Nationale Zaaidag: bloemetjes zaaien voor bijtjes in Wassenaar
Bijen hebben het nog altijd moeilijk. Op Nationale Zaaidag strooiden duizenden mensen daarom zaadjes uit om de bij ‘bij te voeren’. Zo ook in Wassenaar, bij tuinderij WIJdehorst.
“Even demonstreren: verdeel het zaad goed over je hand, en dan…” Erwin de Jong maakt een zwierige polsbeweging, alsof hij een plat steentje over het water laat kaatsen. Hij strooit het zaad uit over de aarde. Zo’n dertig vrijwilligers, die anderhalve meter uit elkaar staan, doen hem na. “Gewoon blijven strooien terwijl je vooruitloopt, dan komen de anderen met de harken erachteraan.”
De Jong instrueert de vrijwilligers op 22 april, Nationale Zaaidag. Verspreid door Nederland en België strooien die dag duizenden vrijwilligers zaadjes uit, over voormalige landbouwgrond zoals hier in Wassenaar, maar met name op balkons, in tuintjes en op straat. Het doel: voer inzaaien voor bijen en andere bestuivende insecten.
Zaadjes zaaien is slechts de eerste stap
Op het stuk grond in Wassenaar, slechts van de N44 gescheiden door een slootje en een dichtbegroeide berm, werden voorheen bloembollen gekweekt. Sinds een kleine twee jaar is het in bezit van Land van Ons, een coöperatie die landbouwgrond opkoopt om daar de biodiversiteit en de bodem te herstellen. Op den duur komen er een pluktuin en een voedselbos, met groenten, fruit, bloemen en kruiden, vertelt De Jong, die het perceel pacht.
De 1,4 hectare grond waarop de vrijwilligers in de druppende regen vrolijk in de weer zijn, was al bestemd voor bloemen. Maar Marco Swart realiseerde zich tijdens overleg met De Jong ineens dat hij al vijf jaar een zogeheten ‘voedselbank voor bijen’ is: een plek waar mensen de zakjes inheems bloemzaad kunnen ophalen om zelf uit te strooien. “Dus heb ik Tom gebeld van The Pollinators (de organisatie achter Nationale Zaaidag, red.) en het plannetje uitgelegd om dit hele stuk te bestrooien met zaadjes.”
De wereld redden
Het gaat al langere tijd niet goed met de bij. Honderden soorten worden met uitsterven bedreigd, terwijl ze van essentieel belang zijn voor het bestuiven van gewassen (en daarmee voor ons voedsel) en voor de biodiversiteit. Momenteel vindt de nationale bijentelling plaats, een initiatief van onder meer Naturalis om in kaart te brengen hoeveel bijen er zijn en hoe die te helpen. De resultaten van die telling worden eind april bekendgemaakt.
Of je nou rechts of links bent; iedereen houdt van bloemen
Tom van de Beek, oprichter van The Pollinators, realiseert zich dat een aantal zakjes zaad ‘niet de wereld gaat redden’. “Maar het gaat ook meer om het van onderaf opbouwen van een beweging. Zaadjes zaaien is een eerste stap voor mensen, waarna ze vaak meer willen doen. We zijn met steeds meer – de afgelopen jaren is het aantal voedselbanken voor bijen ieder jaar verdubbeld.”
Terwijl de regen langzaam overtrekt, halen de zaaiers nog maar eens een volle emmer. Het uiteindelijke doel van dit soort acties is een gifvrije landbouw, zegt Van de Beek. “Maar we zijn niet zo van het protesteren, demonsteren. We denken dat we uiteindelijk meer bereiken met positieve actie dan met op de snelweg liggen. En misschien nog wel het mooiste hiervan is dat het over politieke lijnen heen gaat. Of je nou rechts, links of van het midden bent: iedereen houdt van bloemen en iedereen kan meedoen.”