Podcast over de dood: bakkie en plakkie of bier met bitterballen?
Medewerkers van uitvaartcoöperatie Cuvo doen in een podcast een boekje open over hun werk met de dood. Uitvaartleider John van Kasterop kent sinds het overlijden van zijn vrouw ook de andere kant. “Ik zeg nooit: ik begrijp hoe je je voelt.”
Het is geen normaal vak, dat realiseert John van Kasterop (55) zich elke dag. Hij geeft toe dat het wat gek klinkt, maar hij gaat al 22 jaar met plezier naar zijn werk. In de kantine van het uitvaartcentrum Haagse Duinen aan de Wijndaelerweg doet de goedlachse uitvaartleider zijn verhaal. Van Kasterop is een van de zes medewerkers van de Haagse uitvaartcoöperatie Cuvo die over hun werk vertellen in de podcastserie ‘Gecondoleerd’ van het Haags Productiebedrijf, die op zaterdag 2 november – Allerzielen – officieel wordt gelanceerd. Van de rouwchauffeur tot de medewerker van de asuitgifte: ze praten allemaal over hun relatie met de dood.
“Meestal krijg ik ’s morgens bericht dat ik die dag ergens langs moet. De familie heeft dan al gebeld met de ‘meldkamer’, zo noem ik de collega’s van de planning,” vertelt Van Kasterop Voor hem is dit de dagelijkse gang van zaken. Toch beseft hij hoe bijzonder het is om op zo’n moment bij een familie aan te bellen. “Niemand hangt zijn was buiten, en zeker niet zijn vuile was. Maar ik krijg wel alles te horen. Daarna probeer ik de familie zoveel mogelijk te ontzorgen.”
Jonge mensen
In al die jaren heeft hij het nodige meegemaakt. Ondanks zijn ‘best dikke huid’ maken sommige gevallen veel indruk op hem. “Vooral bij het overlijden van jonge mensen. Vaak zitten ze bij een vereniging en op een school. Bij die uitvaarten zijn altijd veel mensen.”
Eén uitvaart springt eruit voor Van Kasterop. “Dat ging om een jonge man van 21 jaar. Hij stond op het punt om door te breken als muziekproducer. Zijn moeder had een paar maanden daarvoor nog zijn vader begraven. Omdat deze jongen vrij bekend was, was de tv van Curaçao aanwezig bij de uitvaart, die op het eiland werd uitgezonden. Op een gegeven moment moest ik mijn gedachten even ergens anders op richten, want anders schoot ik zelf ook vol.”
Ik moest mijn gedachten ergens anders op richten, anders schoot ik zelf vol
Om dit soort gebeurtenissen te verwerken, steunen collega’s elkaar. Dat gebeurt met een gesprek bij een kop koffie, maar het management houdt ook een oogje in het zeil. “Als ze zien dat je een paar heftige uitvaarten hebt gehad, dan sturen ze je wel eens naar buiten. ‘Ga maar een boswandeling maken,’ zeggen ze dan. Of ze raden je aan om een dag vrij te nemen. Ontladen, noemen we dat,” zegt Van Kasterop terwijl hij zijn handen spreidt. “Die gesprekken zijn niet altijd gepland, vaak gebeurt dat gewoon hier in de kantine.”
Vingerafdruk
Uitvaarten zijn altijd anders en veranderen continu, merkt Van Kasterop. Zo komt het bekende ‘bakkie en een plakkie’ nog maar weinig voor. “Het is heel erg afhankelijk van de persoon. De een wil een vingerafdruk van de overledene op de kist. De ander wil de kist versieren en naderhand bier, wijn en bitterballen. Een uitvaart is heel persoonlijk, dus het kan allemaal.” Gevraagd naar de laatste trends in de uitvaartsector, staat Van Kasterop op om een boekje te pakken. Hij laat een foto zien van een begraafbos, waar een kist met bladeren ligt. “Dat is een myceliumkist, beter bekend als paddenstoelenkist. Dan word je opgenomen door de natuur en verdwijnt het lichaam als compost binnen anderhalve maand.”
Zelf wil ik begraven worden in een korte broek met in mijn zak twintig euro
Zelf verloor de uitvaartleider bijna tien jaar geleden zijn vrouw na een kort ziekbed aan de ziekte van Kahler, een vorm van beenmergkanker. Voor Van Kasterop was het belangrijk ook haar uitvaart te regelen. “Ik raakte in een soort survivalmodus. Ik was meer met de rouwverwerking van mijn kinderen bezig en ik vergat mezelf daardoor.” Pas twee jaar later werd hij zich meer bewust van wat hem was overkomen. “Ik ben delen van mijn geheugen kwijt, zo erg was ik bezig met overleven.” Aannames over de beleving van andere nabestaanden doet hij dan ook niet. “Ik zeg nooit: ik begrijp hoe je je voelt, want iedereen voelt zich anders, maar ik kan me wel voorstellen wat iemand meemaakt.”
Korte broek
Van Kasterop merkt dat mensen vaak geen idee hebben hoe de overledene zijn uitvaart had gewild. “Ze weten vaak niet eens of het cremeren of begraven moet worden,” zegt hij. In de loop der jaren heeft hij wel ervaren dat het fijn is als daarover vooraf iets wordt vastgelegd. “De dood zou wat mij betreft vaker besproken moeten worden.” Als voorbeeld noemt hij zijn eigen uitvaart. “Bij mij thuis weet iedereen dat er linksonder in de kast een la is waar een heel draaiboek ligt. Daar staat bijvoorbeeld dat ik in mijn korte broek begraven wil worden met in mijn zak twintig euro. Ik houd mezelf altijd voor dat ik op een zonnig eiland terechtkom, dan heb ik geld om het eerste rondje te geven.”
De podcast ‘Gecondoleerd’ van het Haags Productiebedrijf is te beluisteren via de reguliere podcastapps.
