwaardelijk. Dat is minder dan bij de snelrechtszaak, toen het OM aanstuurde op een straf van vier maanden, waarvan twee voorwaardelijk.
